Ο όρος άνοια χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση κατά την οποία αναπτύσσονται συμπτώματα εξασθένησης των νοητικών λειτουργιών, όπως για παράδειγμα στη μνήμη, στο λόγο, στην αντίληψη ή στην κρίση. Η άνοια είναι ένα εκφυλιστικό νόσημα. Όμως, γνωρίζατε ότι τα ροφήματα που επιλέγετε καθημερινά μπορούν να επηρεάσουν την υγεία του εγκεφάλου σας; Ένας νευροεπιστήμονας προειδοποιεί για τρία δημοφιλή ποτά που πρέπει να αποφεύγετε για να μειώσετε τον κίνδυνο άνοιας.
Τα 3 δημοφιλή ποτά που αυξάνουν τον κίνδυνο για άνοια, σύμφωνα με ειδικό
Ο Dr. Robert Love, ερευνητής άνοιας με έδρα τη Φλόριντα, δήλωσε στους εκατομμύρια followers του στο Instagram ότι η τακτική κατανάλωση τριών ποτών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Αλτσχάιμερ, την πιο κοινή αιτία της άνοιας:
- Παγωμένος καφές, εμπλουτισμένος με γάλα και σιρόπι
- Ανθρακούχα ή αλκοολούχα ποτά
- Σόδα
Παγωμένος καφές, εμπλουτισμένος με γάλα και σιρόπι
Ένα από τα ποτά που ο ειδικός συνιστά να αποφεύγετε είναι ο παγωμένος καφές με διάφορα υλικά, που οι περισσότεροι προμηθεύονται από τις καφετέριες. Φτιαγμένο με γάλα και αρωματισμένα σιρόπια, το ποτό αυτό είναι γεμάτο ζάχαρη και καφεΐνη.
Σύμφωνα με τον Dr. Love, τα ποτά αυτά περιέχουν 300 ή 400 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης. Αυτό σημαίνει ότι η περιεκτικότητα τους σε καφεΐνη είναι πολύ υψηλή σε σχέση με ένα φλιτζάνι καφέ που περιέχει περίπου 100 χιλιοστόγραμμα. «Η καφεΐνη σε μεγάλες ποσότητας μπορεί να είναι εξαιρετικά διεγερτική. Επίσης, αυτά τα ποτά είναι πλούσια σε ζάχαρη. Αυτή η υπερβολική ποσότητα ζάχαρης και καφεΐνης μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην καρδιά σας, στα αιμοφόρα αγγεία και στον εγκέφαλό σας».
Ο Dr. Love πρότεινε να πίνετε μαύρο καφέ ή matcha, τα οποία είναι χαμηλότερα τόσο σε καφεΐνη όσο και σε ζάχαρη. Συνέστησε επίσης τους κόκκους καφέ βιολογικής καλλιέργειας, για να αποφύγετε τα μαζικά παραγόμενα προϊόντα που μπορεί να είναι φορτωμένα με φυτοφάρμακα, τα οποία μπορεί επίσης να βλάψουν τον εγκέφαλο.
Τι έδειξαν μελέτες για τις επιπτώσεις της υπερβολικής κατανάλωσης καφεΐνης στην υγεία
Ο Βρετανική Διαιτητική Ένωση (BDA) συμβουλεύει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να καταναλώνουν με ασφάλεια έως και 300 mg καφεΐνης την ημέρα που ισοδυναμεί με τρία φλιτζάνια καφέ. Μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη άνω των 600 mg την ημέρα – το διπλάσιο της συνιστώμενης ποσότητας – σχετίζεται με:
- αϋπνία,
- νευρικότητα,
- ευερεθιστότητα,
- αυξημένη αρτηριακή πίεση και
- στομαχικές διαταραχές.
Μια μελέτη του 2024 από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Murdoch στο Περθ διαπίστωσε ότι η καφεΐνη μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη μνήμη λόγω της σύνδεσής της με την αϋπνία και την έλλειψη συγκέντρωσης. Οι ερευνητές που εξέτασαν δεδομένα από χιλιάδες Βρετανούς αποκάλυψαν ότι όσοι έπιναν περισσότερα από τρία φλιτζάνια καφέ την ημέρα ήταν, χρόνια αργότερα, πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα με τη μνήμη, τη λογική και τις δεξιότητες λήψης αποφάσεων. Υποστήριξαν ότι η γνωστική έκπτωση μπορεί να συνδέεται με έλλειψη ύπνου.
Μια άλλη αυστραλιανή μελέτη στην οποία συμμετείχαν 17.000 άτομα το 2021 διαπίστωσε ότι η υψηλή κατανάλωση καφέ συνδέθηκε με μικρότερο συνολικό όγκο εγκεφάλου. Όσοι έπιναν περισσότερα από έξι φλιτζάνια καφέ την ημέρα είχαν 53% αυξημένο κίνδυνο άνοιας σε σύγκριση με όσους κατανάλωναν ένα έως δύο φλιτζάνια την ημέρα. Η κατανάλωση περισσότερων από έξι φλιτζανιών καφέ συνδέθηκε επίσης με 17% αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι η εξήγηση μπορεί να βρίσκεται στην υψηλή ποσότητα μιας ουσίας που ονομάζεται καφεστόλη στον καφέ, η οποία μπορεί να αυξήσει τη χοληστερόλη – την λιπαρή ουσία που μπορεί να συσσωρευτεί στα αιμοφόρα αγγεία, επηρεάζοντας τη ροή οξυγονωμένου αίματος στον εγκέφαλο. Ωστόσο, η Alzheimer’s Society τονίζει ότι δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η καφεΐνη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας σε ένα άτομο.
Ανθρακούχα ή αλκοολούχα ποτά
Ο Dr. Love προειδοποιεί επίσης για τους πιθανούς κινδύνους από την υπερβολική κατανάλωση ανθρακούχων και/ή αλκοολούχων ποτών. «Το αλκοόλ είναι νευροτοξικό, στην πραγματικότητα καταστρέφει και σκοτώνει τους νευρώνες», δήλωσε ο ειδικός, προσθέτοντας ότι το κάνει αυτό καταστρέφοντας τα βακτήρια στο έντερό σας, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για τα υγιή εγκεφαλικά κύτταρα. «Είναι επιβλαβές για το ήπαρ σας, αυξάνει τη φλεγμονή, επηρεάζει τη μνήμη και τον ύπνο», πρόσθεσε.
Το χειρότερο είδος αλκοόλ για τον εγκέφαλό σας είναι η μπύρα, επειδή αυξάνει το κοιλιακό λίπος, σύμφωνα με τον Dr. Love. «Η μπύρα αυξάνει το ουρικό οξύ το οποίο με τη σειρά του αυξάνει την αποθήκευση κοιλιακού λίπους. Εάν πρόκειται να πιείτε αλκοόλ, παρακαλώ καταναλώστε το με μέτρο», επισήμανε ο ειδικός.
Η παχυσαρκία μεταξύ των ηλικιών 35 και 65 ετών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας αργότερα στη ζωή κατά περίπου 30%, σύμφωνα με την Alzheimer’s Society. Το υπερβολικό σωματικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο λόγω της υψηλής αρτηριακής πίεσης και της χρόνιας φλεγμονής στο σώμα. Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία και να μειώσει τη ροή αίματος στον εγκέφαλο, η οποία στερεί από τα εγκεφαλικά κύτταρα το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να λειτουργήσουν σωστά.
Ο Dr. Love τονίζει ότι η τεκίλα είναι «πιθανώς το πιο καθαρό αλκοόλ». «Επιλέξτε ένα υψηλής ποιότητας ποτό, χρησιμοποιήστε πολλά λάιμ και με αυτόν τον τρόπο θα έχει λιγότερη ζημιά από μια μπύρα χαμηλής ποιότητας», συμβουλεύει ο ειδικός.
Σόδα
Ένα άλλο επικίνδυνο ποτό για τον εγκέφαλο,που αποφεύγει ο Dr Love, είναι η σόδα. Όπως αναφέρει ο ειδικός περιέχει «έναν τόνο ζάχαρης χωρίς φυτικές ίνες». Εξήγησε ότι αυτός ο συνδυασμός οδηγεί σε ακραίες αιχμές στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα που έχει συνδεθεί με αυξημένη φλεγμονή σε όλο το σώμα – έναν πρωταρχικό παράγοντα κινδύνου για τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο κίνδυνος εμφάνισης της άνοιας αυξάνεται εάν ένα άτομο:
- καπνίζει,
- πίνει τακτικά αλκοόλ,
- ακολουθεί ανθυγιεινή διατροφή και
- δεν ασκείται.