Οι πολίτες της Νιγηρίας προσέχονται σήμερα στα εκλογικά τμήματα για να αναδείξουν, σε μια ψηφοφορία με έκβαση αβέβαιη, τον επόμενο πρόεδρο της πολυπληθέστερης χώρας της Αφρικής, που παραμένει βυθισμένη σε σοβαρή κρίση, τόσο οικονομική, όσο και ασφαλείας.
Στα 80 του χρόνια, ο πρόεδρος Μουχαμαντού Μπουχάρι αποσύρεται, όπως το θέλει το Σύνταγμα, έπειτα από δυο θητείες που σημαδεύτηκαν από την ανασφάλεια και την εξάπλωση της ανέχειας, σε μια χώρα όπου το 60% του πληθυσμού έχει ηλικία κάτω των 25 ετών.
Για πρώτη φορά από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το 1999, η Νιγηρία ενδέχεται να ζήσει προεδρικές εκλογές που θα κριθούν σε δυο γύρους, καθώς η δημοτικότητα πρώην κυβερνήτη απειλεί να αναιρέσει την πρωτοκαθεδρία των δυο μεγαλύτερων κομμάτων της χώρας.
Πάνω από 87 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται σε 176.000 εκλογικά τμήματα για να επιλέξουν τον επόμενο πρόεδρο ανάμεσα σε 18 υποψηφίους, καθώς και τα μέλη των δυο σωμάτων της νιγηριανής εθνικής αντιπροσωπείας: της Βουλής και της Γερουσίας. Περίπου 6 εκατομμύρια ψηφοφόροι από τα 93 εκατ. εγγεγραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους δεν έβγαλαν νέες εκλογικές κάρτες και κατά συνέπεια δεν μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Τα εκλογικά τμήματα επρόκειτο να ανοίξουν περί τις 08:30 (τοπική ώρα· 09:30 ώρα Ελλάδας) ως τις 14:30 (15:30), όμως οι ψηφοφόροι που θα βρίσκονται ακόμα στις ουρές αφού ολοκληρωθεί το -μάλλον πιεστικό- χρονοδιάγραμμα αυτό θα έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν.
Το εκλογικό ραντεβού χαρακτηρίζεται κρίσιμο. Η Νιγηρία των 216 εκατομμυρίων κατοίκων αναμένεται να γίνει το 2050 η χώρα με τον τρίτο μεγαλύτερο πληθυσμό στον πλανήτη, καθώς η δυτική Αφρική απειλείται από την πολύ ανησυχητική συρρίκνωση της δημοκρατίας και την ακόμα πιο ανησυχητική εξάπλωση της τζιχαντιστικής βίας.
Η μεγαλύτερη οικονομία της ηπείρου έχει, μάλλον απρόσμενα, μετατραπεί επίσης σε παγκόσμια πολιτιστική δύναμη, χάρη κυρίως στο Afrobeats, μουσικό είδος που κατακτά τον πλανήτη, με αστέρια όπως οι Burna Boy και Wizkid.
Όμως αυτό που θα κληρονομήσει ο αυριανός πρόεδρος θα είναι πάνω απ’ όλα μια μυριάδα προβλήματα: τη βία εγκληματιών και τζιχαντιστών στο βόρειο και στο κεντρικό τμήμα της χώρας, τη δράση ένοπλων αυτονομιστικών κινημάτων στα νοτιοανατολικά, τον καλπάζοντα πληθωρισμό, τη φτώχεια που θεριεύει.
Κι αν δεν έφθαναν αυτά, τις πρόσφατες ελλείψεις καυσίμων και χαρτονομισμάτων, που προκάλεσαν ταραχές.
«Ανάγκη για αλλαγή»
«Δεν έχουμε καύσιμα, δεν έχουμε τρόφιμα, ο κόσμος όλος υποφέρει», έλεγε χθες, παραμονή των εκλογών, ο Αμπντουλάχι Όντου, 31 ετών, κάτοικος του Λάγκος, προσθέτοντας «η χώρα έχει ανάγκη για αλλαγή».
Αυτό ακριβώς υπόσχονται και τα τρία φαβορί, συμπεριλαμβανομένου του Μπόλα Τινούμπου, 70 ετών, υποψήφιου του κυβερνώντος κόμματος APC. Πρώην κυβερνήτης του Λάγκος, με προσωνύμιο «ο νονός», λόγω της τεράστιας επιρροής του, ο Γιορούμπα αυτός από τη νοτιοδυτική Νιγηρία, μουσουλμάνος το θρήσκευμα, διατείνεται πως είναι ο μόνος που μπορεί να βάλει τη χώρα στον σωστό δρόμο.
Κατηγορείται για διαφθορά -το αρνείται-, όπως κι ο Ατίκου Αμπουμπακάρ, ο υποψήφιος του ισχυρότερου κόμματος της αντιπολίτευσης PDP (στην εξουσία από το 1999 ως το 2015). Στα 76 του, ο άλλοτε αντιπρόεδρος (1999-2007), επίσης μουσουλμάνος το θρήσκευμα, διεκδικεί την προεδρία για έκτη φορά. Με καταγωγή από τον βορρά, ελπίζει πως θα σαρώσει εκεί.
Η ψήφος με εθνοτικά και θρησκευτικά κριτήρια είναι κρίσιμη στην Νιγηρία, χώρα με πάνω από 250 φυλές, συχνά πολωμένη ανάμεσα στον μουσουλμανικό βορρά και τον χριστιανικό νότο.
Για τους δυο βετεράνους της νιγηριανής πολιτικής αρένας, η πιο σοβαρή πρόκληση που έχει εμφανιστεί θεωρείται ο πρώην κυβερνήτης στην πολιτεία Ανάμπρα (νοτιοανατολικά) Πίτερ Όμπι, 61 ετών, χριστιανός το θρήσκευμα, που υποστηρίζεται από το μικρό Εργατικό Κόμμα. Γοητεύει πρωτίστως τη νεολαία και τους ψηφοφόρους του τόπου του.
Η προεκλογική εκστρατεία σημαδεύτηκε από επιθέσεις εναντίον τοπικών υποψηφίων, ακτιβιστών, αστυνομικών τμημάτων, γραφείων της εκλογικής επιτροπής...
«Ο κίνδυνος να ξεσπάσει βία είναι αληθινή ανησυχία», προειδοποιεί ο Σαΐντ Χουσέινι του Κέντρου γα τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη (CDD).
Η εξακρίβωση των στοιχείων των ψηφοφόρων με δύο τρόπους, με την αναγνώριση προσώπου και έλεγχο των δακτυλικών αποτυπωμάτων, θα περιορίσει κάπως τις καταγγελίες για νοθεία που αμαύρωσαν προηγούμενες εκλογικές διαδικασίες, θέλει να ελπίζει η εκλογική επιτροπή. Όπως και η μετάδοση των αποτελεσμάτων ηλεκτρονικά.
Όμως η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, άνευ προηγουμένου σε εθνική κλίμακα, εγείρει φόβους πως θα ενσκήψουν προβλήματα.
Η συμμετοχή, χαμηλή στις προηγούμενες εκλογές (33% το 2019), είναι άγνωστη μεταβλητή. Επίσης η σημαντική αύξηση των νέων εγγεγραμμένων ψηφοφόρων (10 εκατομμύρια, εκ των οποίων το 76% είναι κάτω των 34 ετών) ίσως αλλάξει τα δεδομένα.
Η γενικευμένη ανασφάλεια εκτός των άλλων «μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ψηφοφορία», σημείωνε σε ανάλυσή του το κέντρο μελετών International Crisis Group.
Θα αναπτυχθούν κάπου 400.000 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας για να εγγυηθούν την ασφάλεια της διαδικασίας.
Τα αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν εντός 14 ημερών από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας.
