Σημαντικά εργασιακά θέματα βάσει της ΠΝΠ 20.3.2020

Στην Π.Ν.Π. της 20.3.2020 που δημοσίευσε πρώτος ο κόμβος σήμερα στις 02:17 τα ξημερώματα, υπάρχουν σημαντικές διατάξεις που αφορούν σε θέματα που άπτονται της εργατικής νομοθεσία.

Θυμίζουμε ότι υπάρχει συνεχής ενημέρωση στον κόμβο και επιπροσθέτως οι συνάδελφοι μπορούν να ενημερώνονται για όλες τις εξελίξεις και από τη νέα σελίδα μας Κορωνοϊός: Συνεχής δωρεάν ενημέρωση για όλους τους συναδέλφους


Πιο συγκεκριμένα:

Ι. Λειτουργία επιχειρήσεων με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας (άρθρο ένατο)

i. Θεσμικό πλαίσιο

Στο πλαίσιο των έκτακτων και προσωρινών μέτρων στην αγορά εργασίας για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, o εργοδότης δύναται, με απόφασή του, να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης ως εξής:
α) Κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ' ελάχιστο δύο (2) εβδομάδες με περίοδο αναφοράς τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα,
β) Ο ανωτέρω τρόπος οργάνωσης της εργασίας γίνεται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης,
γ) Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του.

Στο τέλος κάθε μήνα o εργοδότης υποχρεούται να δηλώνει την εφαρμογή του ανωτέρω τρόπου εργασίας σε ειδικό έντυπο στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

ii. Από πότε ισχύουν τα ανωτέρω:

Από τη δημοσίευση της ΠΝΠ στο ΦΕΚ (δείτε στο τέλος του άρθρου αναλυτικά ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ημερομηνίας δημοσίευσης του ΦΕΚ και της ημερομηνίας κυκλοφορίας του ΦΕΚ)


iii. Τι περιμένουμε:

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.

ΙΙ. Μεταφορά προσωπικού σε επιχειρήσεις εντός του ιδίου ομίλου (άρθρο δέκατο)

i. Θεσμικό πλαίσιο

Στο πλαίσιο των έκτακτων και προσωρινών μέτρων στην αγορά εργασίας για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, ο εργοδότης του οποίου η επιχειρηματική δραστηριότητα πλήττεται σημαντικά ή τελεί υπό απαγόρευση της επιχειρηματικής δραστηριότητάς του με βάση τις κείμενες κανονιστικές πράξεις, δύναται να μεταφέρει προσωπικό από επιχείρηση του ομίλου σε επιχείρηση του ιδίου ομίλου, κατόπιν σχετικής μεταξύ τους συμφωνίας.

Οι επιχειρήσεις του ομίλου που θα εφαρμόσουν τα οριζόμενα παραπάνω υποχρεούνται να διατηρήσουν, συνολικά, τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν πριν από τη μεταφορά.
 

ii. Από πότε ισχύουν τα ανωτέρω:

Από τη δημοσίευση της ΠΝΠ στο ΦΕΚ (δείτε στο τέλος του άρθρου αναλυτικά ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ημερομηνίας δημοσίευσης του ΦΕΚ και της ημερομηνίας κυκλοφορίας του ΦΕΚ)


iii. Τι περιμένουμε:

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος. Επίσης, με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ρυθμίζονται ο τρόπος, ο χρόνος και η διαδικασία δήλωσης της μεταβολής κατά τα ανωτέρω στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».

ΙΙΙ. Ακυρότητα καταγγελιών σύμβασης εργασίας (άρθρο ενδέκατο)


i. Θεσμικό πλαίσιο
1. Απαγόρευση απολύσεων

Οι επιχειρήσεις-εργοδότες, που τελούν σε αναστολή της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής, και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία των συμβάσεων εργασίας. Σε περίπτωση πραγματοποίησής τους, οι καταγγελίες αυτές είναι άκυρες. Ως ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος ορίζεται η 18η Μαρτίου 2020.


2. Αναστολή συμβάσεων εργασίας στις επιχειρήσεις που πλήττονται λόγω κορωνοϊού βάσει ΚΑΔ
Α. α) Επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που πλήττονται σημαντικά, λόγω των αρνητικών συνεπειών του φαινόμενου του κορωνοϊού-COVID 19, δύνανται να αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου του προσωπικού τους, προκειμένου να προσαρμοστούν οι λειτουργικές ανάγκες τους στο δυσμενές περιβάλλον που δημιουργείται. Η αναστολή των συμβάσεων εργασίας μπορεί να εφαρμοστεί μέχρι ένα (1) μήνα από τη δημοσίευση της παρούσας, με δυνατότητα παράτασης με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, λαμβάνοντας υπόψη την πορεία εξέλιξης του φαινομένου.

β) Οι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που κάνουν χρήση της ανωτέρω ρύθμισης απαγορεύεται ρητά να προβούν σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας για το σύνολο του προσωπικού τους και, σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη.

γ) Οι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που κάνουν χρήση της ανωτέρω ρύθμισης υποχρεούνται μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους, να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας για χρονικό διάστημα ίσο με εκείνο της αναστολής.

δ) Η διάταξη της περ. α) της υποπαρ. 2Α εφαρμόζεται μόνο σε επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που έχουν οριστεί από το Υπουργείο Οικονομικών, βάσει Κ.Α.Δ κύριας δραστηριότητας, ως κλάδοι πληττόμενοι από την εξάπλωση του κορωνοϊού COVID-19.

Β. α) Οι εργαζόμενοι, των οποίων η σύμβαση εργασίας τελεί σε αναστολή, είτε λόγω απαγόρευσης της λειτουργίας της επιχείρησης με εντολή δημόσιας αρχής, είτε λόγω εφαρμογής του μέτρου της περ. α) της υποπαρ. 2Α, είναι δικαιούχοι έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, ως αποζημίωσης ειδικού σκοπού.

β) Δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, ως αποζημίωσης ειδικού σκοπού, είναι επίσης οι εργαζόμενοι των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει λυθεί από 1ης Μαρτίου 2020 έως 20 Μαρτίου 2020, είτε με καταγγελία από τον εργοδότη είτε με οικειοθελή αποχώρηση από τους ίδιους.

γ) Η αποζημίωση ειδικού σκοπού είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε οφειλή.

δ) Οι Α.Π.Δ. των εργαζομένων, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, υποβάλλονται από τον εργοδότη. Η δαπάνη της πλήρους ασφαλιστικής τους κάλυψης υπολογίζεται επί των ονομαστικών μισθών τους.

ε) Η δαπάνη για την αποζημίωση ειδικού σκοπού και την ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό.


3. Αποζημίωση ειδικού σκοπού

α) Για τη λήψη της αποζημίωσης ειδικού σκοπού από τους εργαζόμενους, ο εργοδότης υποχρεούται να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με την οποία δηλώνει τους εργαζόμενους των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, είτε λόγω απαγόρευσης της λειτουργίας της επιχείρησης με εντολή δημόσιας αρχής, είτε λόγω εφαρμογής του μέτρου της περ. α) της υποπαρ. 2Α.

β) Οι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα υποχρεούνται να συμπεριλάβουν στην υπεύθυνη δήλωση και τους εργαζόμενους των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει λυθεί, από 1ης Μαρτίου 2020 έως 20 Μαρτίου 2020, είτε με καταγγελία από τους ίδιους, είτε με οικειοθελή αποχώρηση του εργαζόμενου.


γ) Σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα δεν υποβάλλουν την υπεύθυνη δήλωση των προηγουμένων περιπτώσεων, αποκλείονται από την υπαγωγή τους στα μέτρα αναστολής οφειλών δόσεων ή ρυθμίσεων ή διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής και κάθε είδους βεβαιωμένων οφειλών προς το Δημόσιο.

δ) Οι επιχειρήσεις-εργοδότες υποχρεούνται να γνωστοποιήσουν την ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση, εγγράφως ή ηλεκτρονικά, αυθημερόν στον εργαζόμενο, δηλώνοντάς του και τον αριθμό πρωτοκόλλου καταχώρισης της πράξης τους στο ΠΣ «ΕΡΓΑΝΗ».

ii. Ενέργειες εργαζομένων

Μετά την ανωτέρω γνωστοποίηση οι δικαιούχοι - εργαζόμενοι, σύμφωνα με τα ανωτέρω, για να λάβουν την αποζημίωση ειδικού σκοπού, υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα που τηρείται για τον σκοπό αυτό στη Γενική Διεύθυνση Εργασιακών Σχέσεων, Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία και Ένταξης στην Εργασία της Γενικής Γραμματείας Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Στην υπεύθυνη δήλωση των δικαιούχων εργαζομένων συμπεριλαμβάνονται, εκτός των προσωπικών τους στοιχείων, τα οποία αντλούνται αυτόματα από το Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ», τα στοιχεία του προσωπικού τους τραπεζικού λογαριασμού IBAN, καθώς και ο αριθμός πρωτοκόλλου καταχώρισης της υπεύθυνης δήλωσης του εργοδότη στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ».


iii. Τι περιμένουμε:

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, καθορίζονται οι όροι και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των υποπαρ. 2Α και 2Β. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων καθορίζονται οι όροι και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των παραγράφων 2Γ και 2Δ του παρόντος.


iiii Ποιους εργοδότες αφορά;
 
Με βάση όσα ανέφερε ο υπ. Εργασίας, όσες επιχειρήσεις-εργοδότες πλήττονται σημαντικά από τις συνέπειες του φαινομένου του Κορωνοϊού  και για να προσαρμοστούν οι λειτουργικές ανάγκες τους στο δυσμενές περιβάλλον που δημιουργείται ένεκα του φαινομένου, θα μπορούν με απόφασή τους, να θέσουν μέρος ή όλο το προσωπικό τους σε καθεστώς αναστολής της σύμβασης εργασίας. Οι επιχειρήσεις-εργοδότες που πλήττονται, καθορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών και ορίζονται βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ). (Δείτε εδώ τους ΚΑΔ)
 

Προσοχή: Όπως έχουν αναφέρει οι αρμόδιοι Υπουργοί, η λίστα των ΚΑΔ είναι δυναμική, οπότε αναλόγως των εξελίξεων θα προστίθενται και άλλοι κωδικοί δραστηριότητας.


ΙV. Ιατροί εργασίας, απλούστευση διαδικασιών (άρθρο δέκατο τρίτο)

i. Θεσμικό πλαίσιο

1. Το άρθρο 16 του κώδικα νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ) που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α' 84) αντικαθίσταται ως εξής:
 «Άρθρο 16
 Προσόντα ιατρού εργασίας
1. Καθήκοντα ιατρού εργασίας μπορούν να ασκούν:
α) Οι ιατροί που κατέχουν την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας,
β) Οι ιατροί που κατέχουν τίτλο οιασδήποτε ειδικότητας, πλην της ιατρικής της εργασίας, και έχουν εκτελέσει καθήκοντα ιατρού εργασίας σε επιχειρήσεις προ της 15ης Μαΐου 2009,
γ) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα οι οποίοι έχουν ασκήσει καθήκοντα ιατρού εργασίας σε επιχειρήσεις συνεχώς επί επτά (7) τουλάχιστον έτη μέχρι και τις 15 Μαΐου 2009.
2. Οι ιατροί της παρ. 1 μπορούν να ασκούν καθήκοντα ιατρού εργασίας σε όλες τις περιφέρειες ιατρικών συλλόγων της χώρας, χωρίς άδεια των συλλόγων αυτών.
3. Ο ιατρός εργασίας υπάγεται απευθείας στη διοίκηση της επιχείρησης».
 

ii. Κατάργηση κανονιστικών πράξεων
Κανονιστικές πράξεις που έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας κατ' εφαρμογή της διάταξης που αντικαθίσταται με την παρ. 1 παύουν να ισχύουν.

iIi. Κατάργηση υπουργικής απόφασης
Η υπ' αρ. Υ7α/ΓΠ.οικ.112498/18.08.2009 κοινή υπουργική απόφαση (Β' 1775) καταργείται.


V. Πρόσθετοι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας εργαζομένων σε εργοτάξια (άρθρο εξηκοστό πρώτο)

i. Θεσμικό πλαίσιο
Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, είτε με απόφαση των Υπουργών Υγείας και Υποδομών και Μεταφορών εφόσον πρόκειται για εργοτάξια δημοσίων έργων, είτε με απόφαση των Υπουργών Υγείας και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων εφόσον πρόκειται για εργοτάξια ιδιωτικών έργων, επιβάλλονται πρόσθετοι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας εργαζομένων στα εργοτάξια.
Με τις κοινές αποφάσεις του προηγούμενου εδαφίου προβλέπονται διοικητικά πρόστιμα σε εργοληπτικές επιχειρήσεις, οι οποίες παραβιάζουν τους πρόσθετους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων, πλέον των λοιπών κυρώσεων που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, καθώς και η διαδικασία επιβολής τους.


Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ημερομηνίας δημοσίευσης του ΦΕΚ και της ημερομηνίας κυκλοφορίας του ΦΕΚ ;

Σύμφωνα με το άρθρο 13 του νόμου 3469/2006 ισχύουν τα παρακάτω:
«Κυκλοφορία της «Εφημερίδος της Κυβερνήσεως»

1. Τα Φ.Ε.Κ. κυκλοφορούν την ίδια ημέρα με την ημερομηνία έκδοσης την οποία φέρουν.
2. Όταν δεν είναι δυνατή η κυκλοφορία φύλλου της «Εφημερίδος της Κυβερνήσεως» την ημέρα την οποία φέρει ως ημερομηνία έκδοσης, κάθε ενδιαφερόμενος δικαιούται να ζητεί από το Εθνικό Τυπογραφείο κυρωμένο φωτοαντίγραφο του θεωρημένου και εγκεκριμένου δοκιμίου. Η επικύρωση του φωτοαντιγράφου γίνεται από εξουσιοδοτημένους για το λόγο αυτόν υπαλλήλους του Εθνικού Τυπογραφείου, οι οποίοι σημειώνουν και την ημερομηνία παραλαβής επί του επικυρωμένου φωτοαντιγράφου.
3. Το φύλλο της «Εφημερίδος της Κυβερνήσεως» θεωρείται ότι κυκλοφόρησε την ημέρα που φέρει ως ημερομηνία έκδοσης. Για τον καθορισμό των προθεσμιών οι οποίες τάσσονται από την κείμενη νομοθεσία για την άσκηση δικαιώματος, κρίσιμη ημερομηνία θεωρείται η ημερομηνία της πραγματικής κυκλοφορίας του φύλλου της «Εφημερίδος της Κυβερνήσεως», εκτός αν ο ενδιαφερόμενος έχει λάβει επικυρωμένο φωτοαντίγραφο του θεωρημένου και εγκεκριμένου δοκιμίου, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο. Ως πραγματική κυκλοφορία νοείται η πραγματική δυνατότητα διάθεσης του οικείου Φ.Ε.Κ. στο κοινό. Η ημερομηνία πραγματικής κυκλοφορίας βεβαιώνεται από τον Ειδικό Γραμματέα του Εθνικού Τυπογραφείου.
4. Έννομες συνέπειες παράγονται μόνο από τη δημοσίευση των φύλλων της «Εφημερίδος της Κυβερνήσεως» σε έντυπη μορφή, με την επιφύλαξη της παρ. 8 του άρθρου 15 του νόμου αυτού.