Ακόμη κι αν η ουσία βρίσκεται στην ποιότητα ζωής και ίσως όχι κατ’ ανάγκη στη μακρά της διάρκεια, γεγονός είναι ότι μια σειρά από παράγοντες έχουν συμβάλει καθοριστικά ώστε να αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής.
Επί του συνόλου των «27» χωρών της ΕΕ η Ελλάδα βρίσκεται στη 15η θέση
Στην ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που έχουμε καταγεγραμμένα στοιχεία φθάνοντας στα 81,4 έτη το 2023, με συνολική αύξηση 3,8 έτη από την έναρξη καταγραφής δεδομένων το 2002. Στην Ελλάδα το προσδόκιμο βρίσκεται στα 81,8 έτη ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι δώδεκα από τις 13 περιφέρειες της χώρας μας βρέθηκαν πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο το 2023, με πρώτες τις περιφέρειες του Βορείου Αιγαίου (83,8) και της Ηπείρου (83,7). Την πρωτιά σε ολόκληρη την ΕΕ για το 2023 έχει η Μαδρίτη στην Ισπανία (86,1) και ακολουθεί η περιοχή του Τρέντο στην Ιταλία (85,1).
Οι Ελληνες ζουν 6,5 χρόνια περισσότερο σε σχέση με πριν από σχεδόν μισόν αιώνα, αφού το προσδόκιμο το 1980 ήταν 75,3 ενώ το 2023 είχε ανέβει στο 81,8. Οπως σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, ενδιαφέρον παρουσιάζει και στη χώρα μας η διαφορά μεταξύ των φύλων: στους άνδρες είναι στα 79,2 χρόνια – σχεδόν όσο ήταν για τις γυναίκες το 1990 – ενώ για τις γυναίκες έχει φθάσει στα 84,4 χρόνια.
Επί του συνόλου των «27» η Ελλάδα βρίσκεται στη 15η θέση, αν και από τις ελληνικές περιφέρειες μόνο εκείνη της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης έχει προσδόκιμο κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στα 80,7 έτη.
Οσον αφορά τις υπόλοιπες περιφέρειες, στην Αττική ο δείκτης βρίσκεται στα 81,7 έτη, όσο επίσης στην Κεντρική Μακεδονία και στη Δυτική Ελλάδα, στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη στα 82,7, όπως και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, στη Βόρεια Ελλάδα στα 81,8, όπως και στη Στερεά Ελλάδα και στα Ιόνια νησιά, στη Δυτική Μακεδονία στα 82,2, στην Κεντρική Ελλάδα στα 81,6, στη Θεσσαλία στα 81,5, όπως και στην Πελοπόννησο.
Προσδόκιμο ζωής: Ανάκαμψη μετά την COVID-19
Το 2023 το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στην ΕΕ αυξήθηκε κατά 0,8 έτη σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κι έφθασε σε τιμές ίσες ή υψηλότερες από το 2019, έχοντας μειωθεί το 2020 και το 2021 λόγω της πανδημίας της COVID-19.
Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν μια έντονη διαφορά μεταξύ της Δυτικής και της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι που γεννήθηκαν δυτικά του πρώην Σιδηρού Παραπετάσματος αναμένεται να ζήσουν περισσότερα από 80 χρόνια, ενώ ορισμένες περιοχές στο ανατολικό άκρο της Ενωσης υστερούν, με προσδόκιμο ζωής περίπου 75 ετών.
Πρώτη στην Ευρωπαϊκή Ενωση για το 2023 ήταν η Ισπανία με 84 έτη και δεύτερη η Ιταλία με 83,5. Επονται το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Σουηδία, ενώ μόνο η Γερμανία μεταξύ των χωρών της Βόρειας και της Δυτικής Ευρώπης έχει προσδόκιμο ζωής κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στα 81,1 έτη.
Περιοχές με την υψηλότερη αναμενόμενη διάρκεια ζωής είναι η ισπανική πρωτεύουσα Μαδρίτη με 86,1 χρόνια, ακολουθούμενη από τη βόρεια ιταλική περιφέρεια Τρέντο και τα νησιά Αλαντ μεταξύ Σουηδίας και Φινλανδίας με 85,1 χρόνια.
Από την άλλη πλευρά, η βορειοδυτική περιοχή της Βουλγαρίας είχε το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής, με 73,9 χρόνια, ακολουθούμενη από τις βορειοανατολικές επαρχίες της Ουγγαρίας και τα γαλλικά νησιά Μαγιότ στα ανοικτά των ακτών της Μαδαγασκάρης, με 74,9 χρόνια. Αρκετές άλλες περιοχές στη Βουλγαρία, στη Ρουμανία και στην Ουγγαρία, καθώς και στη Λετονία υστερούν επίσης σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής των Νοτίων Ευρωπαίων κατά σχεδόν 10 χρόνια.
Το χάσμα μεταξύ των φύλων
Ενα άλλο έντονο χάσμα φαίνεται να είναι ένα χάσμα μεταξύ των φύλων, με τις γυναίκες να αναμένεται να ζήσουν 5 χρόνια και παραπάνω περισσότερο από τους άνδρες. Για τις γυναίκες στην ΕΕ το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση έφτασε τα 84 έτη το 2023 (αύξηση κατά 0,7 σε σύγκριση με το 2022 και ίδια τιμή με το 2019) και για τους άνδρες στα 78,7 έτη (+0,8 σε σύγκριση με το 2022 και +0,2 σε σύγκριση με το 2019).
Το 2023 το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση για τις γυναίκες ήταν 5,3 χρόνια μεγαλύτερο από αυτό των ανδρών, με διακυμάνσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Το χάσμα μεταξύ των φύλων φαίνεται να είναι μεγαλύτερο στις χώρες της Βαλτικής, καθώς οι γυναίκες στη Λετονία αναμένεται να ζήσουν 10 χρόνια περισσότερο από τους άνδρες, ακολουθούμενες από τη Λιθουανία με 9 και την Εσθονία με 8,8 χρόνια. Το μικρότερο χάσμα μεταξύ των φύλων είναι στην Ολλανδία, στα 3 χρόνια και στη Σουηδία και το Λουξεμβούργο στα 3,3 χρόνια.
Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»