Ροδοπελεκάνος: Ένας σπάνιος και ιδιαίτερος επισκέπτης στο Κοτύχι! ΦΩΤΟ

και η Δράση του ΦΔΥΚΣ για το μεταναστευτικό Κιρκινέζι

Ένα πολύ ιδιαίτερο και σπάνιο για την περιοχή επισκέπτη κατέγραψε πρόσφατα το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς. Στις 16 Μαρτίου 2017 εντοπίστηκε ένα άτομο Ροδοπελεκάνου (Pelecanus onocrotalus) στη Λιμνοθάλασσα Κοτυχίου. Ο Ροδοπελεκάνος βρισκόταν μέσα σε μια μεγάλη ομάδα Αργυροπελεκάνων (Pelecanus crispus) και ξεχώριζε από μακριά λόγω του απαλού ροζ χρώματός του!

Η παρατήρηση επιβεβαιώθηκε μέσω τηλεσκοπίου, στο πλαίσιο του έργου παρακολούθησης της Ορνιθοπανίδας και ενημερώθηκε σχετικά η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών. Η εμφάνιση αυτή είναι πολύ ενδιαφέρουσα, εφόσον οι καταγραφές του είδους στη Δυτική Ελλάδα είναι πολύ λίγες.

Οι Ροδοπελεκάνοι αποτελούν μεταναστευτικό είδος που ξεχειμωνιάζει στην Αφρική και εξαπλώνονται κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα με τη μεγαλύτερη αποικία τους να βρίσκεται στη Μικρή Πρέσπα. Κατά τη μετανάστευσή τους κινούνται από τη Δυτική Μακεδονία προς τη Θράκη, και στη συνέχεια ακολουθούν τα παράλια του Ανατολικού Αιγαίου, προς Κύπρο και Μέση Ανατολή. Τέλος, περνούν στην Αίγυπτο και ακολουθούν τον ποταμό Νείλο προς τα Νότια.

Δεν γνωρίζουμε τους λόγους που ο Ροδοπελεκάνος βρέθηκε στη Λιμνοθάλασσα Κοτύχι ωστόσο το προσωπικό του ΦΔ θα συνεχίσει την παρακολούθησή του για όσο διάστημα παραμείνει στο Εθνικό Πάρκο.

ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΙΡΚΙΝΕΖΙ ΣΤΑ ΛΕΧΑΙΝΑ

Θεαματικά αποτελέσματα είχε η δράση του Φορέα Διαχείρισης για την προστασία του Κιρκινεζιού στην πόλη των Λεχαινών. Το Κιρκινέζι (Falco naumanni) είναι ένα μικρόσωμο γεράκι που ξεχειμωνιάζει στην Αφρική και έρχεται στην Ελλάδα την άνοιξη, για να φωλιάσει και να μεγαλώσει τα μικρά του. Η προσπάθεια προστασίας του είδους στα Λεχαινά Ηλείας έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια (Πρόγραμμα Life 2003-2006, ΕΠΟΠ) και συνεχίστηκε δυναμικά από το 2015 από τον Φορέα Διαχείρισης. Σκοπός της δράσης είναι η τοποθέτηση τεχνητών φωλιών, η παρακολούθηση της επιτυχίας τους, και η τοποθέτηση περισσότερων κάθε χρόνο, ώστε να εδραιωθεί ένας σταθερός και αυξανόμενος πληθυσμός στα Λεχαινά, που πιθανότατα είναι και ο μοναδικός πληθυσμός της Πελοποννήσου.

Στο πλαίσιο της δράσης αυτής, τοποθετήθηκαν στα Λεχαινά 4 τεχνητές φωλιές το 2015, 11 φωλιές το 2016, και 16 επιπλέον τεχνητές φωλιές για το 2017. Για την παρακολούθηση του πληθυσμού και την καταγραφή του φωλιάσματος των Κιρκινεζιών το προσωπικό του ΦΔΥΚΣ πραγματοποιεί εβδομαδιαίες επισκέψεις στην πόλη των Λεχαινών. Επισκέψεις πραγματοποιούνται σε πρωινές, μεσημεριανές αλλά και απογευματινές ώρες, ώστε να καταγραφεί η δραστηριότητα των πουλιών μέσα στην ημέρα. Σε κάθε επίσκεψη οι παρατηρητές μετακινούνται με τα πόδια σε όλο το κέντρο της πόλης παρακολουθώντας και μετρώντας τα πουλιά με κιάλια.

Τα αποτελέσματα της δράσης προστασίας του Κιρκινεζιού, για το 2016, ήταν θεαματικά. Στο σύνολο επιβεβαιώθηκαν 24 ενεργές φωλιές (οι 11 από αυτές τεχνητές) και μετρήθηκαν πάνω από 40 άτομα, τριπλασιάζοντας τον αριθμό των φωλιών αλλά και το μέγεθος του πληθυσμού σε σχέση με το 2015. Η εντυπωσιακή επιτυχία των τεχνητών φωλιών με ποσοστό κατοίκησης πάνω από 90%, ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες μας, και μας γέμισε ικανοποίηση και ελπίδα για τη συνέχιση του προγράμματος και την αύξηση του πληθυσμού του μεταναστευτικού πουλιού.

Σε αυτή την προσπάθεια, η θετική στάση και συνδρομή του Δήμου Ανδραβίδας Κυλλήνης διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο. Ο Δήμαρχος, κος Μοράντ Ναμπίλ Ιωσήφ, εμφανίστηκε πολύ θετικός ως προς την προοπτική συνεργασίας, και συμφώνησε να τοποθετηθεί μια τεχνητή φωλιά στην πρόσοψη του Δημαρχείου. Ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών, κος Παλαιολόγος Χρήστος, συνετέλεσε καθοριστικά στην επιτυχία του εγχειρήματος, εξασφαλίζοντας τον απαραίτητο εξοπλισμό, το προσωπικό, και το όχημα του Λιμενικού Ταμείου Κυλλήνης για την τοποθέτηση των φωλιών. Ο κος Βαγγέλης Μανδρέκας, εξασφάλισε τη συνεργασία με τη ΔΕΗ και ανέλαβε την τοποθέτηση πολλών από τις φωλιές. Ο Αντιδήμαρχος Προγραμματισμού & Ανάπτυξης, κος Ανδρέας Μίγκος, μας προσέφερε βοήθεια για την εξασφάλιση άδειας τοποθέτησης φωλιών σε διάφορα σημεία της πόλης.

Ο Φορέας Διαχείρισης ευχαριστεί θερμά τον κύριο Λάμπρο Λογοθέτη για την προσφορά 16 τεχνητών φωλιών για το έτος 2017, τον Δήμο Ανδραβίδας Κυλλήνης, το Λιμενικό Ταμείο, και τη ΔΕΗ, για την παροχή οχημάτων και την τοποθέτηση των τεχνητών φωλιών, καθώς και όλους τους κατοίκους και ιδιοκτήτες κτιρίων για την θερμή υποστήριξη και την καλή συνεργασία.

Ευελπιστούμε στην συνεχιζόμενη επιτυχία του Προγράμματος και, μαζί με τους κατοίκους των Λεχαινών, θα παρακολουθήσουμε τις φωλιές την Άνοιξη του 2017, για να καταγράψουμε την εγκατάσταση και αναπαραγωγή των Κιρκινεζιών σε αυτές.

Το Κιρκινέζι, αποτελεί είδος μικρού γερακιού, που ξεχειμωνιάζει στην Αφρική και έρχεται στην Ελλάδα την άνοιξη για να φωλιάσει και να μεγαλώσει τα μικρά του. Προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 79/409/ΕΕ για τα άγρια πουλιά, και χαρακτηρίζεται ως «Τρωτό» σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο για τα Ζώα της Ελλάδας. Τα πουλιά αυτά ζουν σε ομάδες και σχηματίζουν αποικίες που μπορεί να αποτελούνται ακόμα και από δεκάδες ζευγάρια. Φτιάχνουν τις φωλιές τους στις στέγες παλιών σπιτιών και σε τρύπες πέτρινων τοίχων, κυρίως μέσα σε χωριά και πόλεις που βρίσκονται κοντά σε καλλιεργούμενες εκτάσεις. Το γεράκι αυτό φώλιαζε πάντα στα κεραμίδια των νεοκλασικών κατοικιών όλων σχεδόν των πόλεων της Ελλάδος. Τα Κιρκινέζια τρέφονται με έντομα, όπως ακρίδες και γρύλλους, καθώς και με τρωκτικά, κυρίως ποντίκια. Γι΄αυτό και θεωρούνται ιδιαίτερα ωφέλιμα για τη γεωργία. Τα κιρκινέζια στην Ελλάδα έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Ο κύριος πληθυσμός τους έχει απομείνει στα χωριά του Θεσσαλικού κάμπου και στη Μακεδονία. Σε όλη την Πελοπόννησο πιθανότατα υπάρχει ένας μοναδικός μικρός πληθυσμός που φωλιάζει μέσα στην πόλη των Λεχαινών, ακριβώς στα όρια του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς.