Η πανδημία Covid πέραν των υγειονομικών θεμάτων που δημιούργησε προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις στην οικονομία και στον παραγωγικό ιστό της χώρας.
Οι ζημίες που έχουν συσσωρευτεί στην εφοδιαστική αλυσίδα ορισμένων αγροτικών προϊόντων που δεν είναι άμεσης οικιακής κατανάλωσης, από τον παραγωγό έως και τον τελικό μεταπωλητή, είναι μεγάλες.
Ένα προϊόν όπως η σταφίδα, με εξαγώγιμο ποσοστό της τελικής παραγωγής άνω του 95 %, σήμερα παρουσιάζει για πρώτη φορά σημαντικά αδιάθετα πλεονάσματα. Όπως ενημερώθηκα από τον πρόεδρο της Παναιγιάλειας Ένωσης Συνεταιρισμών Αθαν. Σωτηρόπουλο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο Μιλτ. Σταυρόπουλο σε πρόσφατη επίσκεψή μου στις 19/6/2021 στην Ένωση, οι εξαγωγές καταγράφουν, εξ΄ αιτίας της πανδημίας, μια σημαντική μείωση που υπερβαίνει το 40 %, ενώ το ποσοστό αυτό αναμένεται δυστυχώς να αυξηθεί τους επόμενους μήνες μέχρι την έναρξη της νέας εσοδείας, στις αρχές του Σεπτεμβρίου. Συνεπώς ένα μεγάλο πλεόνασμα σταφίδας παραμένει αδιάθετο στις αποθήκες των συνεταιριστικών και ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Δεδομένου ότι η ομαλοποίηση της παγκόσμιας αγοράς και η ολική της λειτουργία θα καθυστερήσει, η νέα σοδειά θα αυξήσει περαιτέρω το ποσοστό του αδιάθετου προϊόντος. Είναι επομένως βέβαιον ότι το πλεόνασμα παραγωγής, συνδυαστικά με τη μειωμένη ζήτηση, θα οδηγήσουν σε πτώση – κατάρρευση των τιμών τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά και αυτό θα είναι καταστροφικό για τους παραγωγούς και τις εξαγωγικές εταιρείες, η οικονομική καταστροφή των οποίων πιθανόν να οδηγήσει εκτός των άλλων ακόμη και στην εγκατάλειψη των καλλιεργειών τους και σε κλείσιμο επιχειρήσεων. Όπως με πληροφόρησαν, πριν ακόμη ξεκινήσει η φετινή συγκομιδή αυτό αποτυπώνεται στην αγορά, και μέχρι στιγμής οι αδιάθετες ποσότητες διαπραγματεύονται με τιμές πολύ χαμηλότερες από την περσινή περίοδο. Είναι, επομένως, σαφές πως θα πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα στήριξης των παραγωγών αλλά και των εξαγωγικών επιχειρήσεων με μέτρα στήριξης ανάλογα αυτών που ελήφθησαν για τους οινοπαραγωγούς και τις οινοποιητικές επιχειρήσεις. Με απλά λόγια να εφαρμοστεί το μέτρο της «απόσταξης κρίσης» ως μέτρο στήριξης των εξαγωγικών επιχειρήσεων οριζόντια για όλες όσες έχουν πλεόνασμα και το μέτρο του «πράσινου τρύγου» ως μέτρο στήριξης των παραγωγών, όπως ακριβώς έγινε για τους οινοποιούς και τους οινοπαραγωγούς.
Τη λύση αυτή έχει ήδη προτείνει προ τριμήνου η Παναιγιάλειος Ένωση Συνεταιρισμών συνεπικουρούμενη από ιδιώτες εξαγωγείς και σχεδόν το σύνολο των σταφιδικών συνεταιριστικών οργανώσεων και ομάδων παραγωγών με επιστολή της στις 31.3.2021 στον αρμόδιο υπουργό, ο οποίος τους αγνόησε και ουδέποτε απάντησε και δεν έδωσε λύση στο αίτημά τους.
Ουσιαστικά το υπουργείο αγνόησε τη φωνή αγωνίας χιλιάδων σταφιδοπαραγωγών της Αιγιάλειας αλλά και ολόκληρης της Πελοποννήσου που μέσω ενός υγιούς συνεταιριστικού σχήματος όπως η Παναιγιάλειος Ένωση Συνεταιρισμών, με 60% εξαγώγιμο ποσοστό επί του συνόλου των εξαγωγών, εξασφαλίζουν το εισόδημά τους.
Αντί να γίνουμε όλοι αρωγοί στην προσπάθεια αυτή, με μεγάλη έκπληξη παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα στον τοπικό τύπο, πληροφορήθηκα ότι εστάλη επιστολή υπογεγραμμένη από τους Προέδρους Επιμελητηρίων Αχαΐας και Ηλείας που αντιτίθενται στην υποβληθείσα πρόταση της Παναιγιάλειος Ένωσης Συνεταιρισμών.
Έπαιξε ρόλο αυτή η επιστολή στην αγνόηση από το υπουργείο των αιτημάτων της Ένωσης;
Γιατί το Επιμελητήριο Αχαΐας αγνόησε και δεν κάλεσε να ακούσει, ως όφειλε, και την Παναιγιάλεια Ένωση Συνεταιρισμών που είναι μέλος του και η μεγαλύτερη μάλιστα εξαγωγική εταιρεία σταφίδων;
Μήπως υπάρχουν όπως πληροφορούμαι εκ διαμέτρου αντίθετες επιστολές άλλων επιμελητηρίων που συμφωνούν με την κοινή πρόταση της Παναιγιάλειας Ένωσης Συνεταιρισμών και της δεύτερης μεγαλύτερης ιδιωτικής εξαγωγικής επιχείρησης ;
Αναφέρεται στην επιστολή προς τον υπουργό ότι η πρόταση της Παναιγιάλειας Ένωσης Συνεταιρισμών προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό.
Αλήθεια, που βλέπουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό όταν η πρόταση της Ένωσης και των συν αυτή αναφέρεται σε οριζόντια μέτρα, ίδια για όλους τους παραγωγούς και για όλες τις εξαγωγικές επιχειρήσεις που έχουν αδιάθετα αποθέματα σταφίδας, είτε πρόκειται για συνεταιριστικές είτε για ιδιωτικές;
Και αν πράγματι θεώρησαν πως υφίσταται τέτοιο ζήτημα γιατί δεν εστάλη στο καθ’ ύλην αρμόδιο όργανο ελέγχου, την επιτροπή ανταγωνισμού; Αθέμιτος ανταγωνισμός θα υφίστατο εάν η πρόταση της Ένωσης ήταν επιλεκτική και όχι συνολικά οριζόντια για όλους.
Θα κλείσω εδώ με την επισήμανση ότι οι αγρότες, οι συνεταιρισμοί και αγροτικές συνεταιριστικές εταιρείες τους αλλά και οι ιδιώτες εξαγωγείς αποτελούν έναν από τους κύριους πυλώνες του πρωτογενούς τομέα που θα βοηθήσει στην ανόρθωση της οικονομίας.
Όλοι οι φορείς αλλά και οι απλοί πολίτες με τη φωνή μας θα πρέπει να στηρίξουμε το δίκαιο αίτημα της Παναιγιάλειας Ένωσης για να μη δούμε συνεταιρισμούς και ιδιώτες εξαγωγείς να καταρρέουν, και τους αγρότες μας που μοχθούν καθημερινά κάτω από δυσμενείς συνθήκες για την επιβίωσή τους, να καταστρέφονται.
Η διαφαινόμενη σταφιδική κρίση πρέπει να αποτραπεί για να μην επαναληφθεί η κρίση του 1890 που πέραν της πολιτικής αναταραχής που προκάλεσε οδήγησε σε οικονομική καταστροφή τους αγρότες της χώρας και δημιούργησε μεγάλο κύμα μετανάστευσης.
(*) Η Κατερίνα Γρ. Σολωμού, είναι πολιτευτής ΚΙΝ.ΑΛ. Αχαΐας, Καθηγήτρια Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, Αντιπρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Πάτρας