Παρόλο που η φετινή περίοδος της γρίπης ξεκίνησε νωρίς και αναμένεται να είναι δύσκολη τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στη χώρα μας, χαμηλή παραμένει η απορροφητικότητα των αντιγριπικών εμβολίων, αλλά και η αποτελεσματικότητά τους.
Ταυτόχρονα με τη γρίπη, αυξάνεται την τελευταία εβδομάδα και η επίπτωση του κορονοϊού στην Ελλάδα, όπως έχει φανεί από την αυξημένη ζήτηση των αντιιικών θεραπειών, όπως λένε οι πνευμονολόγοι.
Πίεση, υπάρχει όμως και από τους υπόλοιπους αναπνευστικούς ιούς, όπως τον συγκυτιακό ιό RSV, που έχει οδηγήσει εκατοντάδες παιδιά στα νοσοκομεία.
Η γρίπη έχει «γονατίσει» τα νοσοκομεία Παίδων και τις ιδιωτικές παιδιατρικές κλινικές, καθώς εκατοντάδες παιδιά καταλήγουν καθημερινά στις εφημερίες των Νοσοκομείων με συμπτώματα γριπώδους συνδρομής, δηλαδή καταρροή, βήχα, υψηλό πυρετό που κρατά περισσότερο από 3 ημέρες και κόπωση.
Η αύξηση των κρουσμάτων στα παιδιά θα επεκταθεί και στους ενήλικες
Το φαινόμενο των αυξημένων κρουσμάτων γρίπης στα παιδιά, τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να επεκταθεί και στους ενήλικες στη χώρα μας, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει και πίεση στα νοσοκομεία, σύμφωνα με τον Καθηγητή Πνευμονολογίας και πρόεδρο της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), Στέλιο Λουκίδη:
“Αρχίζει σιγά – σιγά η αύξηση και στους ενήλικες και το βλέπουμε κι εμείς στις τελευταίες γενικές εφημερίες των νοσοκομείων. Συνήθως η γρίπη ξεκινά 20/12 και τελειώνει τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, αλλά τώρα ήρθε νωρίτερα”, ανέφερε συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικής ενημέρωσης ενόψει του 31ου Πανελλήνιου Πνευμονολογικού Συνεδρίου που θα γίνει 8-11 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.
Φέτος, όπως πρόσθεσε ο κ. Λουκίδης, θα είναι οι πρώτες γιορτές μετά από δύο χρόνια που θα τις γιορτάσουμε χωρίς τους περιορισμούς και τα μέτρα που ίσχυαν στην πανδημία, κι αυτό σίγουρα θα έχει επιπτώσεις στη διασπορά τόσο της γρίπης, όσο και του κορονοϊού, τονίζει ο γιατρός,
“Οπότε αν είναι ελεύθερες οι γιορτές κι ο κόσμος γιορτάζει και χαίρεται -που πρέπει να χαρεί φυσικά και δεν μπορεί κανείς να το στερήσει αυτό- θα υπάρχει και συγχρωτισμός. Άρα πιθανότητα θα ζήσουμε και στους ενήλικες, παρόμοιες καταστάσεις με αυτές που ζούμε τώρα στα παιδιατρικά νοσοκομεία”, λέει ο ίδιος.
Περιορισμένη η αποτελεσματικότητα του αντιγριπικού εμβολίου
Η σκληρή εφαρμογή των μέτρων κατά της Covid-19 τα προηγούμενα χρόνια “εξαφάνισε” όλους τους αναπνευστικούς ιούς και μαζί μ’ αυτούς και τη γρίπη. Ωστόσο, δεν είναι μόνο η μηδενική ανοσία απέναντι στη γρίπη σε μικρούς και μεγάλους, που φέτος καθιστά τους πολίτες περισσότερο ευάλωτους.
Στην αύξηση των περιστατικών έχει συμβάλει και κάτι ακόμα: η χαμηλή αποτελεσματικότητα του αντιγριπικού εμβολίου.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ενώ το αντιγριπικό εμβόλιο παρουσιάζει συνήθως ποσοστά αποτελεσματικότητας που αγγίζουν το 60% με 70%, το φετινό εμβόλιο δεν είναι καλά επικαιροποιημένο πάνω στους κυκλοφορούντες ιούς της γρίπης και προσφέρει χαμηλότερη προφύλαξη:
“Το εμβόλιο που κυκλοφορεί, είναι φτιαγμένο για τις ιογενείς λοιμώξεις των προηγούμενων ετών και δεν είναι τόσο επικαιροποιημένο. Οπότε η εικόνα που βλέπουμε αυτή τη στιγμή με τη γρίπη, εξηγείται αφενός από τη χαμηλή ανοσία που έχουμε, αλλά και από το θέμα των εμβολίων”, σημειώνει η επικ. Καθηγήτρια Πνευμονολογίας – Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ, Νικολέττα Ροβίνα.
Και εξηγεί: “Τα εμβόλια παρασκευάζονται με βάση τον φαινότυπο, τους τύπους των ιών δηλαδή που κυκλοφορούν την προηγούμενη χρονιά. Τα προηγούμενα χρόνια δεν είχαμε ιογενείς λοιμώξεις, δεν είχαμε γρίπη κι αυτό κυρίως επειδή παίρναμε μέτρα προφύλαξης έναντι του κορονοϊού. Άρα τα εμβόλια δεν είναι τόσο επικαιροποιημένα όσο άλλες χρονιές. Οπότε η εικόνα που βλέπουμε αυτή τη στιγμή, αποδίδεται και σε αυτό. Αλλά κυρίως επειδή δύο χρόνια ήμασταν “παρθένοι” οργανισμοί, προφυλαγμένοι και τώρα βγήκαμε στην κοινωνία χωρίς προφυλάξεις και είμαστε εκτεθειμένοι”, λέει.
Η μειωμένη αποτελεσματικότητα με στοιχεία
Αξίζει να σημειωθεί, πως η αποτελεσματικότητα του αντιγριπικού εμβολίου παρουσιάζει πάντα διακυμάνσεις. Παραδείγματος χάρη, μελέτη του 2021 απέδειξε ότι μεταξύ ενηλίκων που νοσηλεύτηκαν με γρίπη, οι εμβολιασμένοι ασθενείς είχαν 26% χαμηλότερο κίνδυνο εισαγωγής σε ΜΕΘ και 31% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από γρίπη, σε σύγκριση με εκείνους που ήταν μη εμβολιασμένοι.
Μελέτη του 2018 , ωστόσο, για την περίοδο 2012–2015, απέδειξε ότι οι εμβολιασμένοι ασθενείς είχαν 59% λιγότερες πιθανότητες να εισαχθούν σε ΜΕΘ από εκείνους που δεν είχαν εμβολιαστεί και κατά τέσσερις λιγότερες μέρες νοσηλείας από εκείνους που δεν είχαν εμβολιαστεί.
Προς το παρόν, πάντως, σύμφωνα με την Καθηγήτρια, οι λοιμώξεις και η γρίπη δεν οδηγούν εύκολα τους ενήλικες στα νοσοκομεία.
“Ταλαιπωρούν τον κόσμο με τη γριπώδη συνδρομή, δηλαδή με καταρροή, πυρετό, κακουχία, αλλά δεν φτάνουν τόσο συχνά στα νοσοκομεία”, σημειώνει και προσθέτει:
“Μια κατάσταση με εμέτους και διάρροιες εύκολα οδηγεί παιδάκια σε νοσοκομεία. Στους ενήλικες, όμως, η εικόνα είναι πυρετός, πρόβλημα στο ανώτερο αναπνευστικό και σε κάποιους και στο κατώτερο αναπνευστικό, λίγες ημέρες κακουχία, εξάντληση, λίγες μέρες νοσηλείας και μετά όλα καλά”, τονίζει.
Οι επιστήμονες επιμένουν πως ο εμβολιασμός κατά της γρίπης είναι απαραίτητος, καθώς εξακολουθεί να μειώνει τον κίνδυνο νοσηλείας που σχετίζεται με τη γρίπη.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του iatropedia.gr, έχουν χορηγηθεί συνολικά μέχρι σήμερα 2,5 εκατ. εμβόλια (2.594.431), ενώ από αυτά, έχουν δοθεί 1,5 εκατ. εμβόλια σε πολίτες (1.533.497 άτομα) που ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα, 60 ετών και άνω.
Αυξάνεται και ο κορονοϊός
Παρά το γεγονός ότι η χθεσινή επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ έδειξε μείωση κρουσμάτων Covid-19 στη χώρα και αύξηση των θανάτων, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχει σημαντική υποδήλωση των κρουσμάτων και η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι πολίτες κάνουν στο σπίτι μόνοι τους το αυτοδιαγνωστικό τεστ (self test) και δεν δηλώνουν στη συνέχεια το θετικό αποτέλεσμα.
Η αύξηση κατά 20% στη ζήτηση των αντιιικών θεραπειών κατά της Covid-19 κατά την τελευταία εβδομάδα, σύμφωνα με τον Καθηγητή Στέλιο Λουκίδη, είναι ενδεικτική της αύξησης της επίπτωσης του κορονοϊού:
“Την τελευταία εβδομάδα παρουσιάζεται μια αύξηση των περιστατικών Covid-19 και το λέω από τις αιτήσεις των αντιιικών. Γιατί δείχνει ότι η κίνηση των αντιικών είναι ένας καλός δείκτης να βλέπουμε πως κινείται η πανδημία σε κάποια επίπεδα. Το καλοκαίρι υπήρχε μέρα που είδαμε και πάνω από 600 αιτήσεις. Μετά έπεσε κοντά στις 350-400 και τα Σαββατοκύριακα κοντά στις 150-180. Τώρα υπάρχουν μέρες που περνάμε τις 500 αιτήσεις και απ’ ότι είδα σήμερα (σ.σ. χθες) γιατί ήμουν εγώ υπηρεσία στις εγκρίσεις των θεραπειών, θα περάσουν τις 550 οι αιτήσεις”, σημειώνει ο ίδιος και καταλήγει:
“Απλώς δεν έχουμε τα πλήρη στοιχεία για το πόσοι από αυτούς που έλαβαν τα αντιιικά γλύτωσαν τη νοσηλεία. Έχουμε κάποια στοιχεία, αλλά όχι τα πλήρη”, λέει ο Στέλιος Λουκίδης.
