Η επερχόμενη καταστροφή των καλλιεργειών, ιδιαίτερα των ελιών και των εσπεριδοειδών του κάμπου της Αιγιάλειας, κινητοποίησε άμεσα το Συντονιστικό Τοπικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας, το οποίο συνεδρίασε σήμερα το μεσημέρι μετά από τη σφοδρή χιονόπτωση που πραγματικά ήταν πρωτοφανής για τα τοπικά δεδομένα. Άλλα δέντρα δεν άντεξαν το βάρος του χιονιού και έχουν ήδη σπάσει, άλλα πάλι 'περιμένουν' την καταστροφή τους από τις υπό το μηδέν θερμοκρασίες, με τους παραγωγούς να βρίσκονται σε πραγματική απελπισία.
Το ΣΤΟ συνεδρίασε υπό την προεδρία του δημάρχου κ. Θανάση Παναγόπουλο με αίτημα την κήρυξη της Αιγιάλειας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, το οποίο προωθήθηκε άμεσα στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και αύριο νωρίς το πρωί θα κινηθούν όλες οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να λάβει γνώση το Υπουργείο Εσωτερικών. Ασφαλείς πληροφορίες του filodimos.gr αναφέρουν πως ήδη υπάρχουν τηλεφωνικές επαφές με στελέχη του Υπουργείου, ώστε το αίτημα να μπει σε προτεραιότητα και η πολύπαθη Αιγιάλεια να κηρυχθεί ξανά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με προηγούμενη φορά τον σεισμό της 7ης Νοεμβρίου 2014.
Στην εισήγησή του, ο δήμαρχος Αιγιαλείας ανέφερε προς τα μέλη του Συντονιστικού τα εξής:
"Η πρωτοφανής έκταση της χιονόπτωσης προκάλεσε προβλήματα τόσο στις υποδομές του Δήμου μας σε όλη την έκτασή του (χαρακτηριστικό το αφιέρωμα των κρατικών μέσων ενημέρωσης) όσο και στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις του Δήμου μας.
Δεδομένου ότι στην παρούσα χρονική στιγμή δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε επακριβώς την έκταση και το μέγεθος των ζημιών στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, σας αναφέρουμε τα παρακάτω:
Στην ευρύτερη περιοχή της Αιγιαλείας οι κύριες καλλιέργειες με μεγάλη οικονομική σημασία είναι πέραν της σταφίδας (και αμπελώνων) η ελιά και τα εσπεριδοειδή. Αναλυτικότερα καλλιεργούνται περί τα 150.000 στρέμματα ελαιόδεντρων και περίπου 25.000 στρέμματα εσπεριδοειδών. Η καλλιέργεια ελαιόδεντρων κατευθύνεται κυρίως προς την παραγωγή ελαιόλαδου, ενώ το κυριότερο εσπεριδοειδές που παράγεται είναι το λεμόνι (Μαγληνό) και δευτερευόντως πορτοκάλια (μέρλιν, ναβαλίνες βαλέντσια) και μανταρίνια.
Τα προαναφερόμενα είδη είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητα. Αναλυτικότερα:
Η καλλιέργεια εσπεριδοειδών κρίνεται ιδιαιτέρως ευάλωτη σε χαμηλές θερμοκρασίες. Είναι ενδεικτικό ότι μικρότερης έντασης χιονόπτωση κατά το 2003-2004 οδήγησε σε ολοκληρωτικό παγετό καταστρέφοντας εξ ολοκλήρου την φυτική παραγωγή και προκαλώντας μεγάλη ζημιά (> 80%) στο φυτικό κεφάλαιο. Δυστυχώς η λεμονιά συγκαταλέγεται στο πιο ευαίσθητο είδος των εσπεριδοειδών στον παγετό μαζί με την κιτριά. Συγκεκριμένα οι καρποί είναι πολύ ευαίσθητοι, όταν η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους - 2 oC (για 4 ώρες), ενώ το ξύλο τους καταστρέφεται σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των -4 oC (-5,5 oC).
Υπό συνθήκες παγετού, το νερό που περιέχεται εντός των ιστών των εσπεριδοειδών παγώνει με αποτέλεσμα την αύξηση του όγκου του (σχηματισμός παγοκρυστάλλων). Αποτέλεσμα του σχηματισμού παγοκρυστάλλων είναι η πρόκληση μηχανικών ζημιών (διαρρήξεις) στα κυτταρικά τοιχώματα και στις κυτταρικές μεμβράνες αλλά και μη αντιστρεπτών μεταβολών στη δομή και τη λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών (λόγω αφυδάτωσης). Ανάλογα με την έκτασή τους, οι προαναφερόμενες μεταβολές μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και στη νέκρωση των ζημιωμένων από τις χαμηλές θερμοκρασίες ιστών.
Η ελιά είναι ευαίσθητη σε θερμοκρασίες από -2 oC έως -4 oC. Όταν αυτές οι θερμοκρασίες επικρατήσουν για περισσότερο από μία ώρα ο ελαιόκαρπος συρρικνώνεται μόνιμα και στη συνέχεια πέφτει (καθίσταται μη εμπορεύσιμος). Σε ό,τι αφορά στο ξύλο των ελαιόδεντρων αυτό ζημιώνεται, όταν η θερμοκρασία πέσει χαμηλότερα από τους -5 oC.
Δεν θα πρέπει να θεωρηθούν μικρότερης σημασίας οι ζημιές που προκαλούνται δευτερευόντως από την χιονόπτωση. Δηλαδή τα δέντρα έχουν επάνω τους υψηλά φορτία (μεγάλο βάρος και όγκο χιονιού) σε κλάδους οι οποίοι κινδυνεύουν άμεσα με θραύση και πρόκληση απωλειών στην παραγωγή και των επόμενων ετών. Επιπλέον σοβαρή θεωρείται και η προσβολή ελαιόδεντρων από βακτηριώσεις και των εσπεριδοειδών από πλήθος παθογόνων, καθώς το χιόνι δημιουργεί πληγές με τις μικρές (αλλά και μεγάλες) θραύσεις κλάδων, που αποτελούν σημεία εισόδου του παθογόνου, το οποίο υποβαθμίζει την ποιότητα των δέντρων και την ευρωστία τους και μειώνει τις μελλοντικές παραγωγές τους.
Αναλυτικά στο Δήμο Αιγιαλείας ελαιόδεντρα και εσπεριδοειδή, τα οποία έχουν υποστεί ζημιές οι οποίες ωστόσο θα γίνουν δυστυχώς μεγαλύτερες, καθώς η θερμοκρασία δυστυχώς πέφτει, καλλιεργούνται στα παρακάτω τοπικά διαμερίσματα και κοινότητες:
Α. Στην Δημοτική Ενότητα Αιγίου: Η δημοτική κοινότητα Αιγίου και οι τοπικές κοινότητες Βαλιμιτίκων, Δαφνών, Διγελιωτίκων, Κουλούρας, Κούμαρη, Κουνινάς, Μαυρικίου, Μελισσίων, Παρασκευής, Πτέρης, Σελινούντος, Τεμένης, Χατζή.
Β. Στην Δημοτική Ενότητα Συμπολιτείας: Η δημοτική κοινότητα Ροδοδάφνης και οι τοπικές κοινότητες Αγίου Κωνσταντίνου, Άλσους, Βερίνου, Γκραίκα, Γρηγόρη, Δημητρόπουλου, Δουκαναιίκων, Κρήνης Αιγιαλείας, Λάκκας, Λόγγου, Μάγειρα, Μυρόβρυση, Νερατζιών, Σελιανιτίκων, Τούμπας.
Γ. Στην Δημοτική Ενότητα Διακοπτού: Η δημοτική κοινότητα Διακοπτού και οι τοπικές κοινότητες Άνω Διακοπτού, Ελαιώνος, Ελίκης, Ζαχλωριτίκων, Καθολικού, Κερύνειας, Μαμουσιάς, Νικολαιίκων, Ριζομύλου, Ροδίας, Τραπέζης.
Δ. Στην Δημοτική Ενότητα Ακράτας: οι τοπικές κοινότητες Ακράτας, Αγίας Βαρβάρας, Αμπέλου, Βαλιμής, Βούτσιμου, Ζαρούχλας, Καλαμιά, Κραθίου, Μεσορρουγίου, Παραλίας Πλατάνου, Περιστέρας, Πλατάνου, Ποροβίτσης, Συλιβαινιοτίκων.
Ε. Στην Δημοτική Ενότητα Αιγείρας: οι τοπικές κοινότητες Αιγείρας, Αιγών, Αμπελοκήπων, Βελάς, Εξοχής, Μοναστηρίου, Οάσεως, Περιθωρίου, Σελιάνας, Συνεβρού, Χρυσανθίου.
ΣΤ. Στην Δημοτική Ενότητα Ερινεού: οι τοπικές κοινότητες Καμαρών, Αρραβωνίτσης, Δαμακινίου, Ζήριας, Νέου Ερινεού, Σαλμενίκου.
Επίσης, το γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη της κήρυξης του Δήμου μας σε έκτακτη ανάγκη, είναι το μέγεθος της κακοκαιρίας δεδομένου ότι η χιονόπτωση ήταν πρωτοφανής και έπληξε το Δήμο μας από άκρη σε άκρη από το πιο ορεινό χωριό έως και την θάλασσα. Για τους λόγους αυτούς πρέπει να προβούμε σε πλήρη αποκατάσταση βατότητας της αγροτικής, δημοτική οδοποιίας και του επαρχιακού και εθνικού δικτύου στα διοικητικά όρια του Δήμου μας, καθώς και αποκατάσταση των σωληνωτών οχετών απορροής όμβριων υδάτων.
Πέραν από την απομάκρυνση του χιονιού και των κατολισθήσεων από τα πρανή θα απαιτηθεί η επισκευή των νεροφαγωμάτων, αποκατάσταση των ρείθρων, μικρά τεχνικά έργα (τοιχία ανάλογου ύψους, κράσπεδου κτλ) θα απαιτηθεί αποκατάσταση της οδοποιίας με αδρανή υλικά και τσιμεντόστρωση σημείων που έχουν υποστεί εκτεταμένες ζημιές.
Για την αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων που θα επακολουθήσουν με το λιώσιμο του χιονιού θα χρειαστεί αποκατάσταση και καθαρισμός της κοίτης των ποταμών, καθώς και απαραίτητες επεμβάσεις σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στα επικίνδυνα σημεία (συρματοκιβώτια, τοιχία με οπλισμένο σκυρόδεμα κτλ).
Τέλος, λόγω του επερχόμενου παγετού θα απαιτηθούν επεμβάσεις όπου θεωρηθεί αναγκαίο για την αποκατάσταση τυχόν βλαβών ύδρευσης και θα απαιτηθεί επίσης καθαρισμός, συντήρηση και αποκατάσταση των αρδευτικών αυλάκων".
