Ως έργο ύψιστης σημασίας πρέπει να χαρακτηριστεί η διάσωση του θρυλικού ναυαγίου «Παναγιώτης» στη Ζάκυνθο, σύμφωνα με τον καθηγητή της Σχολής Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Δημήτρη Καλιαμπάκο.
Η ομάδα του ΕΜΠ ολοκλήρωσε ήδη από το καλοκαίρι του 2024 μια εκτενή και εξειδικευμένη μελέτη για τη διάσωση τόσο του πλοίου όσο και της παραλίας, η οποία παραδόθηκε στους αρμόδιους φορείς. Ωστόσο, παρά τη σοβαρότητα του ζητήματος, το έργο παραμένει σε στασιμότητα λόγω χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών, ενώ το κουφάρι του «Παναγιώτης» κινδυνεύει άμεσα από ισχυρά καιρικά φαινόμενα.
«Το έργο αυτό χρειάζεται χρόνο. Είμαστε τυχεροί που ο φετινός χειμώνας ήταν ήπιος και δεν καταστράφηκε το ναυάγιο. Όμως ο κίνδυνος δεν έχει περάσει. Η έναρξη των εργασιών είναι επιτακτική και πρέπει να προχωρήσει το συντομότερο δυνατό», υπογραμμίζει ο κ. Καλιαμπάκος, μιλώντας στο iefimerida.
Ήδη από το 2023, κακοκαιρίες προκάλεσαν σοβαρές φθορές στο πλοίο, με μεγάλο μέρος του να χάνεται στη θάλασσα. Τον Φεβρουάριο του 2024, η επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ πραγματοποίησε νέα αυτοψία, και ύστερα από τέσσερις μήνες εντατικής έρευνας, παρουσίασε τη συνολική πρόταση διάσωσης τον Ιούνιο του 2024.
Παρά τις πιέσεις και την υποστήριξη του βουλευτή Ζακύνθου, Διονύση Ακτύπη, η υπόθεση έχει καθυστερήσει εξαιτίας εμπλοκής μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Περιφέρειας Ιονίων Νήσων. Καμία εργασία προστασίας και αποκατάστασης δεν έχει ξεκινήσει ακόμα, ενώ η κατάσταση του πλοίου επιδεινώνεται διαρκώς λόγω της απουσίας συντήρησης εδώ και 40 χρόνια.
Το συνολικό κόστος του έργου εκτιμάται σε περίπου 7 εκατομμύρια ευρώ, με τον διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου να εκκρεμεί. Προς το παρόν, έχει ολοκληρωθεί μόνο η περιβαλλοντική μελέτη για το πλοίο, ενώ η αντίστοιχη μελέτη για την παραλία από την Περιφέρεια δεν έχει ακόμη προχωρήσει. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΕΜΠ, προτείνεται και η επέκταση της παραλίας κατά 30 μέτρα, γεγονός που προσθέτει πολυπλοκότητα στην αδειοδότηση του έργου.
Η επιστημονική ομάδα ζητά την άμεση έναρξη των εργασιών στο πλοίο, ενώ οι εργασίες στην παραλία μπορούν να ακολουθήσουν. Από την πλευρά του ΤΑΙΠΕΔ, ωστόσο, υποστηρίζεται ότι πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί η περιβαλλοντική μελέτη για την παραλία, κάτι που προϋποθέτει άμεση κινητοποίηση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.
Η μελέτη παρουσιάστηκε στις 29 Ιουνίου 2024 παρουσία των αρμόδιων φορέων. Ο πρύτανης του ΕΜΠ και επιστημονικός υπεύθυνος του έργου, καθηγητής Ι. Χατζηγεωργίου, χαρακτήρισε την εργασία ως τεχνικά απαιτητική αλλά και με έντονο κοινωνικό αντίκτυπο, ενώ τόνισε τη σημασία της κοινωνικής προσφοράς ως διαχρονική αξία του Πολυτεχνείου.
Ο καθηγητής Καλιαμπάκος περιέγραψε τα βασικά σημεία της πρότασης του ΕΜΠ: αντιδιαβρωτική προστασία του σκαριού, επέκταση της ακτής για την ενίσχυση της προστασίας του ναυαγίου, δημιουργία ασφαλούς ζώνης θέασης από τη θάλασσα, αλλά και την πρόταση για ένα υπόγειο μουσείο αφιερωμένο στην ιστορία του «Παναγιώτη», το οποίο θα συνδέεται με πανοραμικό σημείο θέασης του ναυαγίου και των επιβλητικών βράχων.