Τα εγκαύματα αποτελούν συνήθη αιτία ατυχήματος, ποικίλης αιτιολογίας σε όλο το φάσμα της παιδικής ηλικίας. Στα βρέφη και στα μικρά παιδιά είναι συνηθέστερα τα εγκαύματα από καυτό υγρό, ενώ από φωτιά και εισπνοή καπνού παρατηρούνται συνήθως στα μεγαλυτέρα παιδιά.
Επίσης το 15% των εγκαυμάτων στα παιδιά οφείλεται σε σκόπιμη κακοποίηση ή αμέλεια. Τα περισσότερα εγκαύματα στο σπίτι μπορούν να αποφευχθούν. Τα προβλήματα ξεκινάνε συνήθως μόλις τα παιδιά φτάσουν σε ηλικία 1,5 ετών, μόλις δηλαδή μπορούν και φτάνουν στο ύψος της κουζίνας, αν και μπορεί να συμβούν και σε μικρότερες ηλικίες, από λάθος των γονιών. Απλά προληπτικά μέτρα, όπως η τοποθέτηση ανιχνευτών καπνού, η φύλαξη καυτών υγρών μακριά από παιδιά, η χρήση των πίσω εστιών της κουζίνας και η ελάττωση της θερμοκρασίας του ζεστού νερού μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικά στην μείωση της συχνότητας εμφάνισης των βλαβών και των θανάτων από έγκαυμα,
Τι είναι το έγκαυμα και που οφείλεται
Έγκαυμα είναι η καταστροφή του δέρματος και ενδεχομένως και των υποκείμενων ιστών, εξαιτίας της παρατεταμένη έκθεση του δέρματος σε πηγή θερμότητας. Ανάλογα με το αίτιο, τα εγκαύματα διακρίνονται σε θερμικά, χημικά, ηλεκτρικά και από ακτινοβολία. Τα θερμικά εγκαύματα προκαλούνται από την επίδραση θερμότητας (π.χ. γυμνή φλόγα, καυτά υγρά ή στερεά αντικείμενα, μηχανική τριβή).
Τα χημικά εγκαύματα προκαλούνται από την επίδραση κάποιας καυστικής ουσίας. Τα ηλεκτρικά εγκαύματα προκαλούνται από την επίδραση ηλεκτρικού ρεύματος. Τα εγκαύματα από ακτινοβολία μπορεί να προκληθούν από την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο. Η σοβαρότητα του εγκαύματος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, με κυριότερους το βάθος (1ου, 2ου, 3ου βαθμού), την έκταση (% επιφάνειας σώματος που έχει υποστεί βλάβη), την εντόπιση, την παρουσία ή όχι εισπνευστικού εγκαύματος.
Ανάλογα με το βάθος του εγκαύματος χωρίζονται στις πιο κάτω κατηγορίες.
Εγκαύματα πρώτου βαθμού
Το δέρμα είναι κόκκινο ή ανοιχτό ροζ αλλά δεν είναι «σκασμένο» και δεν υπάρχουν φουσκάλες είναι συνήθως αποτέλεσμα επαφής με το δέρμα ζεστού νερού, ατμών ή υπερέκθεσης στον ήλιο.
Πλύνετε την περιοχή με κρύο νερό για τουλάχιστον πέντε λεπτά για να το ανακουφίσετε από το αίσθημα του καψίματος.
Για να μειώσετε τον πόνο, τοποθετήστε πετσέτες βρεγμένες με κρύο νερό
Εγκαύματα δευτέρου βαθμού (ή μερικού πάχους)
Το δέρμα είναι κόκκινο, μαλακό πρησμένο και με φουσκάλες και προκαλούνται από την επαφή στο δέρμα χημικών ουσιών, ζεστών υγρών ή στερεών ή αν πάρει φωτιά κάποιο ρούχο του παιδιού.
Να πλύνετε το έγκαυμα με κρύο νερό.
Να του βάλετε βρεγμένες -με κρύο νερό- κομπρέσες και να καλύψετε την πληγή χαλαρά με ένα καθαρό πανί μέχρι να επισκεφτείτε τον παιδοχειρουργό (αυτό πρέπει να γίνει αμέσως).
Εγκαύματα τρίτου βαθμού (ή ολικού πάχους)
Η παρατεταμένη επαφή με ζεστά υγρά ή στερεά καθώς και η επαφή με τον ηλεκτρισμό μπορούν να προκαλέσουν εγκαύματα τρίτου βαθμού. Καταστρέφονται όλες οι στιβάδες του δέρματος. Στην αρχή μπορεί να μοιάζει με έγκαυμα δευτέρου βαθμού ή να ασπρίσει όλη η περιοχή. Το παιδί μπορεί να μην πονά λόγω καταστροφής των νεύρων της περιοχής.
Να καλέσετε το 166.
Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας αναπνέει.
Αφαιρέστε τα καμένα ρούχα αν δεν είναι κολλημένα πάνω στο παιδί (αφήστε οτιδήποτε είναι κολλημένο πάνω στο δέρμα του).
Να πλύνετε το έγκαυμα με κρύο νερό.
Σε περίπτωση εγκαύματος δεν κάνουμε τα ακόλουθα!
Δεν βάζουμε:
Οδοντόκρεμα
Γιαούρτι
Ντοματοπελτέ
Λάδι
Αντισηπτικά υγρά
Δεν τραβάμε κολλημένα στο έγκαυμα υφάσματα
Δεν σπάμε τις φουσκάλες που πιθανόν δημιουργούνται
Τηλεφωνήστε αμέσως στο παιδοχειρουργό αν..
Το έγκαυμα είναι δευτέρου ή τρίτου βαθμού.
Το έγκαυμα καλύπτει μεγάλη επιφάνεια του δέρματος.
Το έγκαυμα περιλαμβάνει τα μάτια, το στόμα ή τα γεννητικά όργανα ανεξάρτητα με το βαθμό.
Πώς αντιμετωπίζεται το Έγκαυμα
Τα εγκαύματα, ανάλογα με τη βαρύτητά τους, μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι, ή να χρειάζονται αντιμετώπιση σε νοσοκομείο ή ειδικό κέντρο εγκαυμάτων γιατί μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα απειλητικά για τη ζωή. Οι γενικές πρώτες βοήθειες σε περίπτωση εγκαύματος συνοψίζονται παρακάτω. Για τα συνήθη εγκαύματα που προκαλούνται στο σπίτι:
Ρίχνουμε κρύο νερό (όχι παγωμένο ή πάγο) στην εγκαυματική περιοχή για να περιορίσουμε την επέκταση της βλάβης. Αν το έγκαυμα έχει προκληθεί από χημική ουσία, η περιοχή πρέπει να ξεπλένεται με τρεχούμενο νερό ή φυσιολογικό ορό για τουλάχιστον 20 λεπτά.
Αφαιρούμε τα ρούχα από το τραύμα. Στην περίπτωση που έχουν κολλήσει στο τραύμα, δεν τα τραβάμε για να ξεκολλήσουν, αλλά κόβουμε με ψαλίδι και αφαιρούμε τα ελεύθερα κομμάτια.
Δεν σπάμε τις φυσαλίδες, γιατί προστατεύουν την εγκαυματική περιοχή και διευκολύνουν την επούλωση. Σε αντίθετη περίπτωση αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης.
Δεν βάζουμε πάνω στο έγκαυμα αλοιφές, οδοντόπαστες, γιαούρτι, βούτυρο, τοματοπολτό, κλπ.
Αντιμετωπίζουμε τον πόνο με απλά αναλγητικά.
Αν το έγκαυμα είναι μεγάλης έκτασης ή βάθους και αφορά το πρόσωπο, τις παλάμες ή τα πέλματα, πρέπει να γίνεται παιδοχειρουργική εκτιμηση.
Αν έχει γίνει κατάποση χημικής ουσίας πρέπει να γίνει άμεσα μεταφορά στο νοσοκομείο. Στο μεσοδιάστημα θα πρέπει να γίνει επικοινωνία με το κέντρο δηλητηριάσεων και να ακολουθηθούν οι οδηγίες του για την κάθε ουσία.
Βάζουμε κρέμα Burnshield ή bepanthol κάθε δύο ώρες για δύο ημέρες και επικοινωνία με παιδοχειρουργό για την συνεχεία της θεραπείας.
ΓΡΑΦΕΙ: ΑΛΕΞΙΟΥ ΗΛΙΑΣ, ΠΑΙΔΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ
