Η Πρωτομαγιά, εκτός από την επιτομή του συμβολισμού της άνοιξης, αποτελεί εδώ
και πάνω από έναν αιώνα ημέρα διεθνούς εργατικής απεργίας, μνήμης και αγώνα.
Η 1η Μαΐου δεν είναι αργία, είναι απεργία. Είναι μια ημέρα πολιτικής φόρτισης, κατά
την οποία τα αιτήματα των εργαζομένων επιστρέφουν δυναμικά στην επικαιρότητα,
διεκδικώντας χώρο σε μια δημόσια σφαίρα που συχνά τα αγνοεί ή τα υποβαθμίζει.
Η ιστορική αναφορά στον αγώνα του Σικάγο, το 1886, για τη θεσμοθέτηση της
οκτάωρης εργασίας είναι ο πυρήνας του εορτασμού της Εργατικής Πρωτομαγιάς.
Όμως σήμερα, σχεδόν μετά από 140 χρόνια, τα ίδια αιτήματα παραμένουν επίκαιρα
όσο ποτέ. Η εργασιακή ανασφάλεια, η επισφάλεια της νεολαίας, η απορρύθμιση του
ωραρίου, οι ελαστικές μορφές απασχόλησης και η εργοδοτική αυθαιρεσία
επιστρέφουν επιτακτικά στο πολιτικό προσκήνιο.
Στην Ελλάδα του 2025, η απεργία της 1ης Μαΐου έρχεται σε μια συγκυρία κοινωνικής
κόπωσης και πολιτικής αβεβαιότητας. Οι τελευταίες εργασιακές μεταρρυθμίσεις
έχουν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από τα συνδικάτα, που κάνουν λόγο για
«επιστροφή στον 19ο αιώνα». Η αποδυνάμωση των συλλογικών συμβάσεων, οι νέες
μορφές «ευέλικτης» απασχόλησης και η πίεση για εργασία ακόμα και τις Κυριακές ή
τις αργίες, προκαλούν εύλογη ανησυχία για το μέλλον της μισθωτής εργασίας.
Την ίδια στιγμή, η εικόνα της «ανάπτυξης» που διαφημίζεται από την κυβέρνηση
απέχει πολύ από την πραγματικότητα της αγοράς εργασίας. Παρά τις ανακοινώσεις
για την αύξηση του κατώτατου μισθού, χιλιάδες εργαζόμενοι συνεχίζουν να
εργάζονται για αποδοχές κάτω από το νόμιμο ελάχιστο. Και δεν πρόκειται μόνο για
«νέους χωρίς εμπειρία». Εργαζόμενοι 50 και 60 ετών, με δεκαετίες προϋπηρεσίας,
αμείβονται με 500 και 600 ευρώ καθαρά, συχνά χωρίς πλήρες ωράριο ή ασφάλιση,
ενώ καλούνται να ανταποκριθούν στο αυξανόμενο κόστος ζωής με μισθούς
εξαθλίωσης. Ο μισθός – «βιτρίνα» γίνεται εργαλείο πολιτικής προπαγάνδας, την ίδια
ώρα που η πραγματικότητα των εργαζομένων βυθίζεται στην ανέχεια.
Ταυτόχρονα, οι νέοι της χώρας μας, με όνειρα και προσδοκίες για το μέλλον, βλέπουν
τις ελπίδες τους να καταρρέουν. Οι συνθήκες εργασίας και η έλλειψη ευκαιριών τους
αναγκάζουν να αναζητούν μια καλύτερη ζωή στο εξωτερικό. Οι νέοι, που θα έπρεπε
να είναι το μέλλον αυτής της χώρας, αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την Ελλάδα για
να βρουν μια αξιοπρεπή δουλειά και να χτίσουν το μέλλον τους σε άλλες χώρες.
Η μετανάστευση, που θυμίζει εποχές κρίσης, έχει επιστρέψει με την ίδια
σφοδρότητα, αποδεικνύοντας ότι η ελληνική αγορά εργασίας δεν μπορεί να παρέχει
τις βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξή τους.
Παράλληλα, τα εργατικά ατυχήματα συνεχίζουν να στοιχίζουν ζωές, ως η
αναπόφευκτη επίπτωση μιας πολιτικής που προσεγγίζει την εργασία ως «κόστος» και
όχι ως κοινωνικό δικαίωμα. Μιας αγοράς που προτιμά να μειώνει την ασφάλεια και
να αυξάνει την εντατικοποίηση, φορτώνοντας όλο το ρίσκο και την φθορά στους
ώμους των εργαζομένων.
Η απεργία της Πρωτομαγιάς δεν είναι, λοιπόν, μια απλή ετήσια τελετουργία. Είναι
πολιτική πράξη. Είναι υπενθύμιση πως τα εργασιακά δικαιώματα δεν χαρίζονται,
κατακτούνται. Και κατακτούνται μέσα από συλλογική δράση, πολιτική συμμετοχή και
ενεργή κοινωνική παρουσία.
Σε μια εποχή που ο χάρτης της εργασίας αλλάζει δραματικά, επί τα χείρω, η Εργατική
Πρωτομαγιά είναι και πρέπει να παραμείνει ημέρα αγώνα.
Για να μην ξεχάσουμε την Ιστορία, για να αναγνωρίσουμε τις νέες προκλήσεις και να
διεκδικήσουμε ένα μέλλον που δεν θα στηρίζεται στον φόβο και την εξάντληση, αλλά
στην ασφάλεια, την αξιοπρέπεια και τη δικαιοσύνη.
Για να δώσουμε πίσω στις νέες και στους νέους την ελπίδα και την ευκαιρία να
χτίσουν το μέλλον τους εδώ, στην πατρίδα τους, και όχι μακριά, σε ξένα εδάφη.
ΣΣ: Ο Θέμης Μπάκας είναι πολιτευτής Αχαΐας.
