του Μιχάλη Ψύλου, δημοσιογράφο
Ποιος θα το περίμενε; Την ώρα που ο υπόλοιπος κόσμος αντιμετωπίζει τον Ντόναλντ Τραμπ σαν να έχει …πανώλη, η Τζόρτζια Μελόνι να εξελίσσεται στη μεγάλη ελπίδα της Ευρώπης για «να τα βρει» με τον πρόεδρο Τραμπ!
Η Ευρώπη που είχε υποστεί ταραχή όταν η μεταφασίστρια Μελόνι εξελέγη πρωθυπουργός της Ιταλίας πριν από τρεισήμισι χρόνια, να είναι αυτή που έπεισε τον αμερικανό πρόεδρο να δεχθεί μια διαπραγμάτευση για να αμβλύνει τον εμπορικό πόλεμο με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Μελόνι εκπρόσωπος της ΕΕ στον Λευκό Οίκο!
Η πολιτική πτυχή της επίσκεψης της Τζόρτζια Μελόνι στην Ουάσιγκτον είναι ξεκάθαρη: Κάλεσε τον Ντόναλντ Τραμπ – ο οποίος δέχτηκε – να μεταβεί στην Ιταλία για να συζητήσει τους δασμούς με άλλους ευρωπαίους ηγέτες, αποτελώντας ουσιαστικά τη βάση των διαπραγματεύσεων ΗΠΑ-ΕΕ.
Τραμπ και Μελόνι δήλωσαν μάλιστα ότι η συμφωνία για μείωση – αν όχι κατάργηση – των «παγωμένων» προς το παρόν δασμών θα γίνει «100%». Με τον Τραμπ να ανακηρύσσει μάλιστα την Ιταλία ως τον καλύτερο σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών με την προϋπόθεση ότι «η Μελόνι θα παραμείνει πρωθυπουργός»!
Μόνο ο χρόνος θα δείξει βέβαια εάν η Μελόνι θα μπορέσει να διατηρήσει αυτόν τον ρόλο.
Σε κάθε περίπτωση είναι η γυναίκα της στιγμής, η Femme fatale, «η μοιραία γυναίκα, όμορφη και σαγηνευτική, η γοητεία της οποίας παγιδεύει τους άνδρες, οδηγώντας τους συχνά σε θανατηφόρες παγίδες», σύμφωνα με τα επίσημα λεξικά.
Φυσικά, η κατάσταση με τον Τραμπ παραμένει ανοιχτή. Οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει. Άλλωστε, η προσέγγιση του Τραμπ υποδηλώνει ότι είναι περισσότερο υπέρ μιας σειράς διμερών συμφωνιών, παρά μιας συνολικής συμφωνίας με την ΕΕ «ως ενιαίο μπλοκ». Θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να δούμε αν θα είναι δυνατή η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ.
Τα «αγκάθια»
Ο Τραμπ έχει άλλα «αγκάθια» προς το παρόν μπροστά του. Η αντιπαράθεση για παράδειγμα, με τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Τζερόμ Πάουελ, τον οποίο δήλωσε ξεκάθαρα πως θέλει να τον απομακρύνει, λόγω της απροθυμίας του για χαμηλότερα επιτόκια.
Ο Τραμπ ζήτησε μάλιστα από τους συμβούλους του να διερευνήσουν τις νομικές οδούς για να διώξει τον πρόεδρο της Fed πριν τη λήξη της θητείας του σε έναν χρόνο.
Μια απόφαση που υπονομεύει την προηγουμένως αδιαμφισβήτητη ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών, το θεμέλιο της σύγχρονης νομισματικής πολιτικής. Σιγά βέβαια που νοιάζεται ο Τραμπ για όλα αυτά!
Αυτό που τον καίει είναι το υψηλό και αυξανόμενο δημόσιο χρέος των ΗΠΑ . Οι Financial Times έχουν γράψει ότι ο Τραμπ θέλει να επιλύσει το πρόβλημα μετατρέποντας τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου, που κατέχονται σε μεγάλο βαθμό από ξένες χώρες, σε νέα ομόλογα με πολύ μεγάλη διάρκεια, για παράδειγμα 100 χρόνια, και χαμηλές αποδόσεις. Στην πραγματικότητα, επομένως, οι ΗΠΑ θα πρέπει να κάνουν τις άλλες χώρες να αποδεχθούν αυτή τη μετατροπή του χρέους που έχουν στην κατοχή τους, ίσως με αντάλλαγμα μια διαφοροποιημένη μεταχείριση των δασμών.
Υποτίμηση του δολαρίου
Και αυτό δεν θα ήταν το μόνο που θα πρέπει να «καταπιούν» τα ξένα κράτη.
Ο αμερικανός πρόεδρος θέλει να δεχτούν επίσης μια ελεγχόμενη υποτίμηση του δολαρίου, για να ενισχύσει τις εξαγωγές.
Υπάρχει μάλιστα ένα προηγούμενο από το 1985: η λεγόμενη «Συμφωνία Plaza», που πήρε το όνομά της από το διάσημο ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης. Οι υπουργοί οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες των Ηνωμένων Πολιτειών, της Γερμανίας, της Ιαπωνίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας συναντήθηκαν εκεί και συμφώνησαν σε μια πολιτική ελεγχόμενης υποτίμησης του δολαρίου, που προκλήθηκε από σταδιακές και προγραμματισμένες πωλήσεις επίσημων αποθεμάτων του αμερικανικού νομίσματος. Αυτό οδήγησε σε μια υποτίμηση που έκανε τα αμερικανικά αγαθά και πάλι ανταγωνιστικά.
Σήμερα, βέβαια, φαίνεται δύσκολο να πετύχει ο Τραμπ κάτι τέτοιο, γιατί στο «παιγνίδι» μετέχει και η Κίνα με το γουάν. Αλλά με τον Τραμπ στοΝ Λευκό Οίκο, ποτέ μη λες ποτέ…