Ο πάπας Φραγκίσκος δήλωσε ότι το να παραιτούνται ποντίφικες αντί να ασκούν τα καθήκοντά τους εφ’ όρου ζωής δεν θα πρέπει να γίνει «συνήθεια» στη ρωμαιοκαθολική εκκλησία αλλά να συμβαίνει μόνο σε πραγματικά εξαιρετικές περιπτώσεις.
Τα σχόλια αυτά, που έγιναν σε ιδιωτικές συζητήσεις με άλλους Ιησουίτες κατά τη διάρκεια πρόσφατου ταξιδιού του στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, σηματοδοτούν αλλαγή σε σχέση με προηγούμενες δηλώσεις, σύμφωνα με τις οποίες ο Φραγκίσκος είπε ότι το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και οι εξελίξεις στην ιατρική μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα να αποτελέσει θεσμό για την εκκλησία το να υπάρχει ένας πάπας που να έχει αποχωρήσει από τα καθήκοντά του.
Η εφημερίδα La Stampa δημοσίευσε τα σχόλια σήμερα σε άρθρο του πατέρα Αντόνιο Σπαντάρο, ενός Ιησουίτη ιερέα που παρακολουθεί τις συναντήσεις και γράφει για αυτές εκ των υστέρων με την άδεια του πάπα.
Στις 2 Φεβρουαρίου στην Κινσάσα, ο Φραγκίσκος ρωτήθηκε για τα δημοσιεύματα στον Τύπο σύμφωνα με τα οποία μπορεί να παραιτηθεί.
Επανέλαβε το σχόλιο που έκανε για πρώτη φορά σε ισπανική εφημερίδα τον Δεκέμβριο ότι αρκετούς μήνες μετά την εκλογή του 2013 έδωσε σε αξιωματούχο του Βατικανού επιστολή προκειμένου να χρησιμοποιηθεί εάν κάποια στιγμή υφίστατο κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, όπου δεν θα είχε τις αισθήσεις του και δεν θα μπορούσε να λάβει αποφάσεις.
«Αυτό, ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι η παραίτηση ενός πάπα θα πρέπει να γίνει, ας πούμε, συνήθεια, κάτι φυσιολογικό», δήλωσε. «Πιστεύω ότι το παπικό αξίωμα θα πρέπει να είναι διά βίου. Δεν βλέπω τον λόγο να μην ισχύει αυτό... η ιστορική παράδοση είναι σημαντική. Εάν, αντ’ αυτού, ακούμε διάφορα σχόλια, τότε θα έπρεπε να αλλάζαμε πάπα κάθε εξάμηνο», δήλωσε.
Το 2013, ο πάπας Βενέδικτος, επικαλούμενος την εύθραυστη σωματική και πνευματική του κατάσταση, έγινε ο πρώτος ποντίφικας που παραιτήθηκε μέσα σε 600 χρόνια. Έζησε για σχεδόν 10 ακόμα χρόνια και, σύμφωνα με υψηλόβαθμους συμβούλους, διατήρησε διαύγεια πνεύματος έως και λίγες ημέρες πριν από τον θάνατό του, στις 31 Δεκεμβρίου πέρυσι.
Ο τόνος στις δηλώσεις του Φραγκίσκου προς τους Αφρικανούς Ιησουίτες έρχεται σε αντίθεση με όσο ο ίδιος ανέφερε στο παρελθόν όταν μιλούσε για πιθανές παραιτήσεις των επικεφαλής της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας.
Επιστρέφοντας από τον Καναδά πέρυσι τον Ιούλιο, ο Φραγκίσκος δήλωσε ότι η μεγάλη ηλικία του και τα προβλήματά υγείας τον έκαναν να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να επιβραδύνει τους ρυθμούς του ή «να αποφασίσει να αποχωρήσει». Τον Αύγουστο, δήλωσε ότι οι πάπες που παραιτούνται είναι ταπεινοί.
Στη συζήτησή του με Αφρικανούς Ιησουίτες αυτόν τον μήνα, ο Φραγκίσκος δήλωσε ότι η δική του παραίτηση για λόγους υγείας «δεν είναι στην ατζέντα μου για την ώρα».