Όλοι (σχεδόν) γνωρίζουν ποιος ήταν (σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρία) ο λόγος για τον οποίο εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι από τον πλανήτη μας: Οι περισσότεροι έχουν ακούσει για τον μετεωρίτη που προκάλεσε το ντόμινο της εξαφάνισής τους- ωστόσο, δεν είναι πολλοί αυτοί που έχουν αναρωτηθεί τι ήταν αυτό που έφερε την «αυγή» των δεινοσαύρων, και νέα μελέτη δίνει απαντήσεις σχετικά με το θέμα.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του BBC, η εν λόγω έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και δημοσιεύτηκε στο PNAS, ο λόγος της ανόδου τους ήταν μια περίοδος έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας, που διήρκεσε περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια και τους «άνοιξε τον δρόμο».
Επιστήμονες ανέλυσαν αρχαίους βράχους και βρήκαν ίχνη εκπομπών από μεγάλες εκρήξεις ηφαιστείων, που έλαβαν χώρα περίπου πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια. Αυτό, με τη σειρά του, θεωρείται πως επέφερε μαζικές εξαφανίσεις ειδών, κάτι που εν τέλει επέτρεψε στους δεινοσαύρους να κυριαρχήσουν. «Οι δεινόσαυροι ήταν σε θέση να εκμεταλλευτούν αυτά τα οικολογικά περιθώρια τα οποία προκλήθηκαν από τις εξαφανίσεις» αναφέρει ο επικεφαλής συντάκτης της έρευνας, Λόρενς Πέρσιβαλ.
Οι ερευνητές εξέτασαν ηφαιστειακούς βράχους από τέσσερις ηπείρους που ανάγονται σε εκείνη την περίοδο. Προηγούμενη μελέτη είχε εξετάσει πώς τα επίπεδα του άνθρακα ποικίλλαν σε αυτούς, κάτι που συνδέεται με αυξήσεις διοξειδίου του άνθρακα από ηφαιστειακές εκρήξεις. Ωστόσο, αυτή η έρευνα επικεντρώθηκε σε ένα διαφορετικό «αποτύπωμα» ηφαιστειακής δραστηριότητας: Τον υδράργυρο.
Όταν ένα ηφαίστειο εκρήγνυται, εκπέμπει ίχνη υδραργύρου στα αέρια που τινάζει στον ουρανό. Αυτά εξαπλώνονται στην ατμόσφαιρα πριν πέσουν στο έδαφος, όπου παραμένουν για εκατομμύρια χρόνια. «Αν δεις μια μεγάλη αύξηση υδραργύρου σε αυτά τα ιζήματα, μπορείς να συμπεράνεις πως υπήρχε παράλληλη ηφαιστειακή δραστηριότητα» εξηγεί ο Πέρσιβαλ. «Και αυτό είναι που βλέπουμε την περίοδο αυτής της εξαφάνισης ειδών».
Οι επιστήμονες βρήκαν στοιχεία μεγάλων «εκρήξεων» ηφαιστειακής δραστηριότητας, που θα είχαν συνεχιστεί για περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια. Όσα είδη ζούσαν κοντά, θα αντιμετώπισαν πολύ μεγάλα προβλήματα- ενώ δυσκολίες θα είχαν και τα πλάσματα που ζούσαν μακρά, λόγω των επιπτώσεων στο περιβάλλον, με την τέφρα να καλύπτει τον ήλιο και να επιφέρει μεγάλη αύξηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα.
Αυτά, με τη σειρά τους, θα προκάλεσαν πολλές εξαφανίσεις ειδών- με τους πρώτους δεινοσαύρους να καταφέρνουν να επιβιώσουν (αν και οι ερευνητές δεν μπορούν να καταλήξουν σε συμπέρασμα σχετικά με το πώς άντεξαν σε αυτές τις συνθήκες).
Όταν τα ηφαίστεια «ηρέμησαν», λίγα από τα ανταγωνιστικά είδη είχαν επιζήσει- και η εποχή των δεινοσαύρων μπορούσε πλέον να ξεκινήσει.
