Η Αυστρία απαγορεύει το κάπνισμα κάτω των 18 δια νόμου

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του καπνίσματος δίνει την ευκαιρία να τονιστεί ιδιαίτερα στα ΜΜΕ της Αυστρία και σε δημόσιες συζητήσεις ότι ακριβώς σε έναν χρόνο τίθεται σε ισχύ η απαγόρευση του καπνίσματος κάτω των 18 ετών.

Στην απόφαση αυτή είχαν συμφωνήσει στα μέσα του περασμένου Μαρτίου, έπειτα από μακρόχρονες διαπραγματεύσεις, τα εννέα αυστριακά ομόσπονδα κρατίδια, καθώς αυτά είναι αρμόδια για την αντικαπνιστική νομοθεσία.

Η Αυστρία με το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο είναι οι μόνες χώρες της Ευρωπαικής Ενωσης στις οποίες το κάπνισμα επιτρέπεται από τα 16 χρόνια, ενώ σε έρευνες έχει επανειλημμένα διαπιστωθεί ότι η ηλικία στην οποία οι νέοι στην Αυστρία αρχίζουν το κάπνισμα είναι πολύ χαμηλή, η χαμηλότερη στην Ευρώπη, μόλις στα 11 χρόνια, και πως στους 15χρονους νέους το ποσοστό των καπνιστών είναι στα κορίτσια 26% και στα αγόρια 24%.

Η Αυστριακή υπουργός Οικογένειας και Νεολαίας Σοφί Καρμάζιν, του συγκυβερνώντος με τους Σοσιαλδημοκράτες συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, είχε χαρακτηρίσει «σταθμό στην πολιτική για την Υγεία και τη Νεολαία» την πρόθεση όλων των κρατιδίων να ψηφίσουν σχετικό νόμο στα τοπικά κοινοβούλια τους, ενώ ταυτόχρονα ανακοίνωσε την πρόθεση της Πολιτείας να επεξεργαστεί αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης.

Την πρόταση για απαγόρευση του καπνίσματος κάτω των 18 ετών, η Αυστριακή υπουργός είχε πρωτοπαρουσιάσει ήδη πριν από δύο χρόνια, χωρίς στο μεταξύ να έχει συμβεί τίποτε, κυρίως λόγω του γεγονότος πως η προστασία των νέων υπάγεται στις αρμοδιότητες καθενός από τα εννέα αυστριακά ομόσπονδα κρατίδια, με την αυστριακή κεντρική κυβέρνηση να μην μπορεί να προχωρήσει σε απαγορεύσεις ως προς την πώληση και χρήση προϊόντων καπνού.

Κατά τις έντονες συζητήσεις μέσα στους τελευταίους μήνες, αρχικά μόνον τέσσερα από τα εννέα ομόσπονδα κρατίδια έδειξαν πρόθεση να αποδεχθούν μία ενιαία ρύθμιση του ζητήματος της απαγόρευσης του καπνίσματος σε ανηλίκους, ενώ διαφορές απόψεων καταγράφονταν μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Το νεοφιλελεύθερο ΝΕΟΣ διατεινόταν έως πρόσφατα πως «τη στιγμή που κάποιος πηγαίνει να ψηφίσει στα 16 χρόνια του (σ.σ.: στην Αυστρία δικαίωμα ψήφου έχει κάποιος από την ηλικία των 16 ετών), μπορεί να αποφασίζει και για ένα τσιγάρο», ενώ, αντίθετα το κόμμα των Πράσινων χαιρέτιζε εξαρχής με έμφαση την πρωτοβουλία της υπουργού Οικογένειας και Νεολαίας.

Ταυτόχρονα οι Πράσινοι ζητούν να υπάρξουν επιπλέον μέτρα που θα δυσκολεύουν την πρόσβαση των νέων στο κάπνισμα, επισημαίνοντας πως πολλοί άρχισαν να καπνίζουν σε μικρή ηλικία και ανέπτυξαν ένα δυναμικό εθισμού, που δεν μπορούν πλέον να το αντιμετωπίσουν εύκολα.

Με σχετικό νόμο για τη γενική απαγόρευση του καπνίσματος στις επιχειρήσεις γαστρονομίας, που είχε ψηφιστεί από την αυστριακή Βουλή τον Μάιο του 2015 και που πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Μαίου του 2018, δίνεται οριστικό τέλος και στο κάπνισμα στις επιχειρήσεις γαστρονομίας στην Αυστρία, έπειτα από μια μακρόχρονη συζήτηση που διαρκούσε πάνω από δώδεκα χρόνια.

Ο έως τώρα νόμος περί «Προστασίας των μη καπνιστών» ισχύει στη χώρα από την 1η Ιανουαρίου του 2009 και, έπειτα από μία μεταβατική περίοδο 18 μηνών, εφαρμόζεται με αυστηρότητα από την 1η Ιουλίου 2010.

Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, που θα εξακολουθήσει να ισχύει μέχρι την 30η Απριλίου του 2018, όλες οι επιχειρήσεις γαστρονομίας στην Αυστρία (από εστιατόρια, καφέ, την ταβέρνα του χωριού μέχρι τη ντίσκο) με χώρους μέχρι 50 τετραγωνικά μέτρα έχουν ελεύθερη επιλογή να λειτουργούν ως κατάστημα για καπνιστές ή για μη καπνιστές.

Επιχειρήσεις με χώρους μεγαλύτερους των 50 τετραγωνικών μέτρων, που επιθυμούν να έχουν μικτή λειτουργία, για καπνιστές και μη καπνιστές, θα πρέπει να έχουν διαμορφώσει και να διαθέτουν ξεχωριστούς χώρους για καπνιστές και μη καπνιστές, ίδιων διαστάσεων, σε διαφορετική περίπτωση είναι επιβεβλημένη αυτόματα η απαγόρευση του καπνίσματος και το κατάστημα λειτουργεί αποκλειστικά ως μη καπνιστών.

Θεωρητικά η Αυστρία απαγόρευσε το κάπνισμα στα δημόσια κτίρια το 2005, αλλά η επιβολή του μέτρου τα προηγούμενα χρόνια γνώρισε πολλές ταλαντεύσεις, ωστόσο στους χώρους εργασίας όπου υπάρχουν απαγορεύσεις για το κάπνισμα, αυτές τηρούνται από την πλειονότητα των εργαζομένων.

Πάντως, έρευνα που είχε διενεργηθεί στο παρελθόν, είχε διαπιστώσει πως δεν είναι η Ελλάδα εκείνη που κατέχει τα "πρωτεία" από άποψη καπνίσματος, αλλά η Αυστρία, στην οποία το ποσοστό καπνιστών στον πληθυσμό της, φέρεται να είναι το μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα, και αυτό σε παγκόσμια κλίμακα.

Σύμφωνα με την εκείνη την έρευνα, με ποσοστό καπνιστών 36,3% του πληθυσμού της, η Αυστρία βρίσκεται στην πρώτη θέση, ακολουθούμενη από την Ελλάδα με 35% και την Ουγγαρία με 23,8%.