Πέντε χρόνια Καλλικράτης και ο θεσμός βρίσκεται σε τέλμα λόγω κρίσης ενώ θα έπρεπε να είχε όχι μόνον αυτονομηθεί περισσότερο, αλλά κυρίως να είχε προχωρήσει ο ανασχεδιασμός του σε περιοχές που εμφανώς δεν αποδίδει.
Από τα βασικότερα προβλήματα της αδύναμης δημόσιας διοίκησης όμως είναι η ανυπαρξία βασικού σχεδιασμού. Πέρα βέβαια από την μικροπολιτική υστεροβουλία. Όταν γίνεται λόγος για δημόσια διοίκηση και γενικώς θεσμική λειτουργία του κράτους σαν βασική παράμετρος αναδεικνύεται όλο και περισσότερο ο ρόλος των Δήμων και των Περιφερειών. Δυστυχώς, μία παράμετρος χωρίς δυνατότητα σήμερα ουσιαστικής διαχείρισης κονδυλίων και διαμόρφωσης ανεξάρτητης πολιτικής. Αντίθετα από το πνεύμα κάθε νομοθετικής παρέμβασης για την διοικητική αναδιάταξη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκ διαμέτρου αντίθετα με τον τρόπο που προγραμματίζουν και λειτουργούν οι φορείς της Αυτοδιοίκησης στις χώρες της Ε.Ε..
Ο «Καλλικράτης» δεν απέδωσε τα αναμενόμενα παρά το γεγονός ότι σαν σύλληψη κινείτο προς την σωστή κατεύθυνση. Δεν απέδωσε γιατί απλούστατα εφαρμόσθηκε χωρίς μακροπρόθεσμο σχεδιασμό ενεργοποίησης τόσο διορθωτικών κινήσεων, όσο και σταδιακών παρεμβάσεων προκειμένου να αναβαθμισθούν τόσο οι Δήμοι, όσο και οι Περιφέρειες ως προς το επίπεδο και δυνατότητα παραγωγής έργου. Δεν μπορεί να αποδώσει επίσης γιατί η κρίση χωρίς τους προηγούμενους μηχανισμούς και δυνατότητες δεν αντιμετωπίζεται. Σαν αποτέλεσμα να λειτουργεί ως υποβοήθηση βραχυπρόθεσμων διαχειριστικών παρεμβάσεων και μόνον. Απλά υποστηρικτικός των όποιων παρεμβάσεων κοινωνικής στήριξης μπορούν να επωμισθούν.
Εξαιτίας της βασικής του στόχευσης που ήταν η εξοικονόμηση κονδυλίων ο προγραμματισμός προς την κατεύθυνση αυτή προκάλεσε πολλά προβλήματα που σε πολλές περιοχές- όπως οι Δήμοι της Αχαΐας- έχουν στην ουσία αναδείξει περισσότερα προβλήματα παρά θετική υποστήριξη. Ο ατελής σχεδιασμός όμως δημιούργησε μία δομική δυσαρμονία που σήμερα -εν μέσω κρίσης- γίνεται εμφανής με μεγάλη ένταση. Χωρίς να υποστηρίζω ότι ο κακός σχεδιασμός προσδιορίζεται με επισημάνσεις όπως αν η Ακράτα έπρεπε να ανήκει στον Δήμο Καλαβρύτων ή ο Δήμος Δυτικής Αχαΐας έπρεπε να είχε μικρότερη έκταση -πιθανώς να έπρεπε και στις δύο περιπτώσεις- μακροπρόθεσμες λύσεις προς όφελος όλων των πολιτών ο σημερινός Καλλικράτης δεν έχει δώσει. Σε ορισμένους δε Δήμους προκάλεσε αντίθετα αποτελέσματα. Αλλοίωσε την συνοχή τοπικών κοινοτήτων με αποτέλεσμα να οδηγηθούν πολλοί δημότες παλαιών Καποδιστριακών δήμων προς τους Καλλικρατικούς ή ακόμα και προς τα αστικά κέντρα όπως κυρίως την Πάτρα και το Αίγιο.
Γίνεται λόγος μία νέα συζήτηση για τον Καλλικράτη με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης. Μία συζήτηση όμως για όλους του λάθος λόγους και με καμία διάθεση ουσιαστικού διορθωτικού επαναπροσδιορισμού των δομών του. Απλά με βάση μικροπολιτική για το πώς θα γίνει αναλογικότερο το σύστημα αντιπροσώπευσης των παρατάξεων στους Δήμους και τις Περιφέρειες και μόνον. Είμαι σίγουρος πως για τους πολίτες τέτοιες μεθοδεύσεις δεν ενδιαφέρουν. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η σωστή και παραγωγική λειτουργία των Δήμων και της Περιφέρειας και όχι το πώς θα μοιράζονται τα «οφίτσια» μετά τις εκλογές.