Χριστίνα Αλεξοπούλου - Νέος ΚΟΚ: Ζωτικής σημασίας η μείωση του ορίου ταχύτητας στα 30km/h

*Της Χριστίνας Αλεξοπούλου - τ. Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Βουλευτού ΝΔ Αχαΐας

     Η αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας δεν αποτελεί μια τεχνική διαδικασία, αλλά κοινωνική ανάγκη. Μετά από 18 χρόνια από την τελευταία του σημαντική αλλαγή, το πλαίσιο των κανόνων που διέπει την κυκλοφορία στους δρόμους έπρεπε να προσαρμοστεί στις σύγχρονες ανάγκες.

     Η δέσμευση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την προώθηση καινοτόμων μέτρων που μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην καθημερινότητά μας, πλέον συζητείται δημόσια και μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης, ύστερα από συστηματική δουλειά που μας έφερε πιο κοντά στα πραγματικά ζητήματα που απαιτούν λύσεις. Υπό αυτόν τον στρατηγικό στόχο, εργαστήκαμε με διάρκεια για μια νέα κουλτούρα οδηγικής συμπεριφοράς, με επίκεντρο την ασφάλεια των πολιτών και την πραγματική εφαρμογή των κανόνων.

     Καταρχήν, η μείωση του ορίου ταχύτητας στους αστικούς δρόμους από τα 50 στα 30 χιλιόμετρα, ανά ώρα, αποτέλεσε μια πρόταση που προωθήσαμε ένθερμα. Πρόκειται για ένα μέτρο που δεν είναι μια τυπική επιλογή, αλλά επιτακτική ανάγκη, καθώς σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών, οι περιοχές με όριο ταχύτητας τα 30 χλμ./ώρα έχουν σημειώσει μείωση τροχαίων ατυχημάτων έως και 40%. Στη σύγκρουση, δε, με ταχύτητα 50 χλμ./ώρα, ο κίνδυνος θανάσιμου τραυματισμού για έναν πεζό είναι πενταπλάσιος σε σχέση με τα 30 χλμ/ώρα.

     Τα στοιχεία που ακολουθούν χτύπησαν το «καμπανάκι» για την άμεση εφαρμογή των αλλαγών. Το 2023 καταγράφηκαν 1.845 τροχαία ατυχήματα με πεζούς, εκ των οποίων τα 95 ήταν θανατηφόρα. Ανάμεσα σε αυτά, 17 ατυχήματα με πεζούς σημειώθηκαν στην Αχαΐα όπως κι ένα θανατηφόρο. Τα στατιστικά δεν είναι αριθμοί. Αντιπροσωπεύουν ζωές που χάθηκαν και οικογένειες που επηρεάστηκαν. Ως εκ τούτου, είναι σαφές πως έπρεπε να δράσουμε άμεσα και αποφασιστικά για να περιορίσουμε αυτή την τραγωδία.

     Θεωρώ ότι η μείωση της ταχύτητας στους αστικούς δρόμους δεν αφορά μόνο στην ασφάλεια, αλλά έχει και σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές διαστάσεις. Η μείωση των ταχυτήτων μειώνει την κατανάλωση καυσίμων έως και 12%, ενώ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και οξειδίων του αζώτου μπορούν να περιοριστούν κατά 19%. Παράλληλα, η ηπιότερη κυκλοφοριακή ροή ενθαρρύνει τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς, ποδηλάτων και πεζοπορίας, συμβάλλοντας στη δημιουργία βιώσιμων πόλεων.

     Ας μην ξεχνάμε ότι πόλεις όπως το Παρίσι, οι Βρυξέλλες, η Βαρκελώνη και η Μαδρίτη που έχουν ήδη εφαρμόσει το μέτρο, καταγράφουν σημαντικά οφέλη. Στο Παρίσι, για παράδειγμα, η μείωση των ταχυτήτων στα 30 χλμ./ώρα συνέβαλε στη μείωση των ατυχημάτων κατά 25% μέσα σε δύο χρόνια. Η Βαρκελώνη, από την άλλη, κατάφερε να ενισχύσει τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και να μειώσει τη συμφόρηση στους δρόμους.

     Ο νέος ΚΟΚ εισάγει, επίσης, μια σειρά από καινοτομίες που ενισχύουν την τεχνολογία και τη βιωσιμότητα. Η ψηφιοποίηση των ελέγχων αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Οι νέες τεχνολογίες επιτρέπουν την άμεση καταγραφή παραβάσεων μέσω καμερών και αισθητήρων, διασφαλίζοντας μάλιστα ότι οι ποινές επιβάλλονται άμεσα, δίκαια και αποτελεσματικά. Επιπλέον, η κατηγοριοποίηση των παραβάσεων με βάση την επικινδυνότητά τους δημιουργεί ένα πιο δίκαιο και αποτελεσματικό σύστημα ποινών.

     Ένα ακόμα κομβικό σημείο του νέου ΚΟΚ είναι η επικέντρωση στον οδηγό και όχι στο όχημα. Η φιλοσοφία αυτή αντικατοπτρίζει μια βαθιά αλλαγή προσέγγισης: δεν βελτιώνεται η εφαρμογή του ΚΟΚ και η οδική ασφάλεια με την αύξηση των προστίμων. Ο σωστός δρόμος είναι οι εφαρμόσιμες ποινές και η απαρέγκλιτη εφαρμογή αυτών. Είναι πολύ σημαντικό το βήμα που επιχειρεί η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με το νέο ΚΟΚ όσον αφορά στην ψηφιακή διαχείριση των κλήσεων, καθώς οι ποινές, μεγαλύτερες ή μικρότερες, δεν έχουν καμία αξία εάν δεν εφαρμόζονται.

     Επιπροσθέτως, η μικροκινητικότητα, ένας τομέας που γνωρίζει ραγδαία ανάπτυξη, εντάσσεται στο νέο ΚΟΚ. Καθιερώνεται η υποχρεωτική χρήση κράνους για τα ελαφρά προσωπικά ηλεκτρικά οχήματα, ενώ θεσπίζονται σαφή όρια ταχύτητας για την ασφαλή χρήση τους. Ταυτόχρονα, δίνεται έμφαση στη διευκόλυνση των δικύκλων με την κίνηση ανάμεσα στα αυτοκίνητα που βραδύνουν μποτιλιαρισμένα αλλά και η δημιουργία ζωνών αναμονής μπροστά από τα αυτοκίνητα στους φωτεινούς σηματοδότες. Αυτές οι αλλαγές όχι μόνο ενισχύουν την ασφάλεια, αλλά προωθούν τη βιώσιμη κινητικότητα.

     Ο σημερινός ΚΟΚ προβλέπει τη δια βίου αφαίρεση διπλώματος σε ακραίες περιπτώσεις, μια ποινή που πρακτικά αποδείχτηκε ανεφάρμοστη. Αντιθέτως, η απαρέγκλιτη εφαρμογή μικρότερων ποινών – προστίμων μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση της οδικής ασφάλειας.

     Εξάλλου, η ενίσχυση της χρήσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της χρήσης των ΙΧ, αφού η Ελλάδα βρίσκεται ακόμα πίσω σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όσον αφορά στη βιώσιμη κινητικότητα. Ωστόσο, με τα μέτρα που περιλαμβάνονται στον νέο ΚΟΚ, ενθαρρύνουμε αυτή την κατεύθυνση.

     Ο δρόμος προς ένα ασφαλέστερο και βιώσιμο μέλλον απαιτεί θάρρος, όραμα και συνεργασία. Η οδική ασφάλεια δεν είναι πολυτέλεια. Είναι το θεμέλιο για να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας και να διασφαλίσουμε ότι οι πόλεις μας θα είναι πιο φιλικές προς τους πολίτες. Μαζί, μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα μέλλον όπου η ασφάλεια, η βιωσιμότητα και η ποιότητα ζωής θα βρίσκονται στο επίκεντρο κάθε απόφασης. Οι αλλαγές που εισάγει ο νέος ΚΟΚ είναι μόνο η αρχή. Πρέπει να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην εκπαίδευση, στην ενημέρωση και στην τεχνολογία, χτίζοντας ένα καλύτερο αύριο για όλους μας.