Οι γάτες έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την αίσθηση της όσφρησης – σχεδόν 14 φορές περισσότερο απ’ ότι οι άνθρωποι.
Μπορούν, έτσι, να ξεχωρίσουν ανάμεσα σε μια ευρεία γκάμα μυρωδιών. Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν μυρωδιές που οι γάτες μισούν, όπως η ξινή μυρωδιά των εσπεριδοειδών, και η οσμή που αναδύεται από μια βρώμικη αμμοδόχο. Γνωρίζουμε, όμως, ποιες μυρωδιές αρέσουν στις γάτες;
Δυο λόγια για την όσφρηση της γάτας
Οι γάτες έχουν εξαιρετική αίσθηση της όσφρησης, καθώς διαθέτουν 50 με 80 εκατομμύρια κύτταρα ευαίσθητα στις οσμές. Αν συγκρίνουμε τον αριθμό αυτό με τα αντίστοιχα κύτταρα στους ανθρώπους, θα εκπλαγούμε όταν δούμε ότι εμείς δεν έχουμε παρά 5 εκατομμύρια.
Ακόμα, οι γάτες διαθέτουν ένα επιπλέον, ιδιαίτερο όργανο που ανιχνεύει τις οσμές: το όργανο του Jacobson, που βρίσκεται στον ουρανίσκο και επιτρέπει στις γάτες να γεύονται και να μυρίζουν κάποιες φερομόνες. Αυτό τους δίνει περισσότερες πληροφορίες για το περιβάλλον τους από αυτές που μπορούν να συλλέξουν μόνο με τη μύτη τους.
Οι γάτες εισπνέουν φερομόνες σε αυτό το όργανο όταν ανοίγουν το στόμα και μένουν έτσι για λίγα δευτερόλεπτα αφού μυρίσουν κάτι. Ο μορφασμός αυτός λέγεται “απόκριση flehmen”.
Οι σημερινές οικόσιτες γάτες έχουν εξελιχθεί από τους άγριους θηρευτές του παρελθόντος. Οι ρίζες τους τις έχουν προικίσει με τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν την ισχυρή όσφρησή τους για να αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους, να επιλέγουν το φαγητό τους, να αναγνωρίζουν άλλες γάτες αλλά και απειλές, όπως θηρευτές και τοξίνες.
Γιατί οι γάτες προτιμούν συγκεκριμένες μυρωδιές;
Προφανώς, αυτό που φανταζόμαστε όλοι/ες ισχύει: οι αγαπημένες μυρωδιές των γατών συνήθως σχετίζονται με το φαγητό και την ασφάλειά τους.
Οι γάτες έχουν πολύ λιγότερους γευστικούς κάλυκες από τους ανθρώπους. Έχουν περίπου 470, ενώ οι άνθρωποι έχουν 10000. Έτσι, τα αγαπημένα μας αιλουροειδή χρησιμοποιούν την αίσθηση της όσφρησης περισσότερο από αυτή της γεύσης για να επιλέξουν τι θα φάνε. Ακόμα, οι φερομόνες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση των οσφρητικών προτιμήσεων μιας γάτες. Οι φερομόνες είναι χημικές ουσίες που παράγουν τα ζώα για να επικοινωνήσουν. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να τις αντιληφθούν, αλλά τα ζώα πιθανότατα ελκύονται από τις μυρωδιές που μιμούνται το αποτέλεσμα των φερομονών.
Φυσικά, κάθε γάτα έχει διαφορετικά γούστα. Ενώ μπορούμε να συναγάγουμε συμπεράσματα για τις μυρωδιές που προτιμούν οι περισσότερες γάτες, σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να οδηγηθούμε σε κάποια απόλυτη γενίκευση.
8 μυρωδιές που αγαπούν οι περισσότερες γάτες:
1. Catnip
Το catnip είναι ένα βότανο που ανήκει στην οικογένεια της μέντας, και είναι γνωστό για τη σχεδόν μεθυστική επίδρασή του στις γάτες. Αυτό συμβαίνει επειδή μια ουσία που εμπεριέχεται στο φυτό, μιμείται τη δομή μιας φερομόνης που συνδέεται με τις συμπεριφορές ζευγαρώματος. Μια γάτα μπορεί να εισπνεύσει catnip από παιχνίδια, σπρέι, και κατευθείαν από το χλωρό ή αποξηραμένο φυτό.
2. Ρίζα βαλεριάνας
Η ρίζα βαλεριάνας λειτουργεί περίπου όπως το catnip. Δημιουργεί μια ευφορική διάθεση στις γάτες, τουλάχιστον στην αρχή της επίδρασής της. Όπως το catnip, θεωρείται ότι μια ουσία που περιέχει η ρίζα βαλεριάνας ερεθίζει τους ίδιους νευρικούς υποδοχείς στον εγκέφαλο της γάτας οι οποίοι ανταποκρίνονται στις γατίσιες φερομόνες.
Μην δίνετε ποτέ στη γάτα σας συμπληρώματα βαλεριάνας για ανθρώπους. Προτιμήστε τα ειδικά παιχνίδια για γάτες που περιέχουν βαλεριάνα.
3. Βανίλια
Αυτή η γνώση είναι, προφανώς, ανεκδοτολογική. Η φήμη ότι οι γάτες αγαπούν τη μυρωδιά της βανίλιας έχει οδηγήσει στην υιοθέτηση της μυρωδιάς αυτής για συμπληρώματα ή φάρμακα που απευθύνονται σε γάτες. Σχεδόν οι μισές γάτες στις οποίες δοκιμάστηκαν τέτοια φάρμακα τα δέχτηκαν με ευκολία.
4. Μαγιά
Αν η γάτα σας σάς ζητάει – ή προσπαθεί να σας κλέψει – κομμάτια ψωμί, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι της αρέσει η μυρωδιά και η γεύση της μαγιάς, όπως έδειξε και μια έρευνα. Παρότι το ψωμί δεν είναι τοξικό για τη γάτα σας, δεν θεωρείται ιδανικό να το καταναλώνει σε μεγάλες ποσότητες. Αν, παρόλα αυτά, θέλετε να δώσετε στη γάτα σας μια μπουκιά ψωμί, βεβαιωθείτε ότι δεν περιέχει τοξικά συστατικά όπως είναι το σκόρδο.
5. Silver vine
Το silver vine, γνωστό και ως matatabi, είναι ένα φυτό που φυτρώνει στην Κίνα και στην Ιαπωνία, και συχνά ελκύει τις γάτες με τη μυρωδιά του. Πολλές γάτες αντιδρούν στο silver vine όπως αντιδρούν και στο catnip.
6. Ελιές
Οι ελιές περιέχουν μια ομάδα χημικών που είναι γνωστά ως ισοπρενοειδή, και είναι παρόμοια με την ουσία που ελκύει τις γάτες στο catnip. Γι’ αυτό τον λόγο πιστεύουμε ότι κάποιες γάτες αγαπούν την μυρωδιά των ελιών.
Μπορείτε να δίνετε ένα μικροσκοπικό κομμάτι ελιάς – ποτέ ολόκληρη – στη γάτα σας περίπου μια φορά την εβδομάδα, αν της αρέσει. Βεβαιωθείτε ότι το κομμάτι της ελιάς έχει ξεπλυθεί καλά από το αλάτι και από άλλες ουσίες, και ότι δεν περιέχει κουκούτσι.
7. Ζωική πρωτεΐνη
Φυσικά, τίποτα δεν συγκρίνεται με την οσμή του κρέατος ή του ψαριού για την αγαπημένη σας χνουδωτή φίλη. Οι γάτες είναι υποχρεωτικά σαρκοβόρες, με αποτέλεσμα να ελκύονται έντονα από τέτοιες μυρωδιές, λόγω των διατροφικών τους αναγκών.
8. Γατογονέας
Εντάξει, μπορείτε να το πάρετε και πάνω σας: η γάτα σας λατρεύει τη μυρωδιά σας. Νιώθει ασφάλεια όταν βρίσκεται κοντά σας, καθώς σας αντιλαμβάνεται ως μέλος της “αποικίας” της. Οι γάτες μεταφέρουν τη μυρωδιά τους σε πλάσματα – και πράγματα – που αγαπούν, και με τη σειρά τους παίρνουν τη μυρωδιά από αυτά. Αυτό γίνεται τρίβοντας μέρη του σώματός τους που περιέχουν κοινωνικές φερομόνες (μάγουλα, μέτωπο, και γύρω από το στόμα) πάνω σε κάποιο άτομο ή σε κάποια επιφάνεια. Ακόμα, μπορεί να παρατηρήσετε ότι στη γάτα σας αρέσει να κοιμάται πάνω στα ρούχα σας.