Στην αύξηση του φαινομένου της εργασίας ανηλίκων αναφέρεται με ερώτησή του προς τον Υπουργό Εργασίας ο Ιάσονας Φωτήλας, βουλευτής Αχαΐας του Ποταμιού.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΔ, υπάρχει αύξηση των εγγεγραμμένων ανηλίκων -15 έως 18 ετών- στα μητρώα του. Μάλιστα, ενδέχεται τα νούμερα αυτά να μην αποκαλύπτουν τις πραγματικές διαστάσεις του φαινομένου, αφού αφορούν μόνο στους ανήλικους που έχουν εκδώσει βιβλιάριο εργασίας- άρα δεν αποκλείεται η ύπαρξη πολλών περιπτώσεων ανηλίκων που εργάζονται χωρίς βιβλιάριο. Για το λόγο αυτό ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός εάν ισχύουν τα εν λόγω στατιστικά στοιχεία, σε ποιες ενέργειες έχει προβεί για την αντιμετώπιση του φαινομένου, πόσοι ανήλικοι εργάζονται χωρίς να έχουν εκδώσει βιβλιάριο εργασίας, εάν έχουν υλοποιηθεί σχετικοί έλεγχοι από την Επιθεώρηση Εργασίας και εάν υπάρχει σχετικός σχεδιασμός από το Υπουργείο προκειμένου να δοθούν κίνητρα στις οικογένειες των ανηλίκων που να αποτρέπουν την απομάκρυνσή τους από την εκπαιδευτική διαδικασία.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Θέμα: Αντιμετώπιση του φαινομένου της εργασίας των ανηλίκων
Κατ’ άρθρο 32 της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού που υπεγράφη στη Ν. Υόρκη στις 26 Ιανουαρίου 1990, που κυρώθηκε με τον Ν. 2101/1992 (ΦΕΚ Α’ 192), αναγνωρίζεται ρητώς η υποχρέωση των συμβαλλομένων κρατών να λαμβάνουν τα κατάλληλα νομοθετικά, διοικητικά, κοινωνικά και εκπαιδευτικά μέτρα, ιδίως δε να α) ορίζουν ένα κατώτατο όριο ή κατώτατα όρια ηλικίας για την είσοδο στην επαγγελματική απασχόληση, β) προβλέπουν μία κατάλληλη ρύθμιση των ωραρίων και των συνθηκών εργασίας και γ) προβλέπουν κατάλληλες ποινές και άλλες κυρώσεις, για να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος άρθρου, χάριν διασφαλίσεως του δικαιώματος του παιδιού να απολαύει προστασίας από την οικονομική εκμετάλλευση και από την εκτέλεση οιασδήποτε εργασίας που ενέχει κινδύνους ή που μπορεί να εκθέσει σε κίνδυνο την εκπαίδευσή του ή να βλάψει την υγεία του ή τη σωματική, πνευματική, ψυχική, ηθική ή κοινωνική ανάπτυξή του. Περαιτέρω, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του ΠΔ 62/98 «Μέτρα για την προστασία των νέων κατά την εργασία, σε συμμόρφωση με την οδηγία 94/33/ΕΚ.» (ΦΕΚ Α’ 67/26.3.98) και του Ν. 1837/1989 «Για την προστασία των ανηλίκων κατά την απασχόληση και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α` 85/23.3.89) καθορίζονται, μεταξύ άλλων α) ο μέγιστος συνολικός χρόνος επιτρεπόμενης εργασίας για τους ανήλικους εν γένει (ηλικιακές ομάδες 15-18), για τους ανηλίκους που δεν έχουν συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους και για τους ανηλίκους που φοιτούν σε γυμνάσια, λύκεια κάθε τύπου, τεχνικές ή επαγγελματικές σχολές, δημόσιες ή ιδιωτικές αναγνωρισμένες από το Κράτος, β) οι ειδικοί χρονικοί «περιορισμοί» για την εργασιακή απασχόληση των ανηλίκων μαθητών/σπουδαστών, γ) η υποχρέωση έκδοσης βιβλιαρίου εργασίας, δ) οι προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των προστατευτικών διατάξεων κλπ.
Στην Ελλάδα της κρίσης όμως «προσπερνάμε» μερικές φορές άκριτα το φαινόμενο της ύπαρξης ανηλίκων που φτάνουν στο σημείο ακόμα και να εγκαταλείψουν τις σχολικές αίθουσες για να εργασθούν και να μπορέσουν να βοηθήσουν στην κάλυψη των οικονομικών αναγκών των οικογενειών τους. Σύμφωνα με σχετική μέτρηση, που πραγματοποιήθηκε στις 31 Μαΐου του 2016, 2.840 ανήλικοι, ηλικίας από 15 έως 18 ετών, είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ και επιδιώκουν είτε να ενταχθούν σε κάποιο από τα προγράμματα είτε να βρουν μία θέση εργασίας. Την «πρωτιά» στους εγγεγραμμένους ανηλίκους κατέχει η Περιφέρεια Αττικής με ποσοστό 26,51% και ακολουθούν η Περιφέρεια Θεσσαλίας με ποσοστό 12,15% και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με ποσοστό 9,68%. Σημειωτέον δε ότι τα νούμερα αυτά ενδέχεται να μην αποκαλύπτουν τις πραγματικές διαστάσεις του φαινομένου, διότι απλούστατα αφορούν μόνο στους ανηλίκους που έχουν εκδώσει βιβλιάριο εργασίας και έχουν καταχωρισθεί στα οικεία μητρώα του ΟΑΕΔ. Συνεπώς ουδόλως αποκλείεται η ύπαρξη πολλών περιπτώσεων ανηλίκων που εργάζονται χωρίς ωστόσο να πληρούται η ως άνω προϋπόθεση, ήτοι της έκδοσης βιβλιαρίου εργασίας.
Επειδή αποτελεί κοινό τόπο η διαπίστωση ότι η ελπίδα αυτής της χώρας είναι τα παιδιά της και σε αυτά οφείλουμε να επενδύουμε ως κοινωνία
Επειδή το ζήτημα της εργασίας των ανηλίκων όχι μόνο δεν θα πρέπει να έρχεται σε δεύτερη μοίρα, αλλά πολλώ δε μάλλον θα πρέπει να τελεί πάντα υπό το άγρυπνο «βλέμμα» των ιθυνόντων
Επειδή οι ανήλικοι δεν διαθέτουν κάποιον τρόπο για να κάνουν την φωνή τους να εισακουσθεί
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Ισχύουν τα εν λόγω στατιστικά στοιχεία; Και αν ναι, σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί για την αντιμετώπιση του φαινομένου της εργασίας των ανηλίκων;
2. Έχετε «εικόνα» για την ενδεχόμενη ύπαρξη περιπτώσεων ανηλίκων που εργάζονται χωρίς να έχουν εκδώσει βιβλιάριο εργασίας ή ακόμα και χωρίς να έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους;
3. Έχουν πραγματοποιηθεί έλεγχοι από τα αρμόδια τμήματα της επιθεώρησης εργασίας προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι τηρείται απαρέγκλιτα η νομοθεσία για την εργασιακή απασχόληση των ανηλίκων, ιδίως δε στην περίπτωση που οι ανήλικοι είναι ακόμα μαθητές στο σχολείο ή σε κάποια σχολή; Και αν ναι, πόσοι τέτοιοι έλεγχοι έχουν διενεργηθεί και σε ποιο χρονικό διάστημα;
4. Έχετε στοιχεία σχετικά με το ποσοστό ανηλίκων που καταλήγουν να εγκαταλείπουν το σχολείο για να εργασθούν; Εάν ναι, ποιο είναι αυτό;
5. Υπάρχει σχετικός σχεδιασμός από την πλευρά του Υπουργείου προκειμένου να δοθούν κίνητρα στις οικογένειες των ανηλίκων που να αποτρέπουν την απομάκρυνσή τους από την εκπαιδευτική διαδικασία;
Ο ερωτών βουλευτής
Ιάσονας Φωτήλας
