Στη ζωτικής σημασίας συνέχιση των ανασκαφών στην Αρχαία Ελίκη αναφέρθηκε ο Ιάσονας Φωτήλας, βουλευτής Αχαΐας της ΝΔ, κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησής του προς την Υπουργό Πολιτισμού.
Ο κ. Φωτήλας επεσήμανε ότι το συγκεκριμένο έργο αφορά και στην ανάδειξη ενός μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και στην τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Αιγιάλειας. Επίσης, τόνισε ότι σύμφωνα με το πόρισμα του Σώματος Ελεγκτών – Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) η διακοπή των ανασκαφών στην Αρχαία Ελίκη στερείται νόμιμης αιτιολογίας. Η Υπουργός έφερε ως αντίρρηση ότι το έργο δεν μπορεί να είναι κάτω από την αιγίδα του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και ότι το πόρισμα του ΣΕΕΔΔ είναι γνωμοδοτικό. Ως προς αυτό ο κ. Φωτήλας ανταπάντησε ότι το Τμήμα γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών έχει λάβει την έγκριση να διενεργεί ανασκαφές στην Αρχαία Ελίκη, σύμφωνα με τον ισχύοντα αρχαιολογικό νόμο του 2002, και ότι όπως γνωμοδοτικός είναι ο χαρακτήρας του ΣΕΕΔΔ το ίδιο ισχύει και για τον χαρακτήρα του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ). Επίσης, υπογράμμισε ότι σημασία έχει το περιεχόμενο του πορίσματος του ΣΕΕΔΔ. Καταλήγοντας η Υπουργός απέδειξε ότι η βούληση για τη συνέχιση του έργου δεν υπάρχει από την πλευρά της.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας:
https://www.youtube.com/watch?v=3Ig3CWA_6LE&feature=youtu.be
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ
Ευχαριστώ κ. πρόεδρε,
Κύρια Υπουργέ,
Κατ’ αρχάς θα ήθελα να επισημάνω ότι πέρασαν σχεδόν τρεις μήνες από τη μέρα που κατέθεσα ερώτηση για την υπόθεση της «Αρχαίας Ελίκης» στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού ελέγχου και απάντηση δεν πήρα. Ίσως να ήταν και καλύτερα μιας και μας δίνεται η ευκαιρία να συζητήσουμε το θέμα δια ζώσης.
Είμαι βέβαιος ότι κοινός παρονομαστής στη συζήτησή μας είναι η ανάδειξή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και η ανάπτυξη της Αιγιάλειας.
Σχετικά με τις ανασκαφές και τη βαρύτητα των ευρημάτων της αρχαίας Ελίκης πιστεύω ότι δεν είμαι εγώ ο αρμόδιος για να μιλήσω. Μία όμως προσεκτική ματιά στο διεθνή τύπο είναι αρκετή για να καταλάβει κανείς πόσο σημαντική είναι η ανακάλυψη της Αρχαίας Ελίκης, της πρωτεύουσας της Αχαΐας κατά την αρχαιότητα.
Καταθέτω λοιπόν για τα πρακτικά μια σειρά από άρθρα που δημοσιεύτηκαν στο διεθνή τύπο όπως το History channel, τους New York Times, το γερμανικό ZDF που μαρτυρούν την αξία των αρχαιολογικών ευρημάτων και τη διεθνή απήχηση που έχει αποκτήσει μία αρχαία πόλη που δεν έχει έρθει ολοκληρωμένη ακόμα στην επιφάνεια. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό.
Όμως κα. Υπουργέ τέτοιες ιστορίες - τέτοιες ανασκαφές, πρέπει να έχουν και συνέχεια. Από το 2013 όταν και τελείωσε το δεύτερο 5ετές πρόγραμμα των ανασκαφών, η υπόθεση «αρχαία Ελίκη» έχει παγώσει. Γραφειοκρατικοί θα έλεγα λόγοι έχουν παγώσει το έργο τη στιγμή που μια ολόκληρη επιστημονική κοινότητα περιμένει εναγωνίως τις εξελίξεις.
Και πιστέψτε με δεν είναι μόνο η επιστημονική κοινότητα που περιμένει τη συνέχιση των ανασκαφών και τα νέα ευρήματα που αυτές θα φέρουν. Είναι και ολόκληρη η Αιγιάλεια που περιμένει το εν λόγω έργο να ξεκινήσει μιας και από νωρίς οι συμπατριώτες μου έχουν αντιληφθεί την αναπτυξιακή δυναμική που δίνεται στον τόπο μας σε όλα τα επίπεδα. Νέες θέσεις εργασίας, ανάπτυξη του τουρισμού και των τοπικών επιχειρήσεων, μα πάνω από όλα αναγνώριση της Αιγιάλειας ως διεθνή τουριστικό προορισμό. Η Αρχαία Ελίκη σε αυτή την κατεύθυνση όπως καταλαβαίνετε και εσείς θα συμβάλει τα μέγιστα.
Έχω στα χέρια μου κα. Υπουργέ το πόρισμα του Σώματος Ελεγκτών – Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης - επίσημη υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Καταλήγει λοιπόν το πόρισμα - ύστερα από ενδελεχή έλεγχο της υπηρεσίας - ότι στερείται κάθε νόμιμης αιτιολογίας η διακοπή των ανασκαφών στην Αρχαία Ελίκη. Οι Υπουργικές Αποφάσεις και ειδικά αυτή του 2015 θα έπρεπε να επανεκδοθεί και να προχωρήσουν απρόσκοπτα οι ανασκαφές και οι γεωαρχαιολογικές έρευνες.
Και το λέω αυτό γιατί το 2015 με το πόρισμα των Ελεγκτών – Επιθεωρητών της δημόσια Διοίκησης, καταρρίπτονται ένας προς ένας οι συμπεριλαμβανόμενοι όροι τους οποίους το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) έθεσε και η Υπουργική Απόφαση του 2015 συμπεριέλαβε.
Με κάνει πραγματικά να αναρωτιέμαι κα Υπουργέ απαιτείται τόσος χρόνος για να συμφωνήσουμε στα αυτονόητα; Ότι οι έρευνες πρέπει να συνεχίσουν και ότι όσο καθυστερούμε στερούμε από τη χώρα μας έναν ακόμα λόγο του να νιώθει περήφανη;
Δεν ήρθα σήμερα εδώ με πολεμική διάθεση. Έρχομαι σε εσάς ως έναν άνθρωπο του πολιτισμού που γνωρίζει πολύ καλά τι σημαίνει πολιτιστική κληρονομιά και αρχαία Ελλάδα. Γνωρίζω πολύ καλά ότι πέρα από τη νομιμότητα την οποία και εγώ καθημερινά εκπροσωπώ αλλά και εσείς σέβεστε και εφαρμόζετε, μας δίνετε η δυνατότητα να προσφέρουμε μέσα από το έργο των ανασκαφών όχι μόνο στην τοπική κοινωνία της Αιγιάλειας αλλά και στις παραδόσεις και την ιστορία της χώρας μας.
Για τους παραπάνω λόγους, θέλω να μου απαντήσετε κυρία Υπουργέ συγκεκριμένα:
Για ποιους λόγους το Υπουργείο δεν επιτρέπει τη συνέχιση των ανασκαφών ειδικά μετά το πόρισμα του Σώματος Ελεγκτών – Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης;
Θα προχωρήσει η έκδοση σχετικής άδειας για έναρξη των έργων ανασκαφής την ανασκαφική περίοδο του 2017; Σε ποιες ενέργειες θα προβείτε ώστε να συνεχιστεί το συντομότερο δυνατό το έργο της επιστημονικής ομάδας; Ποιο είναι το σχετικό χρονοδιάγραμμα;
Προτίθεται το Υπουργείο να ενισχύσει τις ανασκαφικές έρευνες στην Αρχαία Ελίκη; Αν ναι, με ποιο τρόπο;
Σας ευχαριστώ.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε,
Κυρία Υπουργέ,
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να τονίσουμε ότι η προσπάθεια για τις ανασκαφές στην Αρχαία Ελίκη από το Πανεπιστήμιο Πατρών και τον σχετικό Επιστημονικό φορέα πληροί τις προϋποθέσεις που τάσσει ο νόμος. Το Τμήμα γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών ανήκει στα τμήματα παλαιοντολογίας και ως εκ τούτου εναρμονίζεται με τη σχετική νομοθεσία. (Ν.3028/2002 άρθ.36 παρ. 1)
Ακόμα (θα συμφωνήσω μαζί σας) ότι το Σώμα Ελεγκτών – Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης έχει γνωμοδοτικό χαρακτήρα κα Υπουργέ, όπως άλλωστε και το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, (αναφέρεται και στην ιστοσελίδα του) το οποίο όμως έρχεται και επιβάλλει συγκεκριμένους όρους (οι οποίοι σύμφωνα με το Σώμα Επιθεωρητών καταπέφτουν) για τη συνέχιση των ανασκαφών και δεν απαντά στο αίτημα για ανανέωση του πενταετούς προγράμματος όπως αυτό κατατέθηκε στην αρμόδια αρχή (Ν.3028/2002, αρ.36 παρ. 3 & 11 και Ν.2690/1999 αρ.2&3 παρ.1&2).
κα. Υπουργέ,
Το 2013 πάγωσε το θέμα των ανασκαφών και ξεκίνησαν οι προσφυγές και οι διαμάχες για τις Υ.Α. και τη νομιμότητά τους. Το 2015 βγήκε το πόρισμα των Ελεγκτών Επιθεωρητών Δημόσια Διοίκησης και νομίζω ότι στο περιεχόμενο του πορίσματος είναι το σημείο που θα πρέπει να εστιάσουμε καθώς και μια σειρά λανθασμένων αποφάσεων (των Υπουργών Πολιτισμού) που τους μόνους που έπληξαν ήταν τους πολίτες της Αιγιάλειας και την ανάδειξη της αρχαίας Ελίκης. Δεν είναι δυνατόν η γραφειοκρατία να στέκεται εμπόδιο σε τέτοια θέματα. Οι αρμόδιες αρχές θα έπρεπε να φροντίζουν και να διευκολύνουν.
Φαντάζομαι και θα συμφωνείτε και εσείς ότι όλες οι προηγούμενες Υ.Α. (προ του 2013) και οι γνωμοδοτήσεις του ΚΑΣ δεν ήταν παράνομες γιατί ξέρετε ότι με αυτές πορευτήκαμε μέχρι τουλάχιστον το 2013. Είναι επίσης, αυτή τη στιγμή ένα δεδομένο που δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε εκτός και αν σήμερα εσείς τις αμφισβητείτε, το οποίο δεν το πιστεύω.
κα. Υπουργέ το θέμα της Αρχαίας Ελίκης δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης στα Υπουργεία και τα γραφεία. Αντίθετα θα πρέπει να είναι αντικείμενο συζήτησης σε Συνέδρια και ημερίδες.
Η σημερινή μου παρέμβαση έχει διττό σκοπό. Από τη μία την ανάδειξη ενός μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς που οφείλουμε να μην το κρατάμε άλλο στην αφάνεια και από την άλλη την ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής της Αιγιάλειας με όρους οικονομικούς.
Και κάτι τελευταίο. Γνωρίζω καλά ότι όσες γνωμοδοτήσεις, πορίσματα, αποφάσεις δικαστηρίων και συζητήσεις και αν υπάρξουν εσείς έχετε τον τελευταίο λόγο. Αρκεί η δική σας βούληση για να ξεκινήσουν οι ανασκαφές. Αυτό προβλέπει ο νόμος τη δική σας απόφαση περιμένουμε και εμείς.
Σας ρωτώ λοιπόν:
Θα συμβάλετε στην ανανέωση του πενταετούς προγράμματος για την επανεκκίνηση των ανασκαφών στην Αρχαία Ελίκη; Αν ναι, σε ποιες ενέργειες θα προβείτε;
Σας ευχαριστώ.
