Λέγεται ότι οι γυναίκες κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγματα από την καθημερινότητά τους, από τη διατροφή μέχρι τον τρόπο μετακίνησής τους. Όμως, ποια είναι η αλήθεια; Οι έγκυες δέχονται κάθε είδους περίεργη συμβουλή, όταν φίλοι και οικογένεια ανακαλύπτουν ότι κυοφορούν. Αν και τις περισσότερες φορές οι συμβουλές αυτές είναι καλοπροαίρετες, κατά κύριο λόγο δεν έχουν καμία επιστημονική βάση.
Αυτοί είναι οι πιο δημοφιλείς μύθοι με τους οποίους έρχεται αντιμέτωπη η πλειονότητα των εγκύων:
Να τρώτε για δύο
Η αλήθεια είναι ότι οι έγκυες δεν χρειάζεται να προσλαμβάνουν πολλές περισσότερες θερμίδες για να αναπτυχθεί το έμβυο, όπως συνηθίζεται να λέγεται. Ακόμη και κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, οι γυναίκες χρειάζονται μόλις 200 θερμίδες παραπάνω την ημέρα, αυξάνοντας την συνηθισμένη καθημερινή πρόσληψη θερμίδων στις 2200 θερμίδες. Αυτή η προσθήκη στη διατροφή μπορεί να ισοδυναμεί με ένα κουλούρι ή μια γεμάτη κουταλιά της σούπας μαγιονέζα αλλά σίγουρα όχι με ένα κανονικό γεύμα.
Επιπλέον, οι γυναίκες μπορούν να ακολουθήσουν ένα διατροφικό πλάνο χωρίς να βλάψουν τα μωρά τους. Στην πραγματικότητα, η υγιεινή διατροφή, που δεν αποσκοπεί στην απώλεια βάρους, έχει αποδειχτεί ωφέλιμη τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Μεαπό 7,000 γυναίκες, ανακάλυψε ότι εκείνες που ακολούθησαν ένα πρόγραμμα διατροφής, πήραν κατά μέσο όρο 3,84kg λιγότερα στο τέλος της εγκυμοσύνης τους συγκριτικά με τις γυναίκες των ομάδων ελέγχου.
Ορισμένες γυναίκες ακολούθησαν μια συμβατική ισορροπημένη διατροφή, ενώ άλλες μία χαμηλή γλυκαιμική διατροφή. Ωστόσο, αυτό δεν έπαιξε κάποιο ρόλο στο βάρος των μωρών τους κατά τη γέννηση, αλλά αντίθετα μείωσε τον κίνδυνο προεκλαμψίας, μια διαταραχή της αρτηριακής πίεσης, που αποτελεί μία από τις συνηθέστερες επιπλοκές της εγκυμοσύνης.
Εξαφανίζονται οι πόνοι περιόδου
Οι πόνοι περιόδου θα ανήκουν πλέον στο παρελθόν, όταν μία γυναίκα αποκτήσει παιδί. Ο πόνος, εάν υπάρχει φυσικά, από τον οποίο υποφέρουν οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της περιόδου ποικίλλει από άτομο σε άτομο, με τον τυχερό μισό γυναικείο πληθυσμό να βιώνει σπάνια ή και ποτέ αυτόν τον πόνο. Για όσες όμως τον αντιμετωπίζουν κάθε μήνα, είναι καθησυχαστική η σκέψη ότι μόλις αποκτήσουν ένα μωρό, θα εξαφανιστεί. Αλλά ίσως να μην είναι τόσο απλό.
Η ένταση των πόνων περιόδου αλλάζει με την πάροδο των ετών και συχνά μειώνεται ανάλογα με την ηλικία. Πολλοί πιστεύουν ότι οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες αποκτούν παιδιά. Όμως, το 2006, μια ομάδα στην Ταϊβάν διεξήγαγε μια μελέτη σε γυναίκες άνω των 40 ετών, διαπιστώνοντας ότι στις μεγαλύτερες ηλικίες, ο πόνος ελαττωνόταν, παρόλο που καμιά τους δεν είχε γίνει μητέρα. Αυτό εγείρει το ερώτημα αν είναι η ηλικία ή η γέννηση που κάνει τη διαφορά.
Προκειμένου να εξακριβώσει τι ακριβώς συμβαίνει, η ίδια ομάδα ερευνητών παρακολουθούσε περισσότερες από 3.500 γυναίκες για οκτώ χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κάποιες απέκτησαν παιδιά και ισχυρίστηκαν ότι οι πόνοι περιόδου ελαττώθηκαν μετά τον τοκετό. Αυτό δεν ισχύει ωστόσο για όλες. Από τις γυναίκες που γέννησαν με καισαρική, το 51% δήλωσε ότι ήταν δυσαρεστημένες από το επίπεδο και την ένταση του πόνου μετά τον τοκετό, ενώ από εκείνες που γέννησαν με φυσιολογικό τοκετό, το 35% δήλωσε ότι εξακολουθούν να έχουν πόνους περιόδου. Ακόμη, η διάρκεια της εγκυμοσύνης απότελεί ακόμη μια παράμετρο, καθώς το 77% των μαμάδων που γέννησαν πρόωρα νιώθουν ακόμη πόνο κατά την περίοδο.
Έτσι λοιπόν, ο τοκετός φαίνεται πως βοηθά κάποιες γυναίκες με πόνους περιόδου, δυστυχώς όμως όχι όλες. Οι ερευνητές εικάζουν ότι ο φυσιολογικός τοκετός μπορεί να είναι αποτελεσματικότερος στη μείωση του πόνου μετέπειτα, καθώς οι κακώσεις του πυελικού εδάφους μπορεί να βλάψουν τα νεύρα που συνδέουν τη μήτρα με τον εγκέφαλο, πράγμα που σημαίνει ότι ο πόνος δεν μπορεί να γίνει αισθητός. Επιπλέον, αναρωτιούνται εάν ο φυσιολογικός τοκετός θα μπορούσε να οδηγήσει στην «επένδυση» της μήτρας, απελευθερώνοντας χαμηλότερα επίπεδα προσταγλανδινών σε σύγκριση με μια καισαρική τομή ή έναν πρόωρο τοκετό.
Οι ερευνητές προτείνουν ότι όσες συνεχίσουν να αισθάνονται πόνους περιόδου, ακόμη και μετά από φυσιολογικό τοκετό, ενδέχεται να υπόκεινται σε μια κατάσταση που προκαλεί τον πόνο, όπως η ενδομητρίωση. Όμως, η πρώτη μελέτη συσχέτισης γονιδίων, που διεξήχθη το 2016, υποδηλώνει έναν ακόμη παράγοντα που συμβάλλει στην ένταση του πόνου της περιόδου. Εάν ο πόνος της περιόδου είναι έντονος, οφείλεται εν μέρει στα γονίδια.
Να αποφεύγετε να πετάτε
Οι αεροπορικές εταιρείες εμποδίζουν τις γυναίκες να πετάξουν προς το τέλος της εγκυμοσύνης τους, όχι επειδή είναι επικίνδυνο για το έμβρυο ή τη μητέρα, αλλά για το ενδεχόμενο να γεννήσουν στο αεροπλάνο.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες το ενδεχόμενο πρόωρου τοκετού αφορά περισσότερο τις αεροσυνοδούς παρά τους επιβάτες. Σύμφωνα με φινλανδική έρευνα, ο κίνδυνος αποβολής για τις αεροσυνοδούς που πετούσαν από το 1978 μέχρι το 1994 ήταν ελαφρώς αυξημένος. Περιέργως όμως όσες πετούσαν από το 1973 μέχρι το 1977 είχαν ελαφρώς μειωμένο κίνδυνο αποβολής. Ωστόσο, ακόμα και για την περίοδο που διαπιστώθηκε αυξημένος κίνδυνος, δεν ήταν σαφές αν αυτό οφειλόταν στην πτήση ή στις απαιτήσεις της δουλειάς. Μάλιστα, όταν ερευνητές συνέκριναν το 2015 μια ομάδα καθηγητριών με μια ομάδα αεροσυνοδών, ο κίνδυνος αποβολής στην δεύτερη ομάδα δεν ήταν υψηλότερος.
Όταν οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία δύο εκατομμυρίων πτήσεων που είχαν πραγματοποιήσει 673 αεροσυνοδοί και εξέτασαν λεπτομερώς το πρόγραμμα εργασίας τους, διαπίστωσαν ότι όσες υπέφεραν από διαταραχές ύπνου, είχαν υψηλότερο κίνδυνο αποβολής από εκείνες με ευκολότερα προγράμματα. Για άλλη μια φορά, δεν αποτελεί πρόβλημα η πτήση, αλλά η διαταραχή των φυσικών κιρκάδιων ρυθμών κατά την διάρκεια του ύπνου.
Φυσικά, οι περισσότερες γυναίκες δεν πετούν τόσο συχνά όσο οι αεροσυνοδοί, οπότε είναι ομόφωνη η άποψη ότι η πτήση κατά την εγκυμοσύνη είναι ασφαλής. Το 2002, το Αμερικανικό Κολέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων δημοσίευσε οδηγίες, λέγοντας ακριβώς αυτό, αλλά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες σε ενδιαφέρουσα με υψηλή αρτηριακή πίεση, ή διαβήτη έχουν περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν πρόωρα και θα πρέπει να συμβουλευτούν τον γιατρό τους προτού πετάξουν. Ακόμη, κάθε γυναίκα, που πάσχει από κάποιο ιατρικό πρόβλημα και αυτό ενδέχεται να επιδεινωθεί εξαιτίας των χαμηλών επιπέδων οξυγόνου, πρέπει να σκεφτεί το ενδεχόμενο να πάρει οξυγόνο μαζί της.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Βασιλικό Κολέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων συμβουλεύει να κάνουν τακτικούς περιπάτους στο αεροπλάνο και να πίνουν νερό ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος θρόμβωσης, αλλά υπογραμμίζει και πάλι ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η πτήση μπορεί να επιφέρει αποβολή ή πρόωρο τοκετό.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι ορισμένες από τις συμβουλές που δίνονται στις έγκυες μπορεί να μην είναι τόσο έγκυρες. Μπορείτε να φάτε όσο θέλετε, να πετάξετε άφοβα αν θέλετε, αλλά μην υποθέσετε ότι μόλις όλα τελειώσουν και γεννηθεί το μωρό σας, οι πόνοι της περιόδου θα αποτελούν παρελθόν. Μπορεί να εξαφανιστούν, αλλά ίσως και όχι.