Tου Περικλή Νταβλούρου*
Διάβασα την επιστολή της ΕΙΝΑ σχετικά με τις μετακινήσεις ιατρών από τα νοσοκομεία των Πατρών στην «ΜΕΘ» του νοσοκομείου Αγρινίου, και συμφωνώ όσον αφορά στις περισσότερες διαπιστώσεις. Ότι δηλαδή δεν είναι δυνατόν η συγκεκριμένη «ΜΕΘ», που για να λειτουργήσει χρειάζεται έξι ιατρούς, να έχει μόνο δυο.
Ότι η μετακίνηση ιατρών από άλλους νομούς για να καλυφθούν εφημερίες ίσως είναι και επισφαλής, διότι οι μετακινούμενοι για εφημερίες δεν γνωρίζουν τους ασθενείς, δεν πηγαίνουν να εργαστούν ευχάριστα αλλά καταναγκαστικά, και παράλληλα δημιουργείται νέο πρόβλημα στην δομή στην οποία εργάζονται, όπου οι εναπομείναντες ιατροί πρέπει να εργαστούν περισσότερες ώρες. Ότι προκηρύχτηκαν θέσεις εντατικολογίας αλλά παρέμειναν άγονες, και ότι οι μισθοί των ιατρών είναι απαράδεκτα χαμηλοί.
Διάβασα προσεκτικά και τις προτεινόμενες λύσεις, οι οποίες καταλήγουν στο γενικόλογο κλισέ των «μαζικών διορισμών» και της «γενναίας αύξησης μισθών». Ούτε σε αυτό θα διαφωνήσω όμως ως προς την αναγκαιότητα, αλλά και το ειλικρινές των προθέσεων των συνδικαλιστών ιατρών. Δεν επισημαίνεται βέβαια, ότι όσες θέσεις και αν προκηρυχτούν και όσα κίνητρα και αν δοθούν, δεν υπάρχουν εντατικολόγοι στην Ελλάδα. Και μέχρι να αυξηθεί -μέσω κινήτρων- ο αριθμός τους, οι προτεινόμενες λύσεις δεν λύνουν το πρόβλημα τώρα. Και δεν υπογραμμίζεται ότι για εξειδικευμένες υπηρεσίες τα κίνητρα δεν είναι μόνο οικονομικά, και ότι ίσως, ακόμα και με περισσότερους εντατικολόγους, και πάλι αρκετοί ίσως δίσταζαν να πάνε στην επαρχία.
Ως πρακτικό άνθρωπο, στη ζωή μου, πέρα από τον όποιο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, με απασχολούν πάντα οι βραχυ-μεσο-πρόθεσμες ρεαλιστικές λύσεις. Για να φτάσουμε σε αυτές βέβαια, πρέπει να μελετήσουμε τα στοιχεία, αλλά κυρίως να δούμε την πραγματικότητα και να μην κρύβουμε την αλήθεια από τον λαό μας, όσο επώδυνη και αν είναι.
Η περίφημη «ΜΕΘ» του Αγρινίου, λοιπόν, δημιουργήθηκε στα πλαίσια μιας φιλότιμης προσπάθειας τοπικών παραγόντων να ενισχύσουν το νοσοκομείο τους, και ενδεχομένως να προβάλουν και πολιτικά το έργο τους. Θεμιτό, αλλά όχι αρκετό.
Δεν ελήφθη υπόψιν ότι η πλειοψηφία των περιστατικών που νοσηλεύονται σε μια γενική ΜΕΘ περιλαμβάνει το τραύμα, νευρολογικά και νευροχειρουργικά περιστατικά και επιπλοκές από βαριά ειδικά χειρουργεία.
Το νοσοκομείο Αγρινίου δεν διαθέτει καμία από τις παραπάνω ειδικότητες, και ουδέποτε η «ΜΕΘ» Αγρινίου μπόρεσε να νοσηλεύσει τέτοια περιστατικά, τα οποία διακομίζονταν σε άλλα νοσοκομεία. Με άλλα λόγια, η συγκεκριμένη «ΜΕΘ», παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των μέχρι πρότινος τεσσάρων ιατρών της (ιδίως την περίοδο της πανδημίας), έχω την αίσθηση ότι ποτέ δεν λειτούργησε ως γενική ΜΕΘ, με δυνατότητες νοσηλείας σύμπλοκων περιστατικών.
Λάθος πρώτο, λοιπόν, της πολιτικής ηγεσίας. Υπήρχαν εξαρχής οι συνθήκες για την ίδρυση και λειτουργία της; Πρόκειται για ένα συνηθισμένο πρόβλημα στην χώρα, όπου η έλλειψη σχεδιασμού περιπλέκεται από τις παρεμβάσεις τοπικών κοινωνιών και πολιτικών παραγόντων, με αποτέλεσμα συνήθως την δημιουργία νέων προβλημάτων. Το λάθος δε είναι διαχρονικό και επαναλαμβανόμενο. Έτσι, στα ίδια πλαίσια ανακοινώθηκε η δημιουργία αιμοδυναμικού εργαστηρίου στο ίδιο νοσοκομείο, χωρίς να έχει μελετηθεί η αναγκαιότητα, μα πάνω από όλα η βιωσιμότητά του. Σημειωτέον όμως, όλα αυτά γίνονται με χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου…
Και καθώς «ενός κακού μύρια έπονται», όπως είχε πει ο Σοφοκλής, η πολιτική ηγεσία, εγκλωβισμένη πλέον στο γαϊτανάκι του πολιτικού κόστους, κάνει το δεύτερο εξίσου μεγάλο λάθος.
Αμυνόμενη απέναντι στην κριτική, η οποία εύκολα μετατρέπεται σε λαϊκισμό όταν πρόκειται για ζητήματα υγείας, αδυνατεί να λάβει ριζοσπαστικές αλλά ρεαλιστικές αποφάσεις όσον αφορά στο πρόβλημα και προσπαθεί να διασώσει την κατάσταση με προκηρύξεις θέσεων που καταλήγουν άγονες, κάποιες μικρές αυξήσεις μισθών και μετακινήσεις ιατρών.
Κανένας δεν θέτει το κρίσιμο ερώτημα: Είναι η ΜΕΘ του Αγρινίου βιώσιμη ως δομή υγείας (από ιδρύσεώς της, πολλώ δε μάλλον υπό τις παρούσες συνθήκες έλλειψης προσωπικού);
Μπορεί να λειτουργήσει αξιοπρεπώς και με ασφάλεια ως πραγματική ΜΕΘ; Με τις λίγες μου γνώσεις, διευθύνοντας 4 χρόνια μια καρδιολογική ΜΕΘ στο ΠΓΝΠ, κατά την ταπεινή μου άποψη, η «ΜΕΘ» Αγρινίου δεν είναι βιώσιμη, (εξ ου και τα εισαγωγικά).
Πρέπει άμεσα να ανασταλεί η λειτουργία της και να μετατραπεί σε ΜΑΦ για παθολογικά περιστατικά (καρδιολογικά, πνευμονολογικά, λοιμώξεις). Να ενισχυθούν οι δυο μεγάλες ΜΕΘ της Πάτρας και των Ιωαννίνων και να νοσηλεύουν τα περιστατικά του Αγρινίου. Άλλωστε, όπως εξήγησα παραπάνω, μάλλον αυτό συμβαίνει ούτως ή άλλως. Και στην συνέχεια να μελετηθεί σωστά το πώς θα εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα μιας πραγματικής ΜΕΘ στο εν λόγω νοσοκομείο και στον συγκεκριμένο νομό, αν πραγματικά χρειάζεται. Διότι η αναταραχή με μετακινήσεις ιατρών σε έναν χώρο τόσο ευαίσθητο, μόνο επιπρόσθετα προβλήματα θα δημιουργήσει. Και αυτό δεν θα το αποφασίσει η 6η ΥΠΕ. Πρέπει να αποτελέσει κεντρική πολιτική απόφαση.
Φοβάμαι όμως, ότι όσο οι συνδικαλιστές στρουθοκαμηλίζουν και, ενώ βλέπουν μακριά, πάσχουν από πολιτική πρεσβυωπία, και όσο οι κυβερνήσεις διαχρονικά αμύνονται, αλλά και υποκύπτουν σε τοπικές αντιδράσεις και δεν τολμούν να βάλουν το μαχαίρι στο κόκαλο, ουσιαστική λύση δεν πρόκειται να υπάρξει και τα προβλήματα απλά θα πολλαπλασιαστούν.
* Καθηγητής Παθολογίας-Καρδιολογίας, Διευθυντή Καρδιολογικού Τμήματος, Παθολογικής Κλινικής, ΠΓΝ Πατρών