Με αφορμή την μελέτη του Δήμου Πατρέων με τίτλο "Ολοκληρωμένη Αστική Ανάπλαση Ιστορικού Κέντρου Πάτρας" ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Νομού Αχαΐας , καταρχάς καλωσορίζει προσπάθειες σαν κι αυτή που σκοπό έχουν την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της πόλης μας και έχει να παρατηρήσει τα εξής:
Ο Σ.Α.Ν.Α. πάντα υποστηρίζει αστικές παρεμβάσεις με βάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που να βασίζεται στο εγκεκριμένο Γ.Π.Σ. Πάτρας και σε άλλες εγκεκριμένες μελέτες στρατηγικού χαρακτήρα, με στόχο την διασύνδεση και προγραμματισμό των μελετών και την διάχυσή τους και στις υπόλοιπες αστικές ενότητες της πόλης, τις γειτονιές της και τους περιαστικούς οικισμούς της.
Είναι παγκόσμια αποδεκτό ότι η πολεοδομική και αστική αναβάθμιση των πόλεων (διεύρυνση κοινόχρηστων χώρων, κυκλοφοριακό δίκτυο-συγκοινωνίες, αστικός εξοπλισμός-νέες τεχνολογίες) που επιτυγχάνεται με μελέτες οργάνωσης της λειτουργίας και εικόνας της πόλης, στοχεύοντας στην περιβαλλοντική και βιοκλιματική αναβάθμιση της , δίνουν καθοριστική ώθηση στον επαναπροσδιορισμό μιας νέας σύγχρονης ταυτότητας που αναζητά μια πόλη σαν τη Πάτρα.
Οι συγκεκριμένες μελέτες είναι εξ ορισμού μια τρανταχτή περίπτωση που έπρεπε να τύχουν ενός Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού (τουλάχιστον Ιδεών), όπως προβλέπει άλλωστε και το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, ώστε να ενσωματώσει όλες τις διαφορετικές απόψεις, ιδέες και λύσεις , σχεδιαστικά σενάρια, αστικούς μύθους,
θεωρητικές αναζητήσεις, αλλά και έρευνα, γύρω από την αρχιτεκτονική της πόλης, μέσα από την ανταλλαγή απόψεων, την κριτική και την ωρίμανση που χρειάζεται
μιας τέτοιας σπουδαιότητας μελέτη, με αποτέλεσμα την ενεργοποίηση της κοινής γνώμης και την ευκολότερη αποδοχή απ' αυτήν του αποτελέσματος της μελέτης, λόγω και του κύρους της διαδικασίας ενός Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού.
Εκτός των άλλων η ανωτέρω διαδικασία απλουστεύει και κάνει ευκολότερη την διαδικασία ένταξης σε Ευρωπαϊκά προγράμματα, και έχει ως τελικό αποτέλεσμα την εξοικονόμηση χρόνου.
Δυστυχώς ο Δήμος Πατρέων όλα τα προηγούμενα χρόνια αλλά και τώρα είναι ουραγός στην διοργάνωση και διεκπεραίωση Πανελλήνιων Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών (για την ακρίβεια ούτε ένας δεν έχει διεξαχθεί), είτε λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης, είτε κακής νοοτροπίας, και έλλειψη κουλτούρας ανοιχτών μελετητικών διαγωνισμών , είτε άγνοιας της σχετικής νομοθεσίας, και βέβαια παντελώς ανεπαρκούς στελέχωσης των τεχνικών του υπηρεσιών και ειδικότερα της Δ/σης Αρχιτεκτονικών Μελετών.
Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι όλα αυτά είναι εύκολα, όμως κάποτε πρέπει και ο Δήμος Πατρέων να αποκτήσει τον μηχανισμό διεκπεραίωσης τέτοιων διαδικασιών, ώστε να καρπωθούμε επιτέλους ως πόλη μελέτες επιπέδου Πανελλήνιων Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών, όπως η Θεσσαλονίκη, Αθήνα αλλά και πολλές άλλες μικρότερες πόλεις(Καλαμάτα, Καρδίτσα, Βόλος, Τρίκαλά, Λάρισα, Ηράκλειο, Χανιά, Ρόδος κ.α. .
Η πόλη μας με εκρηκτικά και συσσωρευμένα πολεοδομικά και αστικού σχεδιασμού προβλήματα αναζητά εδώ και τώρα λύσεις, σε περιβάλλον δημοσιονομικής και πολιτικής ασφυξίας, για να πάει μπροστά.
Ο πολεοδομικός και αστικός σχεδιασμός πρέπει να πατά στις στρατηγικού χαρακτήρα μελέτες που έχουμε (Γ.Π.Σ., ρυθμιστικά σχέδια) και να οργανώνει αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς για τις επιμέρους μελέτες, ώστε και σύνδεση να έχουν και να αποτελούν μακροπρόθεσμα μία συνολική επέμβαση στη πόλη και όχι να είναι ασύνδετες και αποσπασματικού χαρακτήρα.
Για να γίνει αυτό πιο κατανοητό στη πόλη μας εκτελέστηκαν, εκτελούνται ή θα εκτελεστούν έργα αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, μεγάλης κλίμακας (νότιο πάρκο, αστική ανάπλαση ιστορικού κέντρου, ανάπλαση Ζαρουχλείκων, διαμόρφωση παλιάς χωματερής Ρυγανόκαμπου , αποκατάσταση και επανάχρηση μεγάλων κτηρίων όπως Θέατρο Απόλλων, Παλαιό Αρσάκειο, Παλαιό Δημοτικό Νοσοκομείο, Παλαιά Λιμενική Ζώνη, κλπ ) και για όλα αυτά δεν υπάρχουν καθόλου μελέτες ή αν υπάρχουν είναι πρόχειρες, αποσπασματικές, και ασύνδετες μεταξύ τους.
Ο ΣΑΝΑ φωνάζει με όλη την μικρή του δύναμη που του αναλογεί προς όλες τις κατευθύνσεις :
Διοργανώστε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, βάλετε στο παιγνίδι περισσότερους και νεώτερους , ανοιχτείτε στην κοινωνία και διαβουλευτείτε , κοιτάτε την διεθνή και εγχώρια πρακτική και τάση, διδαχτείτε και με υπομονή αρχίστε να οργανώστε και να υλοποιείτε. Υπάρχουν και χρηματοδοτικές δυνατότητες και νομοθετικές λύσεις. Δεν χρειάζεται βιασύνη χρειάζεται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός. Καλύτερα να χάσουμε μία ευκαιρία χωρίς προοπτική και να κερδίσουμε μια σύγχρονη μελλοντική ταυτότητα . Το μέλλον των σύγχρονων πόλων βασίζεται στις νέες τεχνολογίες, και στην προσέλκυση επενδύσεων μέσα από την ξεκάθαρη ταυτότητα και τις δυνατότητες που έχει μία πόλη.
Η γενική σχεδιαστική κατεύθυνση και φιλοσοφία των επεμβάσεων πρέπει να διέπεται από έναν σύγχρονο δημιουργικό σχεδιασμό και όχι στείρο μιμητισμό στη βάση των αρχών που καθορίζονται από διεθνείς συνθήκες.
Η διατήρηση της αστικής μνήμης, των ιστορικών ιδιαιτεροτήτων, των παραδοσιακών χρήσεων, της ιστορικής εικονογραφίας της πόλης μας, διατηρώντας ή αναβιώνοντας τυπολογικά και ρυθμολογικά στοιχεία, πρέπει να είναι προτεραιότητά μας.
Επειδή όμως η πόλη είναι ένας ζωντανός οργανισμός, μετεξελίσσεται συνεχώς, με νέες χρήσεις, λειτουργίες, απαιτήσεις και κοινωνικές συμπεριφορές.
Το νέο πρέπει να συνδιαλέγεται με το παλαιό, να ακουμπά με σεβασμό και διαλεκτική προσέγγιση, πάντα με διακριτό χρονικά και υφολογικά τρόπο, χωρίς ψευτομίμηση, ώστε ο αστικός παρατηρητής στο παρόν και στο μέλλον να μπορεί να διακρίνει τις μετεξελίξεις του αστικού τοπίου.
Ο νέος διακριτός μοντέρνος (σύγχρονος) σχεδιασμός διαπλέκεται στο παρελθόν της πόλης μεταφορικά, σαν ένας "αστικός ιός" που αντί να προσβάλει βοηθά στην ανάδειξη όλου του παρελθόντος της, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί μια σύγχρονη ταυτότητα για το μέλλον της._
