Για την παγκόσμια βιομηχανία κρουαζιέρας η Σαντορίνη και η Μύκονος είναι οι προορισμοί-σημεία αναφοράς, χωρίς τους οποίους ο επιβάτης κρουαζιέρας θεωρεί ότι δεν έχει δει την Ελλάδα και τα ελληνικά νησιά.
Καλώς ή κακώς, γύρω από αυτά τα δύο νησιά μπορείς να προωθήσεις νέους προορισμούς, αλλά χωρίς αυτά -ή ένα από αυτά- δεν μπορείς να έχεις ένα ολοκληρωμένο τουριστικό προϊόν στην κρουαζιέρα!
Με τη δύναμη της φύσης, όμως, δεν μπορεί να τα βάλει κανείς. Η έντονη σεισμική δραστηριότητα στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή έχει ως αποτέλεσμα, όσον αφορά τον τουρισμό και δη την κρουαζιέρα που φέρνει κάθε χρόνο στη Σαντορίνη 1.300.000 τουρίστες από κάθε γωνιά της Γης, να παγώσουν τα πάντα προς το παρόν. Μέχρι τον Ιούνιο είναι προγραμματισμένες 170 προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων, οι οποίες βρίσκονται στον αέρα.
Η ερώτηση του 1 δισ. ευρώ -μεταφορικά και κυριολεκτικά– είναι πόσο καιρό αφότου σταματήσει η σεισμική ακολουθία μπορεί κάποιος να προβλέψει με σχετική πιθανότητα επιτυχίας τη σταδιακή επιστροφή της κρουαζιέρας στη Σαντορίνη.
Ενα από τα έμπειρα στελέχη της κρουαζιέρας, ο Πυθαγόρας Νάγος, ο οποίος ζει και εργάζεται στην Ελβετία απαντά: «Οι εταιρείες δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να ανατρέψουν τα ήδη διαφημισμένα δρομολόγια για την τουριστική περίοδο του 2025 που περιλαμβάνουν τη Σαντορίνη, για τα οποία έχουν ήδη επιβεβαιωθεί κρατήσεις, με έκδοση ανάλογων εισιτηρίων, ενώ έχουν εισπραχθεί ανάλογα με την ημερομηνία ταξιδιού τα ναύλα για ένα ποσοστό άνω του 70% του budget των εταιρειών για το 2025. Ας σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό για luxury cruise ships μπορεί να είναι σημαντικά μεγαλύτερο!».
Ο ίδιος συνέχισε: «Μια ορθολογική προσέγγιση, με δεδομένο ότι η Σαντορίνη είναι ένας ημερήσιος προορισμός -μέγιστη παραμονή του πλοίου αρόδου 10-12 ωρών, χωρίς διανυκτέρευση (προσεγγίζεται είτε στη βορειοανατολική πλεύση από την Πελοπόννησο προς τον Πειραιά, είτε στη νοτιοδυτική πλεύση από τον Πειραιά προς Κυκλάδες, Κρήτη, Πελοπόννησο)-, στη θέση της είναι αναμενόμενο να εξεταστούν οι εξής εναλλακτικές λύσεις, χωρίς να αλλάζει η ρότα του πλοίου και ο χρόνος παραμονής σε άλλα λιμάνια – προηγούμενα ή επόμενα της Σαντορίνης» Στη συνέχεια εξηγεί:
« ■ Προσεγγίσεις σε ένα από τα κοντινά προς τη Σαντορίνη νησιά, όπως Σύρος, Πάρος, Νάξος, Μήλος, Φολέγανδρος (ενδεικτικά).
■ Παράταση του χρόνου παραμονής σε προορισμούς που ήδη είναι ενταγμένοι στο ίδιο δρομολόγιο με τη Σαντορίνη, όπως ο Πειραιάς, η Μύκονος, το Ηράκλειο, τα Χανιά.
■ Προσωπικά, λόγω της μεγάλης απόστασης από τον κάθετο άξονα των Κεντρικών Κυκλάδων και του σημαντικά αυξημένου χρόνου πλεύσης, δεν βλέπω ως εναλλακτικές λύσεις αντί της Σαντορίνης νησιά των Δωδεκανήσων, εκτός και αν κάποια από τα Δωδεκάνησα περιλαμβάνονται ήδη στο δρομολόγιο».
Οπως μας επεσήμανε, κάθε εταιρεία θα κάνει τις επιλογές της ανάλογα:
■ με το μέγεθος του πλοίου,
■ το market positioning της στην αγορά (mainstream, premium, luxury, discovery/expedition),
■ τα δημογραφικά στοιχεία των επιβατών της,
■ τον αριθμό πλοίων που δρομολογεί στα ελληνικά χωρικά ύδατα,
■ τον αριθμό δρομολογίων που θίγονται και τη συχνότητα προσεγγίσεων στη Σαντορίνη,
■ τη γενικότερη στρατηγική της για την περιοχή.
Βασικές παράμετροι σε όποια λύση επιλέγει κάθε εταιρεία είναι:
■ Η ασφάλεια του λιμένα.
■ Οι χερσαίες και λιμενικές υποδομές.
■ Η ελκυστικότητά του ως προορισμού (αξιοθέατα, φυσικό κάλλος).
■ Η μέγιστη δυνατότητά του να υποδεχθεί επιβάτες κρουαζιέρας επιπλέον των όσων επισκεπτών κάνουν διακοπές εκεί.
■ Η επαρκής και επιβεβαιωμένη ομαλή λειτουργία της τοπικής τουριστικής εφοδιαστικής αλυσίδας (ξεναγοί, λεωφορεία, minibuses, minivans, οινογαστρονομία).
■ Η διάθεση των τοπικών αρχών και επιχειρηματιών να σκεφτούν «out of the box», να ακούσουν τις απαιτήσεις των εταιρειών κρουαζιέρας, να συνομιλήσουν μαζί τους ειλικρινά, να διαπραγματευτούν λογικά κοστολόγια παροχής υπηρεσιών.
«Ας δουν αυτή τη δύσκολη περίοδο ως μια μοναδική ευκαιρία να δείξουν την αλληλεγγύη τους ως Ελληνες, αλλά και προκειμένου να γνωριστούν με τη βιομηχανία κρουαζιέρας προβάλλοντας τον προορισμό τους και τελικά να βάλουν πλάτη σε μια δύσκολη στροφή του ελληνικού τουριστικού προϊόντος με βάση το brand name και τη μεγάλη συνεισφορά της Σαντορίνης στο ελληνικό ΑΕΠ. Απαιτούνται, πάντως, συντονισμένες κινήσεις των key players», επισημαίνει ο κ. Νάγος.
Ενα παράδειγμα που αναφέρθηκε είναι το πλοίο «Celestyal», το οποίο επισκέπτεται δύο φορές τη Σαντορίνη. Ηδη το πλοίο έχει έρθει σε επαφή με το λιμάνι του Ηρακλείου για να παρατείνει τη διαμονή του πέρα από τις 12 ώρες. Αυτό φαίνεται να λύνει ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος, καθώς το Ηράκλειο διαθέτει πολλές επιλογές για εκδρομές, κάτι που καθιστά την παραμονή των κρουαζιερόπλοιων στην περιοχή θετικό στοιχείο για τον τουρισμό.
Συζητήσεις
Αυτή την περίοδο γίνονται συνεχείς συζητήσεις στα κεντρικά γραφεία των μεγάλων ομίλων κρουαζιέρας πίσω από κλειστές πόρτες. Οι διαβουλεύσεις είναι πυρετώδεις. Λεπτομέρειες αυτών των συζητήσεων γνωρίζουν οι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού έμπιστοι Ελληνες συνεργάτες των εταιρειών κρουαζιέρας, που είτε κατέχουν θέση συμβούλου διοίκησης/ιδιοκτητών, είτε είναι εξουσιοδοτημένοι εμπορικοί εκπρόσωποι των εταιρειών (GSAs). Αυτοί έχουν αναλάβει την υπεύθυνη και αντικειμενική ανα-πληροφόρηση των κέντρων αποφάσεων των εταιρειών σε μόνιμη βάση για τις εξελίξεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν ήδη συνεχείς επαφές στο ανώτατο δυνατό επίπεδο μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και διοικήσεων των ομίλων κρουαζιέρας και του συλλογικού οργάνου τους, της Διεθνούς Ενωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA International).
«Ο,τι και να ισχυριστεί κανείς αυτή τη χρονική στιγμή σχετικά με τις επιπτώσεις που θα έχει η σεισμική ακολουθία στη σεζόν 2025 για την κρουαζιέρα στα ελληνικά χωρικά ύδατα και ειδικά στη Σαντορίνη είναι εικασίες, τις οποίες η σεισμική ακολουθία μπορεί να επιβεβαιώσει ή να ανατρέψει ανάλογα με την εξέλιξή της. Ευχόμαστε όλοι η εξέλιξη να είναι ομαλή ώστε να υπάρξει και αποκλιμάκωση των σεισμικών δονήσεων και η ζωή στη Σαντορίνη να επιστρέψει σε κανονικούς ρυθμούς», σχολιάζει ο κ. Νάγος.
«Θα υπάρχουν ακυρώσεις στη γενική εικόνα της κρουαζιέρας στην Ελλάδα λόγω της Σαντορίνης;», τον ρωτάμε, και εκείνος απαντά: «Μάλλον όχι. Αν τελικά υπάρξουν, θα κυμανθούν σε χαμηλά επίπεδα, για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται η σεισμική ακολουθία στη Σαντορίνη. Οι εταιρείες είναι βέβαιο ότι θα αφήσουν και ένα επιπλέον διάστημα ασφάλειας να περάσει προτού επαναφέρουν σταδιακά τη Σαντορίνη στα προγράμματά τους. Πιθανόν για όποιους είναι συντηρητικά αισιόδοξοι για την εξέλιξη του φαινομένου το α’ εξάμηνο του 2025 να έχει δυστυχώς χαθεί για την κρουαζιέρα στη Σαντορίνη. Ισως και λίγο παραπάνω».
Για το ποιες είναι οι πιθανές κινήσεις των εταιρειών κρουαζιέρας ώστε να μειώσουν τον αντίκτυπο της ακύρωσης προσεγγίσεων στη Σαντορίνη στις επιβεβαιωμένες κρατήσεις τους σχολιάζει: «Οι εταιρείες κρουαζιέρας, έχοντας εμπειρία από ανάλογες περιπτώσεις, πιθανότατα θα αποφασίσουν ταυτόχρονα με την ανακοίνωση της ακύρωσης της προσέγγισης στη Σαντορίνη να αποζημιώσουν τους επιβάτες που θα στερηθούν το νησί δίνοντάς τους κάποιας μορφής χρηματική αποζημίωση: συνήθως αυτό είναι ένα voucher συγκεκριμένης αξίας ανά επιβάτη, εξαργυρώσιμο για δωρεάν υπηρεσίες στη διάρκεια της κρουαζιέρας που ήδη έχουν κλείσει (ενδεικτικά για αγορές στα καταστήματα των πλοίων, στο spa & beauty salon, στα specialty restaurants, drink packages, χερσαίες εκδρομές κ.λπ.).
Αρα οι εταιρείες κρουαζιέρας για να κρατήσουν τους επιβάτες τους θα υποβληθούν σε ορισμένα μη προϋπολογισμένα έξοδα για το 2025, τα οποία θα επιβαρύνουν τα οικονομικά αποτελέσματά τους. Ισως αυτό θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τους αρμόδιους φορείς στο πλαίσιο της γενικότερης συζήτησης που έχει αναζωπυρωθεί μετά την πρόσφατη σεισμική έξαρση αναφορικά με τη χρησιμότητα της αναστολής της επιβολής για τη φετινή σεζόν ή τη σημαντική μείωση του τέλους επιβατών για τη Σαντορίνη».
Ασφάλεια
Σε κάθε περίπτωση, πρωταρχικό μέλημα είναι η ασφάλεια των επιβατών, των πληρωμάτων και των κατοίκων. Ο κ. Νάγος τονίζει: «Το σίγουρο είναι ότι για έναν τουριστικό προορισμό παγκόσμιας αίγλης όπως η Σαντορίνη η διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής στο παζλ επιβάτες/πληρώματα και η ικανοποίηση των επιβατών από την ταξιδιωτική εμπειρία της επίσκεψης στη Σαντορίνη είναι το μέγιστο ζητούμενο.
Κανείς δεν θέλει να διανοηθεί ένα απρόβλεπτο ατύχημα, π.χ. την απευκταία απ’ όλους περίπτωση αποκόλλησης και πτώσης βράχων σε ένα λεωφορείο με ξένους επισκέπτες που βρίσκεται στον στενό ανηφορικό φιδωτό δρόμο που οδηγεί από το λιμάνι στον Ορμο του Αθηνιού προς την επαρχιακή οδό Φηρών – Ορμου Περίσσας. Γι’ αυτόν τον λόγο ισχύουν και οι πρόσφατοι περιορισμοί στον δρόμο αυτό. Ή στην προβλήτα όπου κατευθύνονται οι επιβάτες που κατεβαίνουν με το τελεφερίκ και περιμένουν για να επιβιβαστούν στις λάντζες για να επιστρέψουν στα κρουαζιερόπλοια. Η απάντηση μπορεί, σε θεωρητική ανάλυση, να δοθεί με βάση εκτιμήσεις των σεισμολόγων, που είναι και οι μόνοι αρμόδιοι. Οχι βεβαια από οποιονδήποτε μη ειδικό».
Κλείνοντας, ο κ. Νάγος κάνει τις ακόλουθες επισημάνσεις:
« ■ Η συνεισφορά της κρουαζιέρας στο ελληνικό ΑΕΠ δεν αναμένεται να μειωθεί σημαντικά εξαιτίας της σεισμικής ακολουθίας της Σαντορίνης.
■ Οι επιβάτες κρουαζιέρας, οι οποίοι για όσο χρόνο διαρκεί η σεισμική ακολουθία δεν θα μπορέσουν να επισκεφθούν τη μοναδική Σαντορίνη, θα επισκεφθούν έναν άλλο ελληνικό προορισμό και θα δαπανήσουν εκεί χρήματα για εκδρομές, αγορές, οινογαστρονομία κ.λπ. Ας μην ξεχνάμε ότι σε ένα τυπικό 7ήμερο δρομολόγιο κρουαζιέρας στην περιοχή μας (είτε εκκινεί από τον Πειραιά, είτε από τη Βενετία) περιλαμβάνονται κατ’ ελάχιστον 4 έως και 5 ελληνικά λιμάνια!
■ Αυτό μάλλον φαίνεται να μετατρέπεται σε μια δύσκολη άσκηση αυτή τη στιγμή στο μέτωπο των κρατήσεων σε ξενοδοχεία και καταλύματα στη Σαντορίνη, ιδίως για όσους επέλεξαν μόνο τη Σαντορίνη ως τόπο των διακοπών τους, χωρίς να τη συνδυάζουν με άλλα γειτονικά νησιά.
■ Η συζήτηση που άρχισε σχετικά με την ανάγκη μελέτης και κατασκευής ενός σύγχρονου λιμένα στη Σαντορίνη, που ίσως να είναι ένα έργο ανάλογης ή και μεγαλύτερης στρατηγικής σημασίας από την κατασκευή του νέου Διεθνούς Αερολιμένα στο Καστέλι του Ηρακλείου, είναι καλό να λάβει υπόψη της τις ανάγκες που θα δημιουργηθούν τα επόμενα 30 χρόνια για τη θαλάσσια συγκοινωνία με ακτοπλοϊκά πλοία νέας τεχνολογίας, αλλά και τα νέας τεχνολογίας κρουαζιερόπλοια. Ας σχεδιάσουμε ένα λιμάνι πρωτοποριακό με σεβασμό στο μοναδικό τοπίο της Σαντορίνης και των Κυκλάδων, αλλά έχοντας μια ολιστική προσέγγιση στο θέμα και -κυρίως- έχοντας προσκαλέσει στη συζήτηση από την πρώτη στιγμή τους τελικούς χρήστες του».
newmoney