Στην καρδιά της Παραμυθιάς, το εμβληματικό σχολείο Βούλγαρη στέκει πλέον ανακαινισμένο, έτοιμο να αφηγηθεί ιστορίες από το παρελθόν, να τιμήσει το παρόν και να ανοίξει δρόμους για το μέλλον. Το σχολείο δεν είναι απλώς ένα κτίριο, αλλά ένα σύμβολο της σύνδεσης της περιοχής με την οικογένεια Bulgari, της οποίας η ιστορία έχει τις ρίζες της βαθιά στην Ηπειρο.
Το όραμα για το σχολείο Βούλγαρη ξεκίνησε από τον ίδιο τον Σωτήρη Βούλγαρη, τον ιδρυτή του οίκου Bulgari, ο οποίος γεννήθηκε στην Παραμυθιά. Ο Σωτήρης, γόνος μιας οικογένειας που ασχολείτο με την αργυροχοΐα, έδειξε από νωρίς τη φιλοδοξία του να δημιουργήσει κάτι μεγάλο. Αν και η ζωή και η επαγγελματική του πορεία τον οδήγησαν στην Ιταλία, δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του. Ζήτησε από τους γιους του να χρηματοδοτήσουν την ανέγερση ενός σχολείου στην ιδιαίτερη πατρίδα του, που θα ξεχώριζε για την ποιότητα και τη σημασία του.
Το 1934 ξεκίνησε η ανέγερση του σχολείου, και τρία χρόνια αργότερα, το 1937, ολοκληρώθηκε, χάρη στη γενναιόδωρη συνεισφορά της οικογένειας Bulgari και του ελληνικού κράτους. Η οικογένεια διέθεσε περίπου 1.075.000 δραχμές, ποσό εξαιρετικά σημαντικό για την εποχή, ενώ το ελληνικό κράτος συνεισέφερε ένα επιπλέον εκατομμύριο δραχμές. Το αποτέλεσμα ήταν ένα κτίριο που δεν είχε όμοιό του στην Ελλάδα. Επί δεκαετίες, το σχολείο υπήρξε κέντρο μάθησης και προόδου, με το γυμνάσιο της Παραμυθιάς να φιλοξενεί στις αρχές του 20ού αιώνα έως και 1.400 μαθητές.
Η σημασία του σχολείου δεν περιορίζεται μόνο στον εκπαιδευτικό του ρόλο. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, το κτίριο έμελλε να γίνει τόπος μαρτυρίου, καθώς φιλοξένησε τους 49 προκρίτους της Παραμυθιάς, οι οποίοι φυλακίστηκαν εκεί πριν εκτελεστούν από τους ναζιστές. Η μνήμη αυτών των ανθρώπων τιμάται κάθε χρόνο στην περιοχή, ενώ στην πρόσφατη ανακαίνιση του σχολείου δημιουργήθηκε ειδικός χώρος αφιερωμένος στη μνήμη τους.
Η ανακαίνιση του σχολείου ήταν ένα μακροχρόνιο αίτημα των κατοίκων και των δημοτικών αρχών. Η πρώτη επαφή τής τότε δημοτικής αρχής Σουλίου με την οικογένεια Bulgari έγινε το 2017, όταν στελέχη επισκέφθηκαν την Αννα Bulgari στη Ρώμη. Η Αννα, η τελευταία από την οικογένεια που μιλούσε ελληνικά, ενθουσιάστηκε με την ιδέα και στήριξε την πρωτοβουλία με θέρμη. Το έργο χρηματοδοτήθηκε μέσω προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με το συνολικό κόστος να ανέρχεται στα 2,5 εκατ. ευρώ. Στο πλαίσιο της ανακαίνισης ενισχύθηκε ο φέρων οργανισμός του κτιρίου, εγκαταστάθηκαν σύγχρονα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, ανελκυστήρας και υποδομές για ΑμεΑ, ενώ δημιουργήθηκαν τουαλέτες και άλλοι λειτουργικοί χώροι.
Το παλιό Δημοτικό της Παραμυθιάς
Το πρώτο μαγαζί στη Βία Κοντότι της Ρώμης
Το ανακαινισμένο κτίριο είναι πλέον ένας πολυχώρος τέχνης, ιστορίας και πολιτισμού. Στους χώρους του, που βρίσκονται στη φάση δοκιμαστικής λειτουργίας, οι επισκέπτες μπορούν να γνωρίσουν την Ιστορία της Παραμυθιάς και της Ηπείρου μέσα από σύγχρονες διαδραστικές εκθέσεις. Οθόνες προβάλλουν βίντεο με συνεντεύξεις ανθρώπων που φοίτησαν ή εργάστηκαν στο σχολείο, ενώ αφιερωμένες αίθουσες αναδεικνύουν διαφορετικές πτυχές της τοπικής κληρονομιάς. Μία αίθουσα τιμά το φυσικό τοπίο της Ηπείρου, άλλη είναι αφιερωμένη στους Σουλιώτες και τους ήρωες της Επανάστασης, ενώ ένας ολόκληρος όροφος παρουσιάζει τη διαδρομή της οικογένειας Bulgari, από την Παραμυθιά έως την παγκόσμια επιτυχία.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η αίθουσα αφιερωμένη στα 130 χρόνια της αυτοκρατορίας Bulgari, όπου παρουσιάζονται φωτογραφίες της οικογένειας και των κοσμημάτων της, καταγράφοντας τη στυλιστική τους εξέλιξη στον χρόνο. Παράλληλα, μία άλλη αίθουσα φιλοξενεί αρχειακό υλικό από Ελληνες και ξένους περιηγητές που φωτογράφησαν την Παραμυθιά, καθώς και έργα ντόπιων φωτογράφων. Τέλος, υπάρχει ειδικός χώρος αφιερωμένος στους ανθρώπους των γραμμάτων που κατάγονται από την περιοχή, αναδεικνύοντας τη σημασία της εκπαίδευσης στην Ιστορία του τόπου.
Πρόσφατα, ο δήμαρχος του Σουλίου Θανάσης Ντάνης επισκέφθηκε τη Ρώμη και συναντήθηκε με τον Νικόλαο Βούλγαρη, εγγονό του Σωτήρη Βούλγαρη και αντιπρόεδρο του οίκου Bulgari. Ο δήμαρχος παρουσίασε την πρόοδο του έργου και εξέφρασε την επιθυμία της δημοτικής αρχής να συνεχιστεί η συνεργασία με την οικογένεια Bulgari. «Η σημερινή συνάντηση επισφράγισε για άλλη μία φορά τη διάθεση του οίκου και της οικογένειας Bulgari για συνεργασία σε όλες τις φάσεις υλοποίησης του σπουδαίου αυτού έργου για την Παραμυθιά», δήλωσε ο δήμαρχος, προσθέτοντας ότι οι επαφές θα ενταθούν τους επόμενους μήνες.
Τα εγκαίνια
Τα επίσημα εγκαίνια του Bulgari School προγραμματίζονται για το ερχόμενο καλοκαίρι, με την ακριβή ημερομηνία να ανακοινώνεται σύντομα. Η εκδήλωση αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα της χρονιάς, καθώς σε αυτήν θα παρευρεθεί σύσσωμη η οικογένεια Bulgari, επιδεικνύοντας τη διαρκή σύνδεση και αγάπη τους για την ιδιαίτερη πατρίδα τους, την Παραμυθιά. Οι Bulgari σκοπεύουν, μάλιστα, να προσκαλέσουν επιφανείς προσωπικότητες από τον κόσμο των κοσμημάτων, της τέχνης και του διεθνούς επιχειρηματικού στερεώματος, προσδίδοντας στην εκδήλωση παγκόσμια προβολή.
Παράλληλα, η δημοτική αρχή σκοπεύει να καλέσει επίσημα μέλη της ελληνικής κυβέρνησης, ενισχύοντας τη συμβολική σημασία του γεγονότος. Τα εγκαίνια θα πλαισιωθούν από μια σειρά εκδηλώσεων και παρουσιάσεων, αναδεικνύοντας την πλούσια ιστορία του σχολείου, την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής και τη συμβολή της οικογένειας Bulgari στην παγκόσμια αναγνώριση της Παραμυθιάς. Το γεγονός αυτό θα αποτελέσει ευκαιρία για την Ελλάδα να προβληθεί διεθνώς, συνδέοντας το όνομα Bulgari με την παράδοση, τον πολιτισμό και την αριστεία. Με ένα τόσο εντυπωσιακό σύνολο καλεσμένων και δραστηριοτήτων, τα εγκαίνια του Bulgari School υπόσχονται να αφήσουν ανεξίτηλο αποτύπωμα τόσο στην τοπική κοινωνία όσο και στο παγκόσμιο πολιτιστικό στερέωμα.
[Η οικογένεια Bulgari που έφυγε από την Ήπειρο για να κατακτήσει τον κόσμο με τα κοσμήματα αναβιώνει την ιστορία της στην Παραμυθιά ]
Το παλιό Δημοτικό της Παραμυθιάς γίνεται Κέντρο Πολιτισμού και Τέχνης αφιερωμένο στην ιστορία της οικογένειας Μπούλγκαρι
Οι διαπραγματεύσεις
Στις προσπάθειες της δημοτικής αρχής Σουλίου για την αναβίωση της ιστορικής αίγλης της Παραμυθιάς, ξεχωρίζουν οι διαπραγματεύσεις για την απόκτηση του καταστήματος όπου ο Σωτήρης Βούλγαρης άνοιξε το πρώτο του μαγαζί. Το συγκεκριμένο κτίριο, που ανήκει σε κάτοικο της περιοχής, αποτελεί σημαντικό κομμάτι της τοπικής ιστορίας και της διαδρομής του ιδρυτή του οίκου Bulgari. Στόχος της δημοτικής αρχής είναι να αποκτήσει το κτίριο και σε συνεργασία με την οικογένεια Bulgari να το εντάξει σε ένα ενιαίο πολιτιστικό σύμπλεγμα, συνδέοντάς το με το ανακαινισμένο Bulgari School.
Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στο ευρύτερο σχέδιο της δημοτικής αρχής για την αναπαλαίωση και αξιοποίηση ιστορικών κτιρίων του χωριού, με σκοπό την ανάδειξη της πολιτιστικής του κληρονομιάς. Μέσα από αυτήν την προσπάθεια, η Παραμυθιά φιλοδοξεί να αναδείξει τη μοναδική της ιστορία και να προσελκύσει επισκέπτες, αναβιώνοντας την αίγλη μιας εποχής που την καθιέρωσε ως κέντρο εμπορίου και γραμμάτων. Οι σχετικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, με τη δημοτική αρχή να εκφράζει αισιοδοξία για την επιτυχή ολοκλήρωση της συμφωνίας και τη δημιουργία ενός μοναδικού πολιτιστικού τοπόσημου που θα ενισχύσει την ιστορική ταυτότητα της περιοχής.
Τα μέλη της οικογένειας Μπούλγκαρι φωτογραφίζονται μπροστά από το πρώτο αργυροχρυσοχοΐο που ιδρύθηκε τo 1870 στην Παραμυθιά Θεσπρωτίας
Το παλιό Δημοτικό της Παραμυθιάς, της οικογένειας Μπούλγκαρι
Η πρώτη επίσκεψη
Τον Αύγουστο του 2023, η οικογένεια Bulgari πραγματοποίησε μια ιδιαίτερα συγκινητική επίσκεψη στην Παραμυθιά. Ο Νικόλαος Bulgari, μαζί με τα νεότερα μέλη της οικογένειας, επισκέφθηκαν για πρώτη φορά τα μέρη των προγόνων τους. Η συγκίνηση ήταν έκδηλη όταν αντίκρισαν το υπό ανακαίνιση σχολείο, δωρεά της οικογένειας, καθώς και το πρώτο εργαστήριο και κατάστημα αργυροχρυσοχοΐας του Σωτήρη Βούλγαρη. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ενημερώθηκαν από τον τότε δήμαρχο Σουλίου Γιάννη Καραγιάννη, την πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου Σταυρούλα Μπραΐμη και τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Υπηρεσιών Φάνη Μπελλόγια για την πρόοδο των εργασιών μετατροπής του σχολείου σε Κέντρο Τέχνης, Ιστορίας, Πολιτισμού και Εκπαίδευσης. Τους παρουσιάστηκε επίσης ο σχεδιασμός των χώρων που θα είναι αφιερωμένοι στους ευεργέτες της περιοχής.
Ο παππούς Νικόλα με τον εγγονό Νικόλα
Η οικογένεια επισκέφθηκε, επίσης, την Εκκλησία της Παναγίας και το Μνημείο των 49 προκρίτων, όπου απέτισαν φόρο τιμής στους πεσόντες της Κατοχής. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νικόλαος Bulgari και τα μέλη της οικογένειάς του δήλωσαν ενθουσιασμένοι από την πρόοδο των εργασιών και εξέφρασαν την πρόθεσή τους να στηρίξουν περαιτέρω το έργο. Τόνισαν ότι θα συνεχιστούν οι συνεννοήσεις με τις τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου Σουλίου για την ολοκλήρωση της πρωτοβουλίας. Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με ένα ζεστό γεύμα σε παραδοσιακή ταβέρνα στις όχθες του ποταμού Αχέροντα.
Ο δήμαρχος Σουλίου με την Monica Brannetti υπεύθυνη Ιστορικού αρχείου και κληρονομιάς της Bulgari και τον Matteo Morbidi Διευθυντή τμήματος κληρονομιάς και Φιλανθρωπιών της Bulgari
Κατά τη διάρκεια του γεύματος, η οικογένεια Bulgari εξέφρασε την επιθυμία να επιστρέψει σύντομα στην Παραμυθιά, υποσχόμενη να παραμείνει κοντά στις εξελίξεις του έργου. Το σχολείο Βούλγαρη δεν αποτελεί μόνο ένα αρχιτεκτονικό στολίδι για την Παραμυθιά, αλλά και έναν τόπο που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον και αναμένεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την περιοχή, φέρνοντας στο προσκήνιο τη χαμένη αίγλη της Παραμυθιάς και προσελκύοντας επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.